عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشكی جندی شاپور اهواز گفت: میزان انجام عمل سزارین در زنان باردار افزایش یافته و این در حالی است كه در بسیاری از موارد نیازی به انجام این عمل نیست و نوزاد می تواند به راحتی با زایمان طبیعی متولد شود.
به گزارش سه نسل “دكتر عبدالمجید باور”، در گفت وگو با ایسنا، اظهار كرد: هر چیزی طبق نظم و ترتیب خاصی آفریده شده است و چنانچه این نظم و برنامه به هر عللی مختل شود، به مشكل دچار می شویم، پروسه زایمان طبیعی هم یكی از نظم های جهان است و بدون دخالت انسان زایمان طبیعی بدون هیچ مشكلی انجام می شود.
افت ضربان قلب و وضعیت غیرطبیعی جنین از علل سزارین
وی افزود: تنها دو درصد زنان به هنگام بارداری نیازمند زایمان به شیوه سزارین هستند، در مواردی مانند افت ضربان قلب جنین، وارد آمدن فشار به رحم یا در مواردی كه جنین در حالت و وضعیت غیرطبیعی قرار داشته باشد، انجام سزارین توصیه می شود.
باور با بیان اینكه در برخی موارد طب جدید اصلاً علمی نیست، تصریح كرد: یكی از این موارد، افزایش موارد انجام عمل سزارین است. هم اكنون میزان انجام سزارین در ایران ۴۵ درصد اعلام شده كه نسبت به دیگر كشورهای خاورمیانه و جهان بسیار بیشتر است، اما به طور قطع می توان گفت آمار واقعی سزارین در كشور از این میزان اعلام شده به مراتب بیشتر است و ۸۰ درصد زایمان ها در بیمارستان های خصوصی به روش سزارین انجام می شوند.
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشكی جندی شاپور اهواز درباره علل افزایش میزان انجام سزارین در كشور معتقد است: انجام زایمان به شیوه طبیعی و فیزیولوژیك نیازمند صرف زمان و حوصله است كه متاسفانه امروزه برخی ماماها و عاملان زایمان حاضر نیستند زمان زیادی را صرف كنند و این موضوع یكی از عوامل تاثیرگذار در افزایش روند سزارین در كشور است. همچنین برخی زنان بدون علت خاصی از زایمان طبیعی می ترسند و حاضر نیستند دردهای زایمان طبیعی را تحمل كنند كه البته برخی پزشكان در ایجاد این ترس دخیل هستند.
آسپیراسیون و عفونت ریه و خونریزی از عوارض سزارین
این متخصص زنان و زایمان با اشاره به عوارض متعدد سزارین، ادامه داد: برای زایمان به شیوه سزارین معده زنان باردار باید خالی باشد، اما در موارد اورژانس به آن توجه نمی شود، در چنین شرایطی ممكن است مواد غذایی و محتویات معده به ریه برگشت كند(آسپیراسیون) كه به عفونت ریه و در برخی مواقع به مرگ و میر مادر منجر می شود.
وی با اشاره به عوارض متعدد سزارین ادامه داد: حساسیت به داروهای بیهوشی از عوارض انجام عمل سزارین است، همچنین بر اساس تحقیقات انجام شده، مادران باردار در زایمان طبیعی ۵۰۰ میلی لیتر و در سزارین یك لیتر خون از دست می دهند.
باور با بیان اینكه خون ریزی زیاد پس از عمل جراحی از عوارض زودرس سزارین است، گفت: احتمال خون ریزی پس از عمل سزارین بسیار بیشتر از افرادی است كه زایمان به شیوه طبیعی انجام می دهند، همچنین افرادی كه برای دومین بار سزارین می شوند ممكن است به عوارضی چون چسبندگی رحم دچار شوند و در برخی موارد ممكن است جفت به دیواره رحم (محل برش قبلی) بچسبد یا سر راه نوزاد قرار گیرد. در چنین شرایطی ممكن است پزشك ناگزیر به خارج كردن رحم شود.
پارگی رحم از عوارض زایمان پس از یك نوبت سزارین
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشكی جندی شاپور اهواز ادامه داد: در مواردی كه برش سزارین طولی است، در زایمان دوم احتمال پاره شدن رحم از محل بخیه ها وجود دارد، از این رو گفته می شود افرادی كه یك بار عمل سزارین انجام می دهند، در دومین بارداری هم مجبور به انجام سزارین هستند، اما در برش های افقی احتمال پارگی رحم كمتر است.
