يکي از دغدغه هاي اصلي افرادي که موفق به کاهش وزن شده اند، حفظ تناسب اندام است. کساني که با درايت شروع به رژيم غذايي کرده اند و با صبر و حوصله برنامه خود را انجام داده اند، اين قدر انگيزه و انرژي داشته اند که کار را به پايان رسانده اند ولي حالا خود را در ابتداي راه مي بينند و سوالي را که از ابتداي مسير در ذهن خود داشتند، اکنون به صورت چالشي بزرگ پيش روي خود دراند و آن سوال اين است، چگونه لاغر بمانيم؟واقعيت اين است که انجام اين کار، بسيار عملي و ساده است و فقط نياز به کمي آگاهي، برنامه ريزي و نيروي شگفت انگيز “خواستن” دارد.
وقتي شما بعد از يک برنامه ريزي غذايي عملي، موفق به کاهش وزن شديد، با توجه به اصول کلي (و البته ساده) زير خواهيد ديد که غولي را که از برگشت اثرات رژيم غذايي در ذهن خود داشتيد، تنها شبحي بيش نبوده و هيچ چيز نمي تواند مانع موفقيت شما شود.1- قدر زحمتي را که کشيده ايد بدانيد
آيا شما هرگز انگشتر قيمتي خود را در جوي آب مي اندازيد؟ مسلما نه، چون خودتان ارزش واقعي آن را مي دانيد، طبيعتاً مواظب آن هم هستيد.
پس هر روز به تلاش و همتي که براي رسيدن به اين قله انتظار «احساس رضايت از تناسب اندام خود» داشته ايد، فکر کنيد. هيچ کس به قله کوه صعود نمي کند که خود را به پايين پرت کند، بلکه از آن لذت مي برد و خواص آن را حفظ مي کند (سلامتي، روحيه بهتر، اعتماد به نفس) شما هم از نتيجه کار خود احساس لذت کنيد که اين احساس، انرژي شما براي تداوم ارزشهاي کارتان است. مطمئن باشيد که در اين صورت به راحتي آن را حفظ خواهيد کرد.
2- سلسله مراتب ارزشها را رعايت کنيد
يک هرم رسم کنيد (روي کاغذ) بالاترين ارزش (يا لذت ) خود را در رأس آن بنويسيد و ارزشهاي ديگر را به اولويت زير آن قرار دهيد.
البته اين هرم را مي توانيد براي کل زندگي خود و يا در موارد خاص، طراحي کنيد. در حالت اول، شما با اين کار، فلسفه زندگي خود را مشخص کرده ايد و تصميم گيري در روش زندگي خود را شفاف کرده ايد (در علم موفقيت يا مشاوره مي توانيد پيگير اين بحث باشيد) ولي در اين جا به بررسي هرم ارزشها در روش تغذيه براي حفظ دستاوردهاي رژيم غذايي مي پردازيم.
فرض کنيم شما از بالا به پايين هرم اين گونه طراحي کرده باشيد
1- سلامتي2- زيبايي3- آداب اجتماعي4- کسب لذت
قانون استفاده از هرم ها اين است: هر وقت مواردي پيش روي شما قرار گرفت که بايد بين دو يا چند گزينه، يکي را انتخاب کنيد، بايد ببينيد که کدام گزينه متناسب با رديف بالاتر هرم شماست، به راحتي و بدون فکر کردن زياد، بدون طفره رفتن و دنبال توجيه گشتن، همان را انتخاب کنيد.
اما يک مسئله باقي است، چرا بحث هرم ارزشها بعد از بيان طرح جامع لاغري آورده شد؟ زيرا با استفاده از اين طرح، خيلي راحت تر از چالشهاي رژيم غذايي خود مي گذريد. به مثال زير توجه کنيد:
شما رژيم غذايي صحيحي را پيگير بوده و از وزن و تناسب اندام خود راضي هستيد، حالا در يک مهماني برش بزرگي از کيک خامه اي را جلوي شما گذارده اند و طبعا عکس العمل شما مورد توجه بقيه هم قرار مي گيرد.
خوردن اين کيک کسب لذت دارد، از نظر اجتماعي هم رد آن، رد احسان و ناخوشايند است ولي ميزان کالري آن با حفظ زيبايي اندام شما و ميزان چربي آن با حفظ سلامتي شما تضاد دارد. طبق قانون هرم ها، شما بايد گزينه نخوردن را انتخاب کنيد زيرا مناسب با رديف هاي بالاتر هرم است و نکته اينجاست طرح جامع لاغري به کمک شما مي آيد و اصلا مسئله عوض مي شود. برش کوچکتري از کيک را انتخاب کنيد و با آرامش کامل ميل کنيد و قوانين طرح جامع لاغري خود را پيگير باشيد، يعني وعده غذاي بعدي خود را سبکتر ميل کنيد. ميزان مصرف سبزيجات و آب را بيفزاييد، يک پياده روي نيم ساعته (کمي تند) به برنامه آن روز خود اضافه کنيد، خواهيد ديد که با اين شرايط جديد، خوردن آن قسمت از کيک، مغايرتي با رديف هاي بالايي هرم تغذيه اي شما ندارد، پس با آرامش و شادابي از برنامه غذايي خود لذت ببريد.
3- خود را محاسبه کنيد
ميزان کل کالري روزانه، ميزان تحرک و نسبت مواد غذايي مصرفي (پروتئين، چربي، کربوهيدرات، آب و فيبرهاي نامحلول ) خود را مد نظر داشته باشيد، يک طرح کلي از ميزان و نسبت مصرف اين مواد را بايد داشته باشيد (که متناسب وضعيت شغلي شما، از طرف پزشک يا کارشناس تغذيه برايتان نوشته مي شود) لازم نيست هر روز دقيقا به ثبت ريز غذاها و کالري خود مشغول شويد، ولي حتما هر شب، تخلفات خود را ثبت کنيد (در دفتري خاص) با اين کار مشکلات تغذيه اي خود را به صورت شفاف تري مشخص کرده و آمار صحيحي از تخلفات غذايي خود را خواهيد داشت، ضمناً در صورت لزوم پزشک يا مشاور شما با ديد بازتري مي تواند به شما کمک کند.
منبع: نشريه راه کمال شماره 37
