بیشتر ما تصور می کنیم همه کسانی که وزن شان را پایین می آورند، فقط می خواهند تناسب اندام شان را حفظ کنند اما واقعیت چیز دیگری است. بعضی از افراد صرفا برای به دست آوردن سلامت شان مجبور می شوند وزن خود را کم کنند…
خانم اعظم عباس زاده، میهمان این هفته «میزگرد سلامت» یکی از همان هایی است که برای به دست آوردن سلامت اقدام به کاهش وزن کرده است. او که ۵۹ سال سن دارد و قدش ۱۶۵ سانتی متر است، برای درمان مشکل قلبی اش، تصمیم گرفت وزنش را پایین بیاورد. شاید «میزگرد» این هفته، بیشتر مورد توجه کسانی قرار بگیرد که ناراحتی قلبی دارند و می خواهند بدانند که باید از چه رژیمی پیروی کنند تا مشکل شان حادتر نشود. پس با ما همراه شوید تا ببینیم آیا رژیم غذایی مناسب در بهبود ناراحتی های قلبی نقش دارد یا نه؟
اعظم عباس زاده که وزنش طی ۲ ماه از ۸۶ کیلو به ۷۷ کیلو رسیده است، می گوید:
بـه خـاطر قـلـبـم وزن کـم کــردم
▪ خانم عباس زاده! کمی از بیماری تان برایمان می گویید؟
به گفته متخصصان، من به صورت مادرزادی مشکل دریچه قلب داشتم و به همین خاطر سال گذشته، دریچه های قلبم را تعویض و ترمیم کردم. قبل از عمل هم متخصص قلب به من گفت که باید برای بهتر شدن روند عمل جراحی، وزنم را پایین بیاورم اما چون زمان کمی تا عمل باقی مانده بود، نتوانستم به وزن مناسبی برسم و بعد از عمل شروع به رژیم گرفتن کردم.
▪ مگر پیشنهاد کاهش وزن فقط برای عمل نبود؟
خیر. من کمی بعد از عمل هم پیشنهاد کاهش وزن پزشکم را جدی نگرفتم و در نتیجه به شدت احساس ناتوانی و کمبود انرژی می کردم. به همین دلیل شروع کردم به گرفتن رژیم خودسرانه ای که یک روز بود و یک روز نبود. تا اینکه آبان ماه همین امسال متوجه شدم که بیمارستان قلب، دکتر تغذیه هم دارد در نتیجه تصمیم گرفتم برای کم کردن اصولی وزنم پیش دکتر شجاعی بروم.
▪ شما چقدر اضافه وزن داشتید؟
تقریبا ۱۶ کیلوگرم. وقتی اوایل آبان ماه برای اولین بار نزد دکتر شجاعی رفتم، وزنم ۸۶ کیلوگرم بود و حالا به ۷۷ کیلوگرم رسیده است. دکتر می گویند که اگر بتوانم وزنم را به ۷۰ کیلوگرم برسانم، خیلی برایم خوب است.
▪ شما از دوران کودکی و نوجوانی با مشکل اضافه وزن روبه رو بودید؟
خیر. من خیلی زود ازدواج کردم و شاید باورتان نشود اگر بگویم که در ۱۴ سالگی به خانه بخت رفتم و وقتی اولین فرزندم را به دنیا آوردم، تنها ۳۸ کیلوگرم وزن داشتم. اما بعد از هر زایمان، وزنم بالاتر رفت و بعد از پنجمین و آخرین زایمانم هم حسابی استخوان ترکاندم!
▪ برای بالا نرفتن بیش از اندازه وزن تان، کاری هم می کردید؟
البته! من از ۴۰ سالگی به بعد، دائم رژیم داشتم و اگر نمی خواستم خورد و خوراکم را کنترل کنم، حتما تا حالا ۱۵۰ کیلوگرم شده بودم. راستش احساس می کنم که چاقی در خانواده ما ارثی است چون بچه هایم هم مانند خودم هستند و اگر کمی مراقب غذا خوردن شان نباشند، سریع وزنشان بالا می رود. اما اعتراف می کنم که رژیم های خودسرانه من هیچ قانونی نداشتند و به عنوان نمونه یک روز چیزی نمی خوردم و ۸۰۰ گرم کم می کردم و فردایش دوباره از گرسنگی زیاد غذا می خوردم و آن ۸۰۰ گرم می آمد سرجایش! من ضعف روزانه ام را همیشه با میوه جبران می کردم و صبحانه هم نمی خوردم و شاید به همین دلیل، طی ۱۰ تا ۱۵ سالی که مدام رژیم می گرفتم، کاهش وزن محسوسی نداشتم.
