«داشت چیپس و پنیرش را با یک لیوان بزرگ دلستر با چنان ولعی می خورد که نگو! بعدش هم یک میلک شیک گُنده سفارش داد که من حتی با فکر کردن به آن هم ۲ کیلو چاق می شوم! چه برسد به خوردنش! اما او یک پَر چربی هم نداشت …
با حسرت نگاهش می کردم و قهوه تلخم را مضمضه می کردم. من از ترس چاق شدن، هر بارکه با دوستانم به کافی شاپ و رستوران می روم، کم کالری ترین خوراکی ها را انتخاب می کنم و بسیار کم می خورم که نکند همه زحمات یک سال رژیم لاغری ام بر باد برود اما دوستم همیشه همین قدر لاغر بوده و همین قدر غذا می خورده ولی دریغ از اینکه یک گرم به وزنش اضافه شود! تازه وقتی می گوید «هرچی غذا می خورم که کمی چاق شوم اما نمی شوم» فکر می کنم می خواهد دل من را بسوزاند! مگر می شود کسی دلش بخواهد چاق شود؟!» شما هم فکر می کنید هیچ کس دوست ندارد چاق شود؟ شاید در این دوره و زمانه که بیشتر اطرافیان ما به دنبال راهی برای رفع اضافه وزنشان می گردند، دیدن کسی که دوست داشته باشد چاق شود، کمی عجیب باشد اما چه بخواهید و چه نخواهید، تعداد افراد لاغر که دوست دارند کمی چاق شوند، اصلا کم نیست و تا به حال تعداد بسیار زیادی از آنها به دفتر سیب سبز نامه و ایمیل فرستاده اند و درخواست رژیمی برای چاق شدن کرده اند، به همین خاطر ما هم سراغ دکتر رضا راست منش، متخصص تغذیه و رژیم درمانی رفتیم تا علل لاغری و چاق نشدن برخی افراد را بررسی کنیم و همچنین با راه حل هایی برای رفع لاغری آشنا شویم.
● علت را پیدا کنید !
از بچگی لاغر بوده اید؟
لاغری می تواند ریشه در دوران مختلف زندگی داشته باشد، از زندگی جنینی گرفته تا لاغری دوران خردسالی، لاغری دوران قبل از بلوغ، لاغری دوران بلوغ و لاغری دوران میانسالی و کهنسالی. بدترین و مقاوم ترین نوع لاغری، لاغری های دوران جنینی و دوران قبل از بلوغ است چراکه بنیان بدن در این ۲ دوره شکل می گیرد. از جمله عوامل متعددی که می تواند در لاغری دخیل باشد می توان به علل روانی (نگرانی های شدید، اضطراب، افسردگی، حسادت، رقابت…)، علل غذایی (کم غذایی، بدغذایی، مشکلات سوء جذب غذایی، بی اشتهایی، بد اشتهایی)، علل پزشکی و هورمونی (پرکاری تیروئید، کمی هورمون رشد، پاسخ ناکافی بدن به هورمون رشد، جذب اندک، سوء جذب…) و علل دارویی (مانند مصرف موادی که باعث افزایش سوخت و ساز شده یا جذب را کاهش می دهند، همچنین مصرف موادی که باعث افزایش تخریب چربی و عضله و کاهش توان بدن برای ساخت اندام می شوند) اشاره کرد که از مهم ترین علل لاغری هستند، البته لاغری هایی با علل ژنتیک و کمیاب هم وجود دارند.
● هرچه می خورید، چاق نمی شوید؟
باید شرایط چاقی را داشته باشید
با توجه به علل مختلف لاغری که گفته شد، درمان و چاق شدن به شرطی امکان پذیر است که با پزشک متخصص مشورت و شرح حال دقیق فرد لاغر بررسی شود. شاید این جمله را از زبان برخی افراد لاغر شنیده باشید که «چرا با اینکه من خوب غذا می خورم، اما باز هم لاغر هستم؟» ولی وقتی عادات غذا خوردن و سبک زندگی آنها توسط پزشک بررسی می شود، مشخص می شود نه تنها غذایی که می خورند، کافی و مناسب نیست، بلکه شرایط لازم بدنی برای افزایش وزن را هم ندارند و تمام این موارد در کنار هم برای چاق شدن لازم هستند. مصرف هرکدام از مواد غذایی آن هم در یک نسبت بهینه و به موقع، البته در شرایطی مناسب، برای افزایش وزن لازم هستند که در این میان بستر مناسب هورمونی هم یکی دیگر از موارد مهم زمینه ساز چاقی به شمار می رود.
