«بهتر است مردم به دلیل آلودگی زیست محیطی دریای خزر از شنا کردن در آن پرهیز کنند، زیرا احتمال ابتلای آنها به بیمار‌های قارچی وجود دارد.» کارشناسان، آلودگی دریای خزر را به چند نوع صنعتی، کشاورزی، میکروبی و بیولوژیکی تقسیم می‌کنند که بیشترین آلودگی دریای خزر مربوط به آلودگی نفتی است و سهم سموم کشاورزی در آلودگی این دریاچه نیز رتبه دوم را دارد. ورود فاضلاب شهری و کارخانه‌ها به دریای خزر از دیگر معضلاتی است که به گفته صاحبنظران سبب آلودگی آب دریای خزر شده است.
اگر بعد از شنا جوش می‌زنید…
یكی از میكروب‌های قابل انتقال از آب كه می‌تواند مشكلات پوستی ایجاد كند، سودوموناس نام دارد. این میكروب بسیار مقاوم است و حتی با وجود مواد ضدعفونی‌كننده همچنان می‌تواند در آب، به‌خصوص آب گرم رشد كند. اگر یك فرد سالم به این میكروب مبتلا شود، در صورتی كه مشكل سیستم ایمنی نداشته باشد، پس از شنا كردن متوجه جوش‌های پوستی پراكنده و آبدار مانند آبله‌مرغان خواهد شد. اما نگران نباشید، این جوش‌ها را می‌توان به راحتی و با استفاده از درمان‌های موضعی یا خوراكی از بین برد و طول درمان آن تنها 2 تا 3 روز است. علاوه بر این، سودوموناس می‌تواند باعث عفونت گوش شود. به این صورت كه میكروب روی گوش خارجی می‌نشیند و باعث خارش شدید و ترشحات چركی در كانال و مجرای گوش می‌شود. اما با این حال عفونت خطرناكی ایجاد نمی‌كند و با استفاده از درمان های موضعی می‌توان آن را برطرف كرد.
میكروبی كه سلولیت ایجاد می‌كند
از میكروب‌های دیگری كه از طریق آب و وسایل عمومی استخرها منتقل می‌شود، خانواده استاف‌هاست. این میكروب بیشتر در اثر استفاده از دمپایی، حوله، شانه و دیگر وسایل مشترك میان افراد منتقل می‌شود و از طریق آب استخر باعث عفونت‌های پوستی و ایجاد سلولیت شود. علاوه براین، استفاده از وسایل مشترك یا حتی راه رفتن بدون دمپایی كنار استخر و سطوح مرطوب می‌تواند باعث انتقال ویروس هرپس یا همان تبخال شود. این ویروس نمی‌تواند مدت زیادی در محیط زنده بماند، در نتیجه تنها در صورتی منتقل می‌شود كه فرد بلافاصله پس از شخص مبتلا از وسایل عمومی استفاده كند. برای مثال فرض كنید فردی تبخال فعال دارد و در محلی می‌نشیند، به‌صورتی كه ضایعه‌اش با آن سطح تماس پیدا می‌كند و بعد از او فرد دیگری بلافاصله در آن مكان می‌نشیند یا از حوله‌اش استفاده می‌كند، در این صورت به‌طور حتم ویروس تبخال به او منتقل خواهد شد.
امان از دست انگل‌ها!