▪ چه اتفاقی افتاد که بعد از این مدت طولانی، بالاخره تصمیم گرفتید که به متخصص تغذیه مراجعه کنید؟
بعد از عمل دریچه، دکتر به من قرص وارفارین داد که جلوی غلیظ و سفت شدن خونم را بگیرد. از آنجایی که خودم نمی دانستم که مصرف چه غذاهایی برایم خوب است و مصرف چه غذاهایی بد، فکر کردم که بهتر است نه تنها برای کم کردم وزن بلکه برای داشتن یک رژیم غذایی مناسب برای کسی که دریچه های قلبش را عمل کرده و قرص وارفارین می خورد، به متخصص تغذیه مراجعه کنم.
▪ رژیمتان چطور است؟ سخت نیست؟
نه اصلا. رژیم من خیلی معمولی است و منع غذایی آنچنانی ندارم اما باید در مصرف چربی و نمک، حد اعتدال را رعایت کنم. چند وقت است که خورش هایم را بسیار کم چرب درست می کنم و داخل برنج هم اصلا روغن نمی ریزم و آن را با آب خورش نرم می کنم. خیلی برایم جالب است که با یک رژیم کاملا معمولی، وزنم دارد پایین می آید و مانند سابق یک روز در میان، چاق و لاغر نمی شوم! ماه اول نباید قند و شکر می خوردم ولی تازگی ها اجازه دارم که شکر و حتی مربای آلبالو بخورم. پیشنهاد دکتر شجاعی این بود که غذاهایی مانند کدو و بادمجان یا ماهیچه را به صورت بخارپز و بدون روغن تهیه کنم. این را هم بگویم که من تخم مرغ و ماهی در رژیمم ندارم، با اینکه همیشه فکر می کردم بیماران قلبی باید مصرف ماهی شان زیاد باشد!
▪ میوه، سبزیجات و لبنیات هم در رژیم تان هست یا آنها هم جزو حذفیات هستند؟
من روزی چند واحد شیر و ماست کم چرب و میوه دارم و سبزیجاتی مانند گوجه فرنگی را هم می توانم به همراه گردو با نان و پنیر صبحانه ام بخورم. به طور کلی، تمام وعده ها و میان وعده های غذایی در رژیم من وجود دارند و من به هیچ عنوان در این رژیم احساس ضعف و گرسنگی نمی کنم. نکته جالب اینکه وقتی دکتر به من رژیم دادند، گفتم که نمی توانم این همه غذا را بخورم و اگر می شود، وعده شام را برایم حذف کنند. اما ایشان گفتند که اگر شده، باید حداقل ۲، ۳ لقمه غذا به عنوان شام بخورم تا صبح که از خواب بیدار می شوم، احساس ضعف و گرسنگی شدید نکنم.
▪ اضافه وزن، غیر از فشار به دریچه های قلبتان مشکل دیگری هم برایتان به وجود آورده بود؟
بله. متاسفانه من به خاطر اضافه وزن و فشاری که روی زانوهایم بود، هر دوی آنها را عمل کردم؛ یکی از زانوهایم را به دلیل پاره شدن رباط و زانوی دیگرم را به علت ساییده شدن غضروف های سر زانو! دکتر به من گفت که هر چه سبک تر باشم، فشار کمتری هم به زانوهایم وارد می شود و دیگر اینقدر درد نمی کشم. ولی این را بگویم که خوشبختانه مانند خیلی از افراد چاق، من اصلا احساس لختی نمی کردم و بسیار سرحال بودم. این اواخر هم قند و چربی ام داشت به مرز می رسید که خدا را شکر با کاهش وزنی که تحت نظر دکتر داشتم، برطرف شد.
▪ بنابراین به خاطر زانودردتان ورزش هم نمی توانید بکنید، درست است؟
تقریبا بله! کمی که پیاده روی می کنم، زانوهایم به شدت درد می گیرند. به همین خاطر ترجیح می دهم در خانه فعالیت های فیزیکی نشسته را با حرکت دادن دست و پهلوهایم انجام دهم یا با دستگاه های دراز و نشست، کار کنم. البته دکتر به من گفته اند که از این ماه می توانم در صورت تمایل به استخر هم بروم و شنا کنم.
