دکتر مارک استینسون، نویسنده کتاب «هزار و یک راه برای درمان پوست و مو» و متخصص برجسته پوست و مو در کانادا به چند سوال مهم درباره لیزر موهای زائد پاسخ می دهدبه هر دری که می زنید از شرشان خلاص نمی شوید، زیرا حذف موهای زائد با روش های معمول تنها به طور موقت آن ها را از بین می برد و چند هفته بعد می بینید که دوباره سروکله این موهای آزار دهنده پیدا می شود؛ موهایی که ریشه کن کردن شان هم درد زیادی دارد و هم وقت گیر بوده ولی موقت است. در میان این روش های رنگارنگ، از حذف موهای زائد با کمک لیزر به عنوان یکی از ماندگارترین و کم خطرترین روش ها یاد شده است؛ روشی که گرچه سال هاست انجام می شود اما ممکن است هنوز اطلاعات دقیقی در موردش نداشته باشید. در این صفحه دکتر مارک استینسون به سوالات شما در این مورد پاسخ می گوید.ماساژدرمانی یکی از شیوه های درمانی طب مکمل است که امروزه در بسیاری از مکاتب درمانی نظیر طب سنتی چین، طب سنتی هند «آیورودا»، طب سنتی ایران، طب سنتی تبت و حتی بسیاری از شیوه های درمانی طب رایج به ارائه خدمات درمانی و پیشگیرانه می پردازد. در این شیوه فواید و خواص درمانی متعددی از قبیل رهایی از استرس، کاهش اضطراب، درمان افسردگی، کاهش و کنترل درد، تعدیل فشار خون و بهبود عارضه های به وجود آمده از تمرینات و حرکات ورزشی را به مخاطبش ارائه می کند؛ این شیوه درمانی حتی در مواردی پا را فراتر می گذارد و به صورت مستقل یا به عنوان یک شیوه درمانی مکمل در کنار دیگر شیوه های درمانی در طب رایج و طب های سنتی به درمان بیماری ها می پردازد. در این شماره با «فرامرزقمصری»، مدرس شیوه های درمانی مشرق زمین به گفت و گو نشستیم تا بیشتر از فواید و خواص درمانی ماساژدرمانی به ویژه ماساژهای شرقی آگاه شویم.
● از «فشیا» چه می دانید
در بدن انسان بافت هایی وجود دارد که در طب رایج با نام «فشیا» یا «وتر» شناخته می شوند. این بافت ها اگر چه از جمله بافت های ظریف بدن محسوب می شوند اما بسیار مقاوم و مستحکم هستند و متخصصان ماساژ درمانی هنگام اجرای تکنیک های یداوی بیش از هر چیز روی این بافت ها مانور می دهند. بافت «فشیا» از جمله مهم ترین بافت های بدن است و حکم سازه های یک ساختمان را در بدن دارند از این رو توجه به سلامت و استحکام آن ها در بدن بسیار اهمیت دارند زیرا این بافت ها از جمله بافت هایی هستند که اطراف تمامی اندام ها از جمله قلب، کبد، کلیه، ریه و مغز را در بر گرفته اند. از این رو امروزه درمانگران ماساژدرمانی در طب رایج و سنتی در جهان بیشترین تکنیک ها را روی «فشیا» که در تمامی ساختار بدن وجود دارند، اعمال می کنند؛ در ماساژهای ارائه شده توسط طب سنتی چین درمانگران با ۲ رویکرد ماساژدرمانی را به بیمار ارائه می کنند؛ یکی در قالب ارائه ماساژهای فیزیکی و دیگری ماساژهای غیرفیزیکی که با ارتعاشات صوتی همراه است.