لاغری دوران قبل از بلوغ، لاغری دوران بلوغ و لاغری دوران میانسالی و کهنسالی. بدترین و مقاوم ترین نوع لاغری، لاغری های دوران جنینی و دوران قبل از بلوغ است
● فکر می کنید ضعیف هستید؟
همه لاغرها بیمار نیستند !
واقعیت این است که تعداد کمی از افراد دچار لاغری مفرط هستند که این لاغری مفرط به نوعی باعث کاهش اعتماد به نفس و بدشکلی بدن می شود و شاید شنیده باشید که برخی از این افراد به هیچ وجه خود را زیبا نمی دانند و با عباراتی مثل «عین چوب خشک شده ام!» یا «لباس در تنم زار می زند!» و… خودشان را توصیف می کنند! معمولا سیستم ایمنی این افراد ضعیف است و در مقابل کوچک ترین عوامل بیماری زا تحریک می شود.
● بی اشتها هستید؟
ریشه اش را پیدا کنید
کم اشتهایی با اینکه می تواند علت لاغری باشد، اما در بیشتر موارد نشانه ای از یک مشکل مهم دیگر در بدن است و اینکه بخواهیم به زور قرص و شربت اشتها آور و هزار راه دیگر فقط اشتها را برگردانیم، می تواند بسیار خطرناک باشد و باعث اتلاف وقت طلایی در رسیدن به هدف شود. گاهی ممکن است کودک شما هیچ گونه کمبود غذایی نداشته باشد، با وزنی مناسب به دنیا بیاید، دارویی مصرف نکرده باشد، مشکل پزشکی نداشته باشد، فعالیت بدنی زیادی که منجر به لاغری شود نیز نداشته باشد اما صرفا به دلیل استرس شب های امتحان و رقابت شدید و مداوم با همکلاسی ها، میزان هورمون کورتیزول (هورمون استرس) در او بسیار بیشتر از سایر کودکان باشد که حضور سطح بالای هورمون کورتیزول، ساخت پروتئین و چربی را در بدن مختل کرده و مشکل لاغری شدید را در کودک ایجاد می کند اما مشخص شدن این مشکل، جز با انجام آزمایش هورمونی توسط پزشک، امکان پذیر نیست!
● خود درمانی نکنید
شاید شما فقط به این فکر کنید که فرزندتان بی اشتهاست و تنها راه حل تان هم شربت اشتها آور باشد! همین امر می تواند فرصت رشد بهتر و حتی قد بلند شدن فرزندتان را از او بگیرد! یا مثلا فکر کنید مصرف هرچه بیشتر پروتئین و مکمل های پروتئینی برای چاق شدن شما کافی است اما یادتان باشد مصرف پروتئین مازاد بر نیاز، خود از طریق افزایش اثر دینامیک پروتئینی، باعث کاهش وزن می شود! پس لطفا خوددرمانی را فراموش کنید و هرچه سریع تر به پزشک متخصص مراجعه کنید تا معضل لاغری تان، همیشگی و با راه های سالم درمان شود.
رهایی افراد بزرگسال از لاغری شرایط خاص خود را دارد و تجربیات متعدد و موفق روزمره نشان می دهد پیروی از برنامه غذایی واقعا نجات بخش است.
به خاطر داشته باشید تنها زیاد خوردن باعث خلاصی از لاغری نمی شود. بعضی از میوه ها، آبمیوه ها، عرقیات و عادت های غذایی و عادات زندگی خود باعث لاغری می شوند، بنابراین هیچ نسخه یکسانی برای همه افراد لاغر وجود ندارد که بتوان آن را به همه توصیه کرد. شرایط هر فرد باید توسط متخصص بررسی شود تا با توجه به شرایط اختصاصی او، رژیم تجویز شود و به این ترتیب است که می توانید از شر لاغری خلاص شوید!
برخلاف رژیم افراد چاق، رژیم هایی که برای افزایش وزن افراد لاغر تجویز می شود، معمولا زمان بر هستند و شاید حتی از یک ماه تا ۳ ماه زمان لازم باشد تا وزن فرد لاغر زیاد شود. عوض و بدل کردن کارشناس تغذیه با این تصور که رژیم غذایی این کارشناس موثر نبوده یا ترک عجولانه رژیم با این تصور که «جواب نمی دهد!» از اشتباهات رایج هستند. به یاد داشته باشید برای حل مشکل لاغری باید صبور باشید.
منبع:مجله سیب سبز