▪ راستی! نگفتید که از قدیم، عادت بد غذایی هم داشتید یا نه؟
راستش را بخواهید، بله. من خیلی هله هوله هایی مانند چیپس، پفک، بیسکویت و شیرینی را دوست داشتم و مدام هم به غذا ناخنک می زدم و تازه غذاهایم هم تقریبا چرب بودند. ولی واقعا از وقتی رژیم دکتر شجاعی را شروع کرده ام، آن میل و اشتهای سابق را ندارم و تمایل چندانی به تنقلات نشان نمی دهم. دکتر کاری کرده اند که من به سمت غذاهای سالم گرایش پیدا کنم و از خوراکی های چرب و شور، دلزده شوم. الان دیگر هم خودم و هم همسر و فرزندان ام به غذاهای کم چرب و کم نمک عادت کرده ایم.
▪ پس این طور که می گویید، خانواده تان هم حسابی برای رژیم گرفتن با شما همکاری کرده اند. درست است؟
صددرصد! راستش همسرم چربی خون دارد و فرزندانم هم علاقه ای به افزایش وزن ندارند. به همین دلیل همه آنها در رژیم با من همکاری می کنند و هر چه که می پزم، می خورند و حتی آنها هم کمی وزنشان پایین آمده و چربی خون همسرم وضعیت بهتری پیدا کرده است. من به جرأت می توانم بگویم که اگر خانواده ام با من همکاری نمی کردند، شاید به هیچ وجه نمی توانستم روند رژیم درمانی ام را به خوبی ادامه دهم.
● نگاه اول
پرسشی از دکتر هاتف شجاعی درباره رژیم خانم عباس زاده
رژیـم بـیـمـاران قـلـبـی چـه ویـژگـی هـایـی دارد؟
▪ آقای دکتر! چرا به خانم عباس زاده پیشنهاد شده بود که قبل از عمل وزن شان را پایین بیاورند؟
وقتی که وزن فردی بالاست، قلب او هم باید پمپاژ بیشتری داشته باشد تا بتواند خون مورد نیاز را به تمام بدن برساند و شخصی مانند خانم عباس زاده که ناراحتی دریچه قلب دارند، اگر وزنشان هم بالا باشد، فشار بیشتری روی قلبش وارد می شود و پزشکان به خاطر کاهش فشار وارده روی قلب چنین افرادی، از آنها می خواهند که وزنشان را کم کنند. به علاوه، کاهش وزن قبل از جراحی قلب در افراد دارای اضافه وزن کار عمل را برای جراح ساده تر و مشکلات و عوارض بعد از عمل را هم برای خود فرد کمتر می کند. پس، کسی که به هر دلیل ناراحتی قلبی دارد، باید وزنش را به حد ایده آل برساند تا کار بیش از اندازه از قلبش نکشد.
▪ آیا رژیم غذایی افرادی که دریچه قلب شان را عمل کرده اند، مانند رژیم غذایی سایر افراد است؟
نه! تنظیم رژیم غذایی این افراد بسیار سخت است چون آنها برای جلوگیری از لخته شدن و تنظیم رقت خونشان، قرص وارفارین مصرف می کنند و ممکن است در صورت ناآگاهی، غذاهایی بخورند که با وارفارین تداخل داشته باشد و اثر آن را کم کنند، باعث لخته شدن خون در بدنشان شوند یا اثر دارو را افزایش دهند و به وجود آمدن خون ریزی های کشنده داخلی مانند خون ریزی مغزی را حتمی کنند یا حتی در صورت بریدن عضوی، آنقدر خون از بدنشان برود که جانشان به خطر بیفتد!
▪ نقش تغذیه در پیشگیری از این مشکلات چیست؟
پزشک با آزمایش هایی که روی بیمارش انجام می دهد، می تواند میزان رقت خون او را بسنجد. حالا اگر بیماری که وارفارین مصرف می کند، نداند که چه بخورد و چه نخورد، مدام میزان رقت خونش بالا و پایین می رود و پزشک او مجبور می شود که میزان وارفارین مصرفی اش را پی در پی کم و زیاد کند که این کار بسیار کلافه کننده است. به همین دلیل ما اصرار داریم کسانی که داروهایی مانند وارفارین مصرف می کنند، حتما برای کاهش وزن یا حتی رژیم معمولی روزانه شان، با یک متخصص تغذیه مشورت کنند تا بدانند کدام غذاها با این دارو تداخل دارند.