● اگر ضربه عاطفی خوردید، بخوانید
در طب سنتی چین که قدمت آن به ۹ هزار سال می رسد به بیمارانی که دچار ضربه های عاطفی می شوند نوعی ماساژ ارائه می کردند که به بهبود حال بیمار کمک می کرد؛ همانطور که می دانید درمانگران مکتب طب چین بر این باورند که بیماری های جسمی بر روح و بیماری های روحی به مرور زمان بر سلامت جسم نیز اثر می گذارند از این رو آن ها به افرادی که در زندگی دچار شکست عاطفی شده اند یا یکی از نزدیکان شان را از دست داده اند تکنیکی را آموزش می دهند که با انجام این تکنیک علاوه بر آن که مرکز عاطفه فرد در ناحیه سینه ماساژ دریافت می کند بلکه «فشیا»ها و بافت های اطراف قلب وی نیز تحت تاثیر ماساژ و حرکات صوتی ارتعاشی که درمانگر به او ارائه می دهد تقویت شده و توان بیشتری پیدا می کنند زیرا فردی که ضربه عاطفی خورده است به مرور با ضعف بافت ها و «فشیا»ی اطراف قلب نیز روبه رو می شود و گه گاه دردهایی را در ناحیه سینه احساس کرده و به طور ناآگاهانه «آه» می کشد.
● ترس عامل ابتلا به بیماری های کلیوی
در متون کلاسیک طب چینی به این نکته اشاره شده که افرادی که در کودکی و حتی در بزرگسالی دچار ترس هستند و نسبت به مسائل مختلف ترس و نگرانی دارند، استعداد زیادی برای ابتلا به بیماری های کلیوی و بیماری های رایج مجاری ادراری دارند. خوشبختانه در طب سنتی چین و دستورات حفظ الصحی که در این مکتب وجود دارد تکنیک ها و حرکات ارتعاشی صوتی وجود دارد که درمانگر با آموزش آن به بیمارش به او کمک می کند تا این مسئله را کنترل کرده و مانع از ابتلا به بیماری های کلیوی شود.
● تسکین اسپاسم با ماساژ عضلانی
ماساژهای عضلانی از جمله ماساژهایی هستند که لایه های درونی تری را دربر می گیرند. در این نوع ماساژ عضلات و بافت های زیر پوست ماساژ دریافت می کنند. این نوع ماساژ توسط درمانگران برای از بین بردن انقباض ها و اسپاسم های عضلانی مورد استفاده قرار می گیرد. اسپاسم های عضلانی به ۳ صورت «انقباض یا تنش عضلانی»، « انقباض توده ای» و «کرمپ ها» یا «پیچیدگی های عضلانی» در بدن دیده می شود. این پیچیدگی های عضلانی حتی ممکن است در عضلات روده، معده یا شکم بیمار دیده شود که خوشبختانه در شیوه ماساژ درمانی ژاپنی «شیاتسو» برای درمان آن ها تکنیک های مفیدی وجود دارد.درمانگران ماساژدرمانی برای هر۳ نوع انقباض و اسپاسم تکنیک هایی را سراغ دارند که به راحتی می توانند بیمار را از شر این نوع اسپاسم ها رها کنند و درد بیمار را تسکین دهند.
● رابطه کبد و ابتلا به افسردگی
درمانگران طب سنتی چین افزایش حرارت درونی کبد را یکی از دلایل ابتلا به افسردگی و برخی از بیماری های روحی می دانند. این درمانگران علاوه بر درمان این وضعیت و کنترل میزان حرارت کبد، قادرند با ارائه تمرینات و ماساژهایی خاص به کنترل حرارت درونی کبد و تخلیه گرما در این ناحیه کمک کنند و مانع از ابتلای افراد به افسردگی یا کنترل و درمان بیماری شوند. امروزه کودکان چینی در مدارس ابتدایی چین با برخی از این نوع ماساژها و تکنیک های ساده که قابل انجام در منزل است آشنا می شوند و می دانند با کمک کدام تکنیک ها می توانند سلامت و تندرستی خود را تقویت کرده و بیماری های جسمی و روحی را از خود دور کنند.
