لقاح خارج رحمی یا IVF یکسری روشهای پیچیده است که برای درمان ناباروری یا مشکلات ژنتیک به منظور بارداری و صاحب فرزند شدن به کار میرود. در طول لقاح خارج رحمی تخمکهای بالغ از تخمدانها جمع آوری شده و با اسپرم در آزمایشگاه بارور میشود. سپس سلول تخم بارور در رحم کاشته میشود. دوره IVF حدود ۲ هفته طول میکشد. IVF یک فن آوری موثر برای کمک به باروری محسوب میشود. در برخی موارد ممکن است سلول تخم ایجاد شده در رحم زنی دیگر قرار داده شده و رشد کند.
شانس داشتن نوزاد سالم با استفاده از IVF به عوامل بسیاری از جمله سن و علت ناباروری بستگی دارد. علاوه بر این، IVF میتواند وقت گیر، گران قیمت و تهاجمی باشد. اگر بیش از یک سلول تخم در رحم کاشته شود، IVF میتواند منجر به بارداری چند قلویی شود. به طور قطع پزشک شما درباره نحوه عملکرد IVF ، خطرات بالقوه و اینکه این روش برای شما مناسب است یا خیر توضیحات کاملی خواهد داد.
در چه مواردی به کار می آید؟
IVF یا لقاح خارج رحمی برای درمان ناباروری و برخی بیماریها میتوان استفاده شود. البته شما و همسرتان میتوانید پیش از اقدام به انجام لقاح خارج رحمی روشهای کمتر تهاجمی دیگر از جمله مصرف داروهای باروری به منظور افزایش تولید تخمک یا تلقیح داخل رحمی اسپرم( روشی که در آن اسپرم به طور مستقیم در زمان تخمک گذاری در رحم قرار داده میشود) استفاده کنید. گاهی IVF به عنوان درمان اولیه برای ناباروری در زنان بالای ۴۰ سال مورد استفاده قرار میگیرد. برخی از بیماریهایی که لقاح خارج رحمی میتواند به آن کمک کند موارد زیر را شامل میشود:
مسدود بودن یا آسیب دیدگی لوله های فالوپ:
آسیب لوله فالوپ یا انسداد آن باروری تخمک را سخت کرده یا مانع از انتقال سلول تخم به رحم میشود.
نارسایی زودرس تخمدان:
نارسایی زودرس تخمدان از دست دادن عملکرد طبیعی تخمدان پیش از ۴۰ سالگی است. اگر تخمدان دچار نارسایی شود دیگر نمیتواند به اندازه کافی هورمون استروژن تولید کند یا تخمک تولید کند تا به طور منظم انتشار بیابد.
فیبروئید رحم:
فیبروئید به تورموهای خوش خیم دیواره رحم گفته میشود که در زنان ۳۰ و ۴۰ ساله شایع است. فیبروئید میتواند با لانه گزینی تخم بارور تداخل ایجاد کند.
عقیم سازی لوله های رحمی یا حذف آن:
اگر عقیم سازی لوله های فالوپ اتفاق افتاده باشد که در آن برای جلوگیری از بارداری این لوله ها کامل بسته یا برداشته میشوند امکان بارداری به صفر میرسد. اگر لوله های فالوپ به هر دلیل بسته باشد IVF میتواند یک روش جایگزین به منظور بارداری باشد.
اختلال تولید یا عملکرد اسپرم:
غلظت کمتر از متوسط اسپرم، حرکت ضعیف اسپرم یا ناهنجاری در اندازه و شکل اسپرمها میتواند در باروری سلول تخم مشکلاتی را ایجاد کند. اگر هر گونه مورد غیرطبیعی در ترشحات مرد وجود داشته باشد باید ابتدا با متخصص درباره اصلاح مشکل مشورت شود.
نابارورری به علل ناشناخته: ناباروری به علل ناشناخته به این معنی است که با وجود ارزیابی های مختلف هیچ علتی برای ناباروری یافت نشده است.
اختلالات ژنتیکی:
اگر زن یا شوهر در خطر انتقال یک اختلال ژنتیک به نوزاد باشند باید پیش از هر چیز برای تشخیص ژنتیکی پیش از لانه گزینی اقدام کنند. یک روش استفاده از IVF است که بعد از آنکه تخم بارور شد پایش لازم برای مشکلات ژنتیکی احتمالی انجام میشود. سلولهای تخمی که بدون مشکل ژنتیکی هستند میتوانند به رحم منتقل شوند. گفتنی است همه مشکلات ژنتیک به این روش قابل بررسی نیست.
حفظ باروری به دلیل سرطان یا دیگر شرایط بهداشتی:
اگر زنی در مرحله شروع درمان سرطان قرار دارد و نمیخواهد به باروری اش آسیبی وارد شود میتواند از IVF برای حفظ آن استفاده کند. این افراد میتوانند سلول تخم را در حالت فریز شده نگهدارند تا بعد از بهبودی به منظور بارداری از آن استفاده کنند
