عامل اصلی برنزه شدن پوست ، اشعه ی ماورای بنفش خورشید ( UV ) است كه به 3جزء UVA ، UVB و UVC تقسیم میشود. این اشعه با وجود فایده‌هایی مثل تولید ویتامینD در بدن می تواند بسیار مضر باشد.
سولاریوم دستگاهی است كه ماورای بنفش UVB5%وUVA5% توسط لامپ های فلورسنت مخصوص كه نوری شبیه نوریآفتاب تابانده می شود تا پوست برنزه شود .
با آنكه ادعا می كنند دستگاه‌های سولاریوم كم خطرتر از تابش مستقیم آفتاب است ، ولی از اشعه ی ماورای بنفش استفاده می شود. به خاطر مضر بودن این اشعه و استفاده ی بی رویه ی بعضی افراد از آن ، سازمان بهداشت جهانی قوانینی برای كنترل این پدیده تعریف كرده و به چند گروه درباره ی برنزه كردن پوستشان هشدار داده است :
– یكی افرادی كه دارای پوست شماره ی 1 و 2 هستند ، یعنی كسانی كه معمولا موهای بور و چشم‌های روشن دارند و اشعه ی ماورای بنفش ، به پوست آنها بیشتر از بقیه آسیب می رساند.
– دومین گروه ، افراد زیر 18سال هستند كه نباید از دستگاه‌های سولاریوم استفاده كنند یا حمام آفتاب بگیرند. زیرا خطر سرطان پوست درسنین بالاتر در آنان بسیار بالاترمیرود .
– همچنین كسانی كه كك و مك و خال‌های زیاد ، زخم‌های پوستی یا سابقه ی آفتاب سوختگی در بچگی و در هر مرحله‌ای از زندگی شان داشته‌اند.
– در ضمن افرادی كه داروی خاصی مصرف می كنند ، باید قبل از برنزه كردن با پزشك معالج‌شان مشورت كنند.
-سازمان بهداشت جهانی به خانم‌ها هم توصیه كرده كه موقع برنزه كردن از لوازم آرایشی استفاده نكنند ، چون ممكن است اشعه ی ماورای بنفش برایشان ایجاد حساسیت كند.
سال 1970در امریكا و اروپا گروه‌های مختلف از هر رده ی سنی ، خودشان را زیر آفتاب كباب می كردند ، بدون اینكه بدانند برنزه شدن می تواند زمینه ساز ابتلا به سرطان در 10 تا 20 سال بعدی عمرشان باشد.در ضمن آب مرواردید ، در چشم ، پیری زود رس ، ضعف سیستم ایمنی ، نیز از دیگر عوارض سولاریوم می باشد.
سال 2005 میزان سرطان پوست شدیدا در حال افزایش است ، ولی طرفداران خورشید همچنان به برنزه كردن خود مشغول‌اند! لایه ی اوزن در سرتاسر كره ی زمین نازك تر شده است و حفره‌های موجود در آن ، كه تهدیدی برای پوست به شمار می روند ، همچنان در حال افزایش هستند.
برنزه نكنید
كسانی كه شیفته ی برنزه شدن هستند ، مثل سیگاری‌ها ، هرچه از مضرات اشعه ی ماورای بنفش بشنوند و بخوانند ، باور نمی كنند یا اگر هم باورشان شود ، آن روز را دورتر از آن می بینند كه بخواهند از ترسش پا روی دلشان بگذارند و قید تیره كردن پوستشان را بزنند.
اما پزشكان راجع به عوارض اشعه ی ماورای بنفش خورشید ، با اطمینان‌تر از مضرات سیگار كشیدن حرف می زنند.
سازملن بهداشت جهانی ( WHO ) سولاریوم راجهت زیبایی تاثیرر نمی كند .ایتفاده از سولاریوم بدون عینك مخصوص سبب تغییرات چشم مانند ARC EYC میشود كه زیبایی وسلامت چشم را به مخاطره می اندازد.
اشعه ی ماورای بنفش واقعا باعث سرطان پوست می شود ؟
یك قسمت از اشعه ی UV می تواند سرطان پوست ایجاد كند. UVB كه بین 290 تا 320 نانومتر طول موج دارد ، در صورت تماس مكرر با پوست این تأثیر را می گذارد. UVA هم كه طول موجش بین 320 تا 400 نانومتر است ، خاصیت انعطاف پذیری پوست را از بین می برد و باعث پیری پوست می شود.
UVA ، سریع تر باعث تغییر رنگ پوست می شود ، به طوری كه در عرض یكی دو ساعت تماس با آن ، رنگدانه‌های پوست زیاد می شود و قهوه‌ای شدن اولیه ی پوست ، ناشی از همین اثر است.
اما تأثیر UVB دیرتر مشخص می شود ، اگر میزان اشعه زیاد باشد ، UVB هم رنگدانه‌های پوست را با دو سه روز تأخیر تحریك می كند. تأثیر این اشعه و دوامش هم بیشتر است و از همین مكانیزم است كه در سالن‌های سولاریوم برای تحریك رنگدانه‌های پوست استفاده می شود.
آیا می توان گفت چند بار استفاده از سولاریوم یا حمام آفتاب ، می تواند منجر به این عوارض شود ؟
قدر مسلم با یكی دو بار برنزه كردن ، عوارض شدیدی ایجاد نمی شود. اما اگر این كار در درازمدت ادامه پیدا كند و دفعات تكرار تماس با UV زیاد شود ، اثر تجمع رنگدانه‌ها باعث ایجاد سرطان پوست و قبل از سرطان ، باعث از بین رفتن قوام پوست می شود. در نتیجه پوست فرد ، لطافت خودش را از دست می دهد.
آیا می شود به افرادی كه قصد برنزه كردن دارند توصیه كرد این كار را انجام ندهند ؟
به دفعات محدود ضرر ندارد. اما كسی كه این كار را انجام می دهد ، قطعا این رنگ را برای پوستش می پسندد و دوست دارد که باز هم تكرارش كند و همین تكرار است كه مشكل ایجاد می كند.
هر كسی مختار است با دانستن عواقب هر كاری ، آن را انجام دهد ، اما افرادی كه علاقه مند به برنزه كردن هستند ، باید بدانند كه در سال‌های آینده ـ حتی اگر به سرطان پوست دچار نشوند ـ نسبت به هم‌سن و سال هایشان پوست پیرتر و شكسته تری خواهند داشت.
برای كسانی كه تمایل به برنزه كردن دارند استفاده از كرم های برنزه كننده به مراتب بهتر است تا استفاده از سولاریوم زیرا در آن از نورماورای بنفش استفاده نمی شود وخطر سرطان پوست یا پیری زود رس را ندارد