● حفظ و ارتقای سلامت با ماساژدرمانی
درمانگران طب چینی با ۳ رویکرد ماندگاری فشار روی عضله خاص، ماندگاری کشش روی عضله و در نهایت انجام حرکات فشاری، چرخشی و ارتعاشی روی ماهیچه ها و «فشیا»ها در بدن کار می کنند؛ آن ها در این مسیر با ارائه حرکات یداوی با کمک انگشتان دست روی عضلات و وارد کردن فشار در بخش هایی خاص به درمان برخی بیماری ها یا تسکین دردها کمک می کنند. در مواردی درمانگر با ایجاد کشش روی عضله که قالبا با کمک بادکش انجام می شود، به درمان می پردازد و گاهی به طور توامان از حرکات فشاری، چرخشی و ارتعاشی روی «فشیا» و عضلات بهره می گیرد. در هر ۳حالت درمانگر تلاش می کند با ارائه بهترین روش برای بهبود حال بیمار اقدام کند و حتی ماساژی را به افراد سالم ارائه کند که به حفظ سلامت و ارتقای تندرستی آن ها کمک کند.
● تقویت بافت های بدن با ماساژ شکم
درمانگران و متخصصان ماساژ درمانی در جهان و به طور کلی تمامی درمانگران شیوه های طبیعی درمان بدن را یک کل واحد می دانند و معتقدند اعضا و اندام های این کل به هم پیوسته با یکدیگر در ارتباط هستند؛ این موضوع درباره «فشیا» یا بافت های عضلانی بدن نیز صادق است. براساس دیدگاه درمانگران «فشیا»ها به مرکزیت ناف و در خلاف جهت عقربه ساعت در بدن قرار گرفته اند و به هم محکم شده و در ارتباط هستند به همین دلیل است که وقتی فردی به درمانگر مراجعه می کند و می گوید گردنم درد می کند ما علاوه بر عضلات این ناحیه، مچ پای او را نیز ماساژ داده و تکنیک های درمانی را روی آن انجام می دهیم تا تاثیر درمان و تکنیک ها افزایش یابد. با وجود این در شرایط طبیعی وقتی درمانگر شکم فردی را ماساژ دهد، عملا کل «فشیا»ها و بافت های عضلانی او را تحریک کرده و در جهت بهبود ساختار و عملکرد آن ها اقدام کرده است.
● ماساژ پوستی و افزایش آرامش
در ماساژهای پوستی درمانگر تمرکز اصلی را روی پوست می گذارد و تکنیک هایی را که سراغ دارد، روی پوست ارائه می کند. در این نوع ماساژ ریلکسی و آرامش خاصی از طریق پوست به بیمار منتقل می شود. ماساژ «البور» یکی از این ماساژهاست که روی پوست کار می کند و درمانگرانش بر این باورند که در ماساژ نباید هیچ گونه فشاری را به بدن بیمار وارد کرد و درمانگران شان را از این عمل منع می کنند چون بر این باورند که ارائه فشار به بدن فرد ماساژگیرنده، خود می تواند موجب ایجاد استرس شود.
● استرس و ضعف بافت های عضلانی
امروزه انسان ها در مقایسه با گذشته توانایی کمتری برای رویارویی با فشارها، استرس ها و تنش های روزمره دارند. در زمان های گذشته مردم مبدل های قوی تری داشتند و به راحتی قادر بودند استرس ها و تنش هایی را که به آن ها منتقل می شد کنترل کرده و به آرامش پس از اضطراب یا استرس دست پیدا کنند؛ این توانایی در میان انسان های امروزی به ویژه جوانان بسیار کم شده است؛ به این معنا که افراد کمتر قادرند پس از گذراندن یک فشار عصبی یا استرس خیلی سریع آرامش را در خود ایجاد کنند و این مسئله تاثیر زیادی روی «فشیا» ها و بافت های عضلانی بدن دارد و به مرور موجب کاهش توان و عملکرد آن ها در بدن می شود و از طرفی چون این بافت ها و عضلات در اطراف اندام های درونی بدن نیز وجود دارد به مرور بر عملکرد این اندام ها نیز اثر می گذارد.