▪ می شود چند نمونه از این تداخل های غذایی را برایمان مثال بزنید؟
بله. مثلا ویتامین k، اثر وارفارین را کاهش می دهد و مصرف بیش از اندازه خوراکی های حاوی این ویتامین، باعث می شود که خونی که در اثر خوردن وارفارین رقیق شده، دوباره غلیظ و حتی لخته شود و مشکلاتی را برای فرد به وجود بیاورد. به همین دلیل ما فهرستی از غذاهای حاوی ویتامین k به بیماران می دهیم و از آنها می خواهیم که در مصرف این خوراکی ها حد اعتدال را رعایت کنند و بیش از اندازه مشخص شده، نخورند. رعایت کردن حد اعتدال هم به این معنا نیست که بیمار می تواند یک روز بیش از اندازه غذاهای حاوی ویتامین k به بهانه سفر یا میهمانی بخورد و فردای آن روز، برای جبران، اصلا آن غذاها را نخورد. رعایت کردن اعتدال یعنی مصرف روزانه اما به اندازه این ویتامین!
▪ چه غذاهایی بیشترین اندازه از ویتامین k را دارند؟
سبزی هایی با برگ سبز تیره مانند کلم بروکلی، اسفناج یا جعفری. به طور کلی هر چه سبزیجات، سبزتر و تیره تر باشند، ویتامین K آنها هم بیشتر است.
▪ آیا موادغذایی خاصی هم هستند که اثر وارفارین را افزایش دهند؟
صددرصد! مصرف بیش از اندازه خوراکی هایی مانند سیر و پیاز می تواند اثر وارفارین را به شدت بالا ببرد. به همین دلیل بیمارانی که این دارو را مصرف می کنند پس از یک سفر کوتاه به شمال کشور با شکایت از خون ریزی بینی یا حتی خون ریزی های گوارشی به پزشک شان مراجعه می کنند که این خون ریزی ها می توانند نشان دهنده افزایش اثر وارفارین به خاطر مصرف فراوان سیر و پیاز در مسافرت باشد. بنابراین، پزشکان باید پیش از کم یا زیاد کردن میزان دارو، یک شرح حال کامل تغذیه ای از بیمارشان بگیرند.
▪ آقای دکتر! چرا با اینکه مصرف ماهی به بیماران قلبی توصیه می شود، شما این چند وقت، ماهی را در رژیم خانم عباس زاده قرار نداده اید؟
اشتباه شایعی که در بین مردم ما وجود دارد، همین است که فکر می کنند می توان یک توصیه دارویی با یک توصیه غذایی را به تمام بیماران یک گروه پیشنهاد داد. بیماری قلبی چند نوع است. کسی که گرفتگی عروق کرونر دارد، باید محتوای اسیدچرب ترانس و اشباع در بدنش کم شود و میزان چربی غیراشباع افزایش یابد. به همین دلیل پزشکان به او توصیه می کنند که حتما ماهی را به عنوان منبعی از چربی امگا۳ در رژیم غذایی اش بگنجاند و این کار باعث کاهش التهاب و بهبود بیماری وی می شود. اما کسی که دریچه قلبش را عمل کرده و قرص وارفارین می خورد باید از مصرف خودسرانه و بیش از اندازه ویتامین E، جین سینگ، ویتامین های محلول در چربی یا حتی غذاهای چرب خودداری کند تا این ویتامین ها و موادغذایی به صورت مستقیم یا غیرمستقیم روی ویتامین K موجود در بدن تاثیر نگذارند و در نتیجه اثربخشی وارفارین را مختل نکنند. به همین دلیل من از خانم عباس زاده خواستم که برای مدت کوتاهی از مصرف ماهی یا زرده تخم مرغ که سرشار از چربی است، چشم پوشی کنند تا تنظیم رقت خونشان به هم نریزد.
▪ بنابراین مصرف چربی برای این بیماران کاملا ممنوع نیست. درست است؟
بله. همان طور که خود خانم عباس زاده هم اشاره کردند، ما مصرف چربی را برای ایشان کاملا منع نکرده ایم اما گفته ایم که نباید بیشتر از میزان تعیین شده در روز، چربی بخورند. به علاوه مصرف لبنیