لاغری یك بیماری مزمن است و مثل هر بیماری مزمن دیگری برای درمان نیاز به زمان دارد.
علل لاغری :
الف) فشارهای درونی، استرس ها و افسردگی
ب) بیماری هایی از قبیل : هیپرتیروئیدیسم (پركاری تیروئید)، دیابت (بیماری قند خون بالا)، بیماریهای انگلی، بیماریهای گوارشی
ج) اختلال تغذیهای ( دریافت كم كالری و فعالیت زیاد )
د) ژنتیك و ارث
درمان لاغری :
درمان های لاغری به دو دسته دارویی و رژیم درمانی تقسیم می شوند .
1- هرگز در درمان لاغری خود از دارو استفاده نكنید، چرا كه دارو غذا نیست و در هر حال دارای عوارضی میباشد (به استثنای داروهای اشتها آور و تقویتی كه توسط پزشك تجویز میشود).
2- در درمان لاغری خود هیچگاه عجله نكنید. یادتان باشد كه رعایت رژیم غذایی با افزایش تدریجی وزن، علاوه بر اینكه برای فرد لاغر قابل تحمل تر است، عوارضی نیز نداشته و تقریباً غیر قابل بازگشت میباشد ( یعنی وزنی را كه فرد با رژیم به اضافه كرده است ، از دست نخواهد داد).
چرا لاغر هستم؟
این اولین سؤالی است كه یك فرد لاغر باید از خود بپرسد. مشكلاتی چون پركاری تیروئید ، اختلالات هورمونی و ناراحتی روحی تأثیر مستقیمی بر غذا خوردن فرد دارند . وجود انگل در روده ها و یا بیماری های عفونی دوره ای هم دلایل دیگری برای لاغری مفرط فرد هستند .
با شناسایی علت لاغری، خیلی راحت تر می توان برای حل این مسئله اقدام كرد. دراین صورت راه درمان را می شناسیم و موانع را یكی یكی از سر راه بر می داریم .
مثالی را برای شما بیان می كنیم تا موضوع روشن تر شود. مینا در دانشگاهی خارج از شهر خود تحصیل می كند كه مجبور است دور از خانه و تنها باشد. غذای دانشگاه را دوست ندارد و حوصله غذا درست كردن هم ندارد.
اصلاً حوصله غذا خوردن هم ندارد . هر دفعه كه به خانه می رود، مادر از لاغر شن روز به روزش شكایت می كند . خودش هم احساس می كند ریزش موهایش خیلی زیاد شده است. تا اینكه یك روز از ضعف و معده درد شدید به پزشك مراجعه می كند. پزشك داروهای مناسب برای درمان التهاب معده را به او می دهد و به متخصص تغذیه ارجاعش می دهد.
مشكل مینا تنهایی و دوری از خانواده است . او به كمك مشاور روانشناس راه مناسبی می یابد تا دوستان جدیدی پیدا كند و مشاور تغذیه نیز یك برنامه غذایی صحیح به او ارائه می دهد . مینا پس از سه ماه سلامتی كامل خود را به دست می آورد.
پس بهتر است اول دلایل لاغری را پیدا كنیم. قدم بعدی ، اجرای برنامه غذایی صحیح برای افزایش وزن است .اگر احساس می كنید كه لاغر هستید و نیاز دارید چند كیلو به وزن خود اضافه كنید، راه حل این نیست كه فقط غذاهای پر چرب و شیرین مصرف كنید . با چنین راه حلی فقط چربی های ذخیره ای بدنتان را افزایش داده اید.
حال به ترتیب مراحل اصولی افزایش وزن را برایتان بیان می كنیم.
مرحله اول
با انجام فعالیت های ورزشی و نرمش های منظم ، نیاز بدن به انرژی افزایش می یابد و این كار دو فایده دارد:
1- اشتها شما به غذا خوردن بیشتر می شود و احساس كسالت در شما از بین می رود.
2- غذایی كه می خورید در بدن شما ، صرف ساخته شدن عضلات می شود نه تجمع چربی های زائد بدن.
كم تحركی موجب تحلیل عضلات شده و دراین صورت فرد حتی توانایی انجام فعالیت های روزمره مثل بالا و پائین رفتن از پله ها را نیز نخواهد داشت. بنابراین اضافه كردن چربی به این بدن ضعیف هیچ فایده ای نخواهد داشت.
یك فرد مسن و از پا افتاده، عضلات تحلیل رفته ای دارد. اما یك فرد مسن و چاق با فعالیت كم و همان میزان عضله، باید وزنی حدود دو برابر را حمل كند و این وزن اضافی انجام فعالیت ها را برای او مشكل خواهد كرد.
مرحله دوم
افزایش انرژیِ دریافتی است.
یك زن جوان و سالم روزانه به 2000 كیلو كالری و یك مرد جوان و سالم به 2200 كیلو كالری انرژی نیاز دارد . یك برنامه غذایی تأمین كننده 2000 كالری ، به شرح زیر است:
صبحانه ساعت7 صبح : 1 لیوان شیرپرچرب + 60 گرم غلات صبحانه ویتامینه + 2 قاشق چایخوری عسل كه به شیر و غلات اضافه شود.
ساعت 10 : یك لقمه نان و پنیر كه به اندازه 2 كف دست نان و 30 گرم پنیر (1 قوطی كبریت) و 1 عدد گردو میان وعده مناسبی در بین كار یا زنگ تفریح كلاس خواهد بود .
نهار ساعت 12: زرشك پلو و مرغ كه برنج آن 15 قاشق است كه با یك قاشق غذا خوری روغن مایع پخته شده ، مرغ به اندازه130 گرم گوشت داشته باشد ( یك ران كامل ) ، به علاوه 1 كاسه ماست پر چرب ( 240 سی سی) ، 2 عدد خیار و یك گوجه فرنگی ریز شده به عنوان سالاد در كنار غذا به همراه یك قاشق مربا خوری سس مایونز و 1 قاشق مربا خوری روغن زیتون.
عصرانه ساعت 4: چای و یك عدد شیرینی یا 3 تا 4 بیسكویت ترد.
ساعت 6: 1 لیوان آب میوه طبیعی یا یك عدد میوه.
شام ساعت 8 (برای شام دو انتخاب دارید. هر كدام را كه دوست دارید بخورید) :
انتخاب اول – یك آش استثنایی كه دارای 1 لیوان حبوبات پخته + 30 گرم گوشت + نصف لیوان سبزیجات پخته + نصف لیوان رشته پخته . این غذایی است كه شما باید بخورید و می توانید مقادیر آن را به تعداد افراد خانواده چند برابر كنید.
انتخاب دوم- ماكارونی دارای نصف لیوان ماكارونی پخته +60 گرم گوشت چرخ كرده + سالادی استثنایی كه دارای 1 لیوان كاهو، خیار و گوجه فرنگی ریز شده و نصف لیوان لوبیا سفید پخته شده است.
قبل از خواب : یك عدد میوه.
یك رژیم غذایی مناسب برای كسی كه قصد دارد وزنش را افزایش دهد باید به گونه ای باشد كه از همه گروه های غذایی به اندازه مورد نیاز میل كند و سعی نماید در هر وعده ، از همه گروه ها ( نان و غلات ، میوه ها ، سبزی ها ، گوشت و حبوبات ، شیر و لبنیات ) بخورد. مثلاً ناهار فقط نان و یك تكه كباب نخورد، بلكه به همراه آن سبزی یا سالاد و ماست یا دوغ میل كند.
نكاتی كه باید رعایت شود….
1. برنامه غذایی یك روزتان را با ذكر ساعت بنویسید و آن را با برنامه غذایی كه در بالا داده شده است، تطبیق دهید. چقدر كمتر می خورید؟ فاصله غذاهایتان چقدراست؟ سعی كنید هیچ وعده ای را حذف نكنید . هیچ كاری مهم تراز سلامتی تان نیست، پس خودتان را عادت دهید سر ساعت غذا بخورید.
2. اگر واقعاً نمی توانید زیاد بخورید ، از مواد غذایی كم حجم و پر كالری در فواصل غذاهایتان استفاده كنید. مغزهایی چون فندق ، بادام و گردو خوراكی هایی خوشمزه، مفید و پر كالری هستند. چند عدد بیسكویت كرم دار، یك تكه نان سوخاری و پنیر خامه ای یا یك بستنی میوه ای خامه دار نیز انتخاب های خوبی هستند.
3. اگراستخوان بندی ظریفی دارید، لازم نیست حتماً به وزن ایده آل برسید. خودتان را آزار ندهید، حتی اگر در محدوده سلامتی هم باشید، برای شما خوب است.