یك دسته از بیماری‌های گوارشی كه می‌توانند از طریق آب منتقل شوند بیماری‌های انگلی هستند. عامل اغلب این بیماری‌ها انگل‌های میكروسكوپی هستند. افرادی كه در دریا و استخر شنا می‌كنند، می‌توانند از طریق بلعیدن آب به این انگل مبتلا شوند. كریپتوكوك نام یكی از انگل‌هایی است كه می‌تواند باعث اسهال طولانی‌مدت و مزمن شود. ژیاردیا انگل دیگری است كه در كودكان بسیار شایع است و می‌تواند باعث اسهال مزمن شود. اگر كودكی مبتلا به این انگل باشد و بدون رعایت مسائل بهداشتی در آب شنا كند، می‌تواند به راحتی افراد دیگر را مبتلا كند. یكی دیگر از این انگل‌ها آمیب نام دارد. این انگل مخصوص فصل تابستان است و معمولا از طریق شنا در آب‌های آلوده منتقل می‌شود تا آب استخرها. انگل ژیاردیا معمولا در افراد سالم مشكل حادی ایجاد نمی‌كند و اسهال پس از یك تا دو هفته خودبه‌خود یا با استفاده از دارو برطرف می‌شود اما در افرادی كه نقص سیستم ایمنی دارند مانند كسانی كه شیمی‌درمانی می‌شوند یا افرادی كه HIV دارند این انگل می‌تواند عفونت‌های بسیار خطرناكی در بدنشان ایجاد كند، بنابراین اگر فردی از لحاظ سیستم ایمنی مشكل دارد بهتر است كه از شناكردن در استخرهای عمومی به‌خصوص در فصل تابستان خودداری كند.
چرا نباید سرتان را زیر آب ببرید؟
معمول‌ترین بیماری‌هایی كه از طریق آب استخر منتقل می‌شوند بیماری‌های اسهالی هستند. این بیماری‌ها معمولا باعث ایجاد عفونت و التهاب در روده كوچك، روده بزرگ یا معده می‌شوند كه از میان آنها عفونت‌های میكروبی بیشترین آمار را دارند. این عفونت‌ها اغلب از طریق خوردن آب منتقل می‌شوند، بنابراین توصیه می‌شود هنگام شنا سر خود را خیلی زیر آب نبرید، طوری شنا كنید كه همیشه دهانتان در زیر آب بسته باشد و در ضمن از بینی بند استفاده كنید تا آب وارد سینوس‌ها و بینی‌تان نشود.
قارچ‌ها دشمن پای شما
عفونت‌های قارچی یكی دیگر از بیماری‌هایی است كه می‌تواند این روزها در دریای خزر و در استخرها میان افراد منتقل شود. این عفونت‌ها معمولا از طریق راه رفتن بدون دمپایی روی سطوح مرطوب منتقل می‌شوند. برای مثال اگر فردی كه در ناحیه پا دچار عفونت قارچی است با پای برهنه كنار استخر راه برود و فرد دیگری پس از او با آن مكان تماس پیدا كند، می‌تواند مبتلا شود. لازمه انتقال این بیماری، مرطوب بودن سطوح است. حتی دمپایی‌ها و دیگر وسایل استخر نیز ممكن است آلوده به عفونت‌های قارچی باشند، بنابراین حتما در محیط‌های مرطوب و استخرها باید دمپایی‌ها را ضدعفونی كرد.
استخر آب سرد سالم‌تر است؟
بیماری‌های بسیاری می‌توانند از طریق استخرها انتشار پیدا كنند اما به‌طور كلی می‌توان آنها را به 2 دسته تقسیم كرد: عفونت‌هایی كه در اثر شنا كردن مستقیم در آب استخر ایجاد می‌شوند و عفونت‌هایی كه با استفاده از وسایل عمومی موجود در استخرها یا راه رفتن و نشستن در كنار استخر ممكن است منتقل شوند. انتقال بیماری از طریق شنا كردن در استخر بیشتر در آب‌های گرم اتفاق می‌افتد و میزان آلودگی‌ها در آب گرم بیشتر از آب خنك است، زیرا تاثیر مواد ضدعفونی‌كننده مانند كلر در آب گرم كاهش می‌یابد و میكروب‌ها در این شرایط سریع‌تر رشد می‌كنند بنابراین در آب‌های گرم به‌خصوص در جكوزی تعداد میكروب‌ها بیشتر و اثر كلر كمتر خواهد بود.