● چه روغنی برای انواع ماساژ مناسب است
در برخی از شیوه های درمانی مانند «یومی هوتراپی» درمانگران علاوه بر ارائه ماساژ در ۳ سطح پوست، عضله و استخوان از رایحه درمانی یا روغن درمانی نیز استفاده می کنند و به طور همزمان از هر ۲ روش برای بهبود حال بیمارشان بهره می گیرند. در این شیوه درمانگران برای هر یک از ۳ نوع ماساژ روغن های خاصی را مورد استفاده قرار می دهند. این درمانگران زمانی که ماساژهای سطحی و پوستی به بیمار ارائه می دهند از روغن زیتون استفاده می کنند. زیرا روغن زیتون امکان نفوذ به لایه های زیری را ندارد و در ناحیه پوست متوقف می شود اما از طرف دیگر برای ارائه ماساژهای عضلانی که تمرکز تکنیک ها به روی عضلات است روغن هایی مانند روغن نارگیل، روغن بادام شیرین را توصیه می کنند. زیرا این روغن ها امکان نفوذ از لایه پوست به لایه زیری را دارند و به این ترتیب موجب تسریع روند درمانی می شوند. درنهایت برای ارائه ماساژ به مفاصل و استخوان ها درمانگران روغن کنجد، روغن بادام تلخ و روغن شترمرغ را توصیه می کنند که از ۲ لایه پوست و عضله عبور می کند و حتی قادر است به استخوان ها نیز نفوذ کند.
● از انواع ماساژ چه می دانید
درمانگران ماساژ درمانی در سراسر جهان متناسب با نیاز بیمار و مخاطب خود از شیوه های مختلف ماساژ برای درمان یا پیشگیری از ابتلا به بیماری ها استفاده می کنند. برخی از ماساژ ها روی پوست انجام می شوند و تنها روی این ناحیه تاثیر دارند. برخی ماساژها عمیق تر هستند و علاوه بر پوست، عضلات بدن را نیز تحت تاثیر قرار می دهند و درنهایت برخی ماساژها استخوانی مفصلی هستند که تمرکز بیشترشان به روی بافت های استخوانی بدن است. در برخی از شیوه های درمانی، از یک یا چند نوع از ماساژها برای درمان استفاده می شود. به عنوان مثال شیوه درمانی «یومی هوتراپی» از هر ۳نوع ماساژ پوست، عضله و استخوان برای درمان و حتی حفظ سلامت و تندرستی در مراجعانش استفاده می کند.
● چه افرادی نباید ماساژ بگیرند
برخی توصیه ها وجود دارد که توجه به آن ها به حفظ سلامت افراد جامعه بیشتر کمک می کند. در همه مکاتب و شیوه های درمانی استثناهایی وجود دارد که آگاهی از آن ها ضروری و لازم است.
درمانگران ماساژدرمانی به مادران باردار توصیه می کنند که از دریافت ماساژ خودداری کنند. به ویژه اگر ماه های بارداری آن ها از ۴ ماه گذشته است. این گروه تنها در شرایطی خاص و با نظارت متخصص زنان و متخصص ماساژدرمانی می توانند از برخی از تکنیک های ماساژدرمانی استفاده کنند.
افرادی که واریس دارند به ویژه گروهی که واریس های پیشرفته دارند، نباید ماساژ دریافت کنند. دریافت ماساژ در موضع مبتلا به واریس ممکن است موجب حرکت لخته های خون شده و در نهایت خطر سکته قلبی را برای بیمار به همراه داشته باشد.
اگر از داروی خاصی مصرف می کنید پیش از دریافت ماساژ این موضوع را با متخصص ماساژ درمانی خود در میان بگذارید.
ماساژدرمانی برای افرادی که مبتلا به دیسک داخلی هستند، به خصوص آن ها که دیسک آن ها به سمت نخاع حرکت کرده توصیه می کند که از این شیوه به ویژه شیوه هایی که در آن به ارائه «کرکینگ» پرداخته می شود، پرهیز کنند.
افراد مبتلا به سرطان نیز بهتر است ماساژ دریافت نکنند یا این کار را با مشاوره متخصص و درمانگر خود تجربه کنند.
درصورتی که به روغن یا رایحه خاصی حساسیت دارید، پیش از دریافت ماساژ با روغن این موضوع را با درمانگرتان مطرح کنید.