همه چیز در رابطه با پروتز چانه

هماهنگی اجزای صورت و تعادل بین این اجزا باعث زیبا بودن و جذاب تر شدن صورت می شود. وقتی از نیم رخ به چهرۀ یک فرد طبیعی نگاه می کنیم چانه مختصری عقب تر از لب پایینی قرار می گیرد. در بعضی از افراد چانه عقب تر از این حد است. اگر میزان عقب بودن زیاد باشد صورت فرد حالت brid face را پیدا می کند و شبیه چهرۀ پرندگان می شود. دراین افراد نیمه میانی صورت و بینی خیلی جلوتر از سایر اجزای صورت است.

تاثیر وضعیت قسمت های مختلف صورت بر یکدیگر و بخصوص تاثیر چانه و بینی بر یکدیگر انکار ناپذیر است. چانۀ عقب رفته بینی معمولی را بزرگ و بینی بزرگ را بزرگتر از آنچه که هست نشان می دهد و متقابلاً نزد کسانیکه بینی بزرگی دارند. چانه عقب تر از معمول دیده می شود. به همین دلیل است که عمل جلو آوردن چانه معمولاً همراه با عمل جراحی زیبایی بینی انجام می شود.

گاهی ممکن است در معاینه چانه عقب تر از حد معمول به نظر برسد امّــا در حقیقت چانه عقب نباشد بلکه فک بالا جلوتر از حد معمول باشد. بعضی مواقع چانه عقب است امّــا وضعیت قرار گرفتن دندانها روی یکدیگر نرمال است. و در افراد دیگری ممکن است تمام فک پایین عقب باشد یعنی دندانهای فک پایین خیلی عقب تر از دندانهای فک بالا باشند.

برای جلو آوردن چانه روش های متفاوتی وجود دارد:

الف) تزریق ژل

ب) تزریق چربی

ج) بریدن قسمتی از استخوان چانه و به جلو کشیدن آن

د) گذاشتن پروتز

ژلی که برای برجسته کردن اعضاء بدن منجمله چانه بکار می رود ماده ای مصنوعی است. قوامی شبیه ژلۀ خوراکی دارد. فرمولاسیون آن به گونه ای است که برای بدن بی ضرر باشد. ماندگاری آنها بسته به کارخانه سازنده متفاوت است. این ژلها در سرنگ های انسولین بسته بندی شده، استریل و آماده تزریق هستند. تزریق آنها در مطب قابل انجام بوده،  تقریباً بدون درد است و به سهولت انجام می شود. از معایب آن احتمال عفونت و احتمال جابه جایی است.

تزریق چربی نیز روش دیگری برای برجسته کردن چانه است. بدین منظور با بی حسی موضعی چربی از شکم یا ران خود فرد ساکشن می شود. پس از سانتریفیوژ کردن و تخلیص، این چربی در ناحیه چانه تزریق می شود. امتیاز این روش آن است که ماده ای که به چانه حجم می دهد از بدن خود فرد تهیه شده و جسم خارجی نیست. عیب اصلی تزریق چربی میزان جذب بالای آن است به طوریکه پس از 6 ماه میزان زیادی از چربی تزریق شده جذب می شود.

ژنیو پلاستی یا بریدن و جلو آوردن قسمتی از استخوان چانه نیز روش دیگری برای تقویت چانه است. بدین منظور در داخل دهان حد فاصل لب و فک تحتانی برش می دهیم. نسج نرم را از روی استخوان بلند می نمائیم. قسمت پائینی چانه را بریده و به جلو کشیده و در جای مناسب با پیچ های مخصوص ثابت می کنیم. سپس محل برش داخل دهانی را با نخ بخیۀ قابل جذب می دوزیم.

مزیت این روش آن است که از جسم خارجی برای تقویت چانه استفاده نمی شود و چانه را به اندازۀ دلخواه می توان جلو آورد. عیب این روش آن است که احتمال آسیب عصب حسی لب پائین در این حالت بیشتر از روش گذاشتن پروتز است.

استفاده از پروتز برای تقویت چانه و جلو آوردن آن روش مناسبی است. جنس پروتزها و شکل و اندازه و ابعاد آنها متفاوت است و این امر دست جراح را در انتخاب شکل و نوع مناسب برای هر فرد متقاضی جلو آوردن چانه باز نگاه می دارد.

به طور کلی پروتزها از ماده مخصوصی که شبیه پلاستیک فشرده است ساخته شده اند. جنس آنها به گونه ای است که برای بدن ضرری نداشته باشند. این پروتز ها دائمی هستند، جذب نمی شوند و با ضربه نمی شکنند. شکل بعضی از آنها به نحوی است که فقط چانه را جلو می آورد. بعضی دیگر آنوتومیکال هستند یعنی از آناتومی طبیعی چانه پیروی می کنند و نه تنها چانه را جلو می آورند که انحنای طبیعی چانه را نیز پوشش می دهند.

پایان بخش اول

دکتر محمَـد حسن عامری
متخصص گوش حلق و بینی و جراحی سرو گردن
جراحی پلاستیک بینی و زیبایی صورت
عضو آکادمی جراحی پلاستیک صورت اروپا و جامعه جراحان ایران