این نکته ها را جدی بگیرید
مهم‌ترین نكته در پیشگیری از انتقال بیماری‌ها، رعایت بهداشت كلی در استخرهاست. اگر استخر سرپوشیده است حتما باید از سیستم تهویه سالم برخوردار باشد و اگر روباز است بهتر است كه در معرض اشعه آفتاب قرار داشته باشد. علاوه براین لازم است كه مواد ضدعفونی‌كننده مخصوص استخر در حد استاندارد استفاده شود. اگر بیشتر از مقدار مجاز از مواد ضدعفونی‌كننده استفاده شود ممكن است مشكلات و حساسیت‌های پوستی و شیمیایی ایجاد كند و اگر كمتر از حد مجاز استفاده شود میزان آلودگی‌های آب افزایش می‌یابد. نكته مهم دیگر تمیز كردن مداوم جدار استخرهاست، زیرا لجن و خزه‌ای كه روی جدار استخر ایجاد می‌شود، شرایط را برای رشد میكروب‌ها فراهم می‌آورد. دیگر اینكه فرد باید قبل از ورود به آب استخر حتما دوش بگیرد. این موضوع در بسیاری از استخرها نادیده گرفته می‌شود در حالی كه این عمل می‌تواند از انتقال بسیاری از آلودگی‌ها به داخل آب جلوگیری كند. علاوه بر این اگر شخصی بیماری خاصی داشته باشد از جمله بیماری‌های پوستی، تنفسی، چشمی یا اسهالی به هیچ وجه نباید وارد استخر شود به‌خصوص در بیماری‌های اسهالی زیرا میكروب‌ها خیلی راحت از طریق آب می‌توانند به افراد دیگر منتقل شوند. این موضوع در مورد بچه‌ها اهمیتی دوچندان دارد زیرا كودكان بهداشت فردی را به اندازه كافی رعایت نمی‌كنند و بیشتر آنها در این مورد آموزش كافی ندیده‌اند.
آب نخورید، چون…
برای جلوگیری از ایجاد این عفونت‌ها، مهم‌ترین نكته انتخاب استخری است كه تمام اصول بهداشتی را رعایت می‌كند. به عبارت دیگر، استخری كه به موقع آب را ضدعفونی و كف و دیواره‌های استخر را به‌طور مداوم تمیز می‌كند و سیستم تهویه سالم و مناسب با محیط استخر دارد. از طرف دیگر، بهتر است از وسایل استخر مانند حوله، دمپایی، شانه، كلاه و عینك شنا به طور مشترك استفاده نكنید. از راه رفتن با پای برهنه در محیط‌های مرطوب و دور استخر بپرهیزیم و تا آنجایی كه ممكن است از بلعیدن آب خودداری شود. برای مثال هنگام شیرجه زدن می‌توان از بینی‌بند استفاده كرد تا آب آلوده به درون سیستم گوارشی وارد نشود.
شامپوها و مواد شوینده‌ای كه در استخرهای عمومی در اختیار مردم قرار می‌گیرد معمولا مشكلی ایجاد نخواهند كرد، زیرا مخزن شامپوها معمولا سریع خالی شده و مجدد پر می‌شود، مگر اینكه مخزن شامپو آلوده باشد یا آنقدر دیر خالی شود كه آلودگی میكروبی پیدا كند؛ به‌خصوص درباره میكروب سودوموناس كه در شامپوها و مواد ضدعفونی‌كننده نیز می‌تواند زنده بماند، اما آلوده بودن شامپوها در استخرها موضوع بسیار بعیدی است.
زیرانداز یادتان نرود
از آنجایی‌كه محیط سونا به‌طور دائم گرم و مرطوب است، شرایط برای رشد آلودگی‌ها بسیار مطلوب است. از طرف دیگر به دلیل اینكه افراد معمولا در سونا روی سكو می‌نشینند، احتمال انتقال بیماری‌های پوستی از طریق تماس با سطوح بسیار بالاست. بنابراین توصیه می‌شود در این محیط‌ها حتما از حوله شخصی به‌عنوان زیرانداز استفاده شود. برخلاف سكوها، بخار سونا معمولا به‌خودی خود باعث انتقال بیماری نمی‌شود.
این را هم بدانید كه بسیاری از مواقع قرمز شدن چشم پس از شنا به‌علت عفونت‌های چشمی نیست، بلكه استفاده از مواد ضدعفونی‌كننده غیراستاندارد یا استفاده بیش از حد از این مواد می‌تواند باعث قرمزی و تحریك چشم شود.
