شیوع فیبروئیدهای رحمی و کيست های تخمدانی که به آن سندرم تخمدان پلی کيستيک می گويند رو به افزايش است.اين بيماريهامعمولا ایجاد ناراحتی نمی کنند و به همين دليل به صورت ناشناخته باقی می مانند.اما در برخی از زنان در پاسخ به نوسانات هورمونی در سیکل قاعدگی می تواند احساس درد ايجاد کند .
ریسک ابتلا به دیابت وبیماریهای کاردیوواسکولار درخانمهای مبتلا به PCOSزیاد است.معمولترین علائم کیست تخمدان و PCOS ایجاد آکنه ،موهای زبر بر روی صورت، بازو ، پا و موهای نازک بر روی سر می باشد. علت واقعی فیبروئیدهای رحمی و کيست های تخمدانی ناشناخته است.با اين حال به نظر ميرسدکه رژیم غذایی نقش در این میان دارد.
1-در رژیم غذایی روزانه باید کربوئیدراتهای پیچیده مانند میوه های تازه،سبزیجات و غلات کامل مورد استفاده قرارگیردو از مصرف کربوهیدراتهای ساده مانند شکر و محصولات آرد سفید پرهیزشود.مصرف غذاهای حاوی کربوهیدراتهای ساده به سرعت قند خون رابالا می بردو این باعث افزایش مقاومت به انسولین یا به عبارتی ناتوانی در جذب انسولین در درون سلولها می شودکه خود باعث تحریک گیرنده های آندروژنیکی که بر سطح تخمدان قرار دارند می شود و درنتیجه از آزاد شدن تخمک از فولیکول جلوگیری می شود و کیست تخمدان ایجاد می شود.
مصرف بالای شکریکی ازدلایل افزایش PCOS می باشد.در 50 سال گذشته متوسط مصرف شکر یک پوند در سال بوذه در حالی که هم اکنون یک نوجوان به طور متوسط یک پوند شکر در هفته مصرف می کند.غذاهایی مانندفست فود،چیپس ،برنج و پاستا همانند شکر چنین ا ثری دارند.چنین رژیم غذایی نهایتا منتج به چاقی می شود . کربوئیدراتهای پیچیده دارای مقادیر زیادی فیبر است که می تواندسرعت هضم را کاهش داده و ریسک افزایش قند خون را کاهش می دهد.همچنین با مصرف غذاهای فیبردارمقدار کالری کمتری مصرف می شودو احساس سیری سریعتری به فرد دست می دهد.
2-باید مصرف غذاهای پرچرب محدود گردد.هورمون استروژن می تواند باعث رشد فیبروئیدهای رحمی شود.مصرف زیاد غذاهای پرچرب باعث می شود کبد نتواند بدرستی نقش خود را ایفا کند و در نتیجه مقدار استروژن در بدن افزایش می یابد که این خود منتج به ایجاد فیبروئیدهای بیشتر و یا رشد فیبروئیدهای موجود می شود.علاوه بر آن رژیم غذایی پرچرب ریسک چاقی را افزایش می دهد که خود یکی از فاکتورهای ایجاد کیست تخمدان است.بنابراین غذاهایی که دارای مقادیر بالایی از چربی اشباع شده هستند یکی از عوامل ایجاد فیبروئید ها می باشند.
3-کافئین منبع موادی است که اصطلاحا به آن متیل گزانتین می گویند این موادقدرت عمل بعضی از آنزیمها را مختل کرده و مواد سمی ایجاد می شود.این موادسمی در برخی قسمتهای بدن تجمع یافته و ایجاد کیست و فیبروئید می کند.توصیه می شود به جای نوشیدنی هایی مانند چای،نوشابه و قهوه نوشیدنی های غیر کافئینی مصرف شود.
4-همراه با صرف نهار و شام سبزیجات برگ تیره مصرف شود.سبزیجات برگ تیره اثرات مواد سمی که باعث باعث ایجاد فیبروئید می شود را خنثی می کند.کمبود ید در رژیم غذایی با رشد فیبروئیدها مرتبط است. گیاهان دریایی منبع خوبی از ید هستند .
5-از مصرف بی رویه گوشت قرمز،محصولات لبنی پرچرب و تخم مرغ پرهیز شود و به جای آن از غذاهای حاوی پروتئین زیاد مانند ماهی،حبوبات وگوشت ماکیان استفاده شود.
اگر از نگاه کلی کیست های تخمدان و PCOSرا بررسی کنیم می توان به راحتی دریافت داروهایی که به منظور مهار هورمونها و کاهش انسولین مصرف می شوند ظاهرا در طولانی مدت کارایی خود را از دست می دهند. پس علت اصلی PCOSرا برطرف نمی کنند بلکه صرفا باعث برطرف شدن علائم می شوند.در صورتی که تغذیه سالم ،کنترل وزن و ورزش در ایجاد و حفظ تعادل هورمونی نقش اساسی دارد.
دکتر پریسا میرشجاعی [ پزشک عمومی ]