وی ادامه داد: در برخی كشورهای اروپایی در صورتی كه سزارین نخست به علت تنگی لگن نباشد، با كنترل عوامل محیطی اجازه می دهند مادر در بارداری های بعدی به صورت طبیعی زایمان كند، اما در ایران و برخی دیگر از كشورها این گونه نیست و اگر زایمان نخست با استفاده از روش سزارین انجام شود، زایمان های بعدی هم باید به همین روش انجام شوند.
آمبولی مایع آمنیوتیك از عوارض سزارین
باور آمبولی را از دیگر عوارض سزارین برشمرد و افزود: حین انجام عمل سزارین ممكن است مایع دور جنین(آمنیوتیك) از آن جدا و وارد عروق خونی شود، این ماده سمی و بسیار كشنده است و می تواند سبب مرگ مادر شود. پس از عمل نیز ممكن است شاهد بروز آمبولی در عروق مادر باشیم كه این عارضه نیز خطرات زیادی دارد. این در حالی است كه سزارین می تواند سبب بروز مشكلاتی در نوزاد هم شود.
عضو هیات علمی دانشگاه جندی شاپور اهواز تصریح كرد: وزن مادر هیچ تاثیری در زایمان ندارد، تنها عامل مهم در این زمینه نوع لگن مادر است كه البته بیشتر زنان لگن طبیعی دارند و می توانند به راحتی زایمان كنند.
فرهنگ سازی از عوامل موثر در كاهش موارد سزارین
باور با بیان اینكه تنها شمار اندكی از زنان لگن غیرطبیعی دارند و باید سزارین شوند، ادامه داد: زمانی كه موعد تولد نوزاد فرا می رسد، رحم منقبض می شود و همین انقباضات رحم جنین را در كانال زایمانی به جلو هدایت می كند و زایمان به صورت طبیعی انجام می شود. برای انجام یك زایمان طبیعی باید اجازه داد تا زمان زایمان به تولد نوزاد به صورت طبیعی فرا برسد و اگر هنگام تولد مشخص شد كه مشكلی وجود دارد مثلاً نوزاد به جای این كه از ناحیه سر خارج شود، در حالتی غیرطبیعی قرار گرفته است، در چنین شرایطی می توان از سزارین استفاده كرد، اما اگر پیش از آغاز درد، زن باردار مایل به انجام زایمان به شیوه سزارین باشد، نوزاد پیش از موعد مقرر متولد می شود و قطعاً مشكلاتی برایش ایجاد می شود.
این متخصص زنان و زایمان خاطرنشان كرد: فرهنگ سازی و ترویج زایمان های فیزیولوژیك تنها راه برای كاهش آمار سزارین در جامعه است و در این زمینه نیازمند آموزش های پایه ای هستیم.
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشكی جندی شاپور اهواز درباره میزان ناباروری در زوج های جوان و مقایسه آن با گذشته، تاكید كرد: قطعاً میزان ناباروری در مقایسه با گذشته افزایش یافته و یكی از مهم ترین علل این افزایش، تغذیه نامناسب و چاقی زنان است. بسیاری از زنان جوان پس از ازدواج به سرعت چاق می شوند و این اضافه وزن آنها سبب بروز اختلال در تخمك گذاری می شود.همچنین مصرف برخی هورمون ها هم می تواند سبب تنبلی تخمدان شود. البته برخی زوج های جوان اگر تنها چند ماه پس از ازدواج باردار نشدند، تصور می كنند مبتلا به ناباروری هستند، باید توجه داشت كه اگر زوج جوانی تا یك سال پس از ازدواج از هیچ وسیله یا قرص ضدبارداری استفاده نكرده و بچه دار نشدند، آن موقع می توان گفت كه ممكن است این زوج نابارور باشند.
وی با بیان این كه برخی به اشتباه تصور می كنند مصرف قرص های ضدبارداری سبب نازایی می شود، افزود: این تصور كاملاً غلط است و این قرص ها هیچ عارضه ای ندارند، هم اكنون مصرف قرص های ضدبارداری شایع ترین روش جلوگیری از بارداری در كل دنیا است. تنها مشكل این قرص ها بروز پدیده چاقی بوده و ناباروری هم یكی از عوارض چاقی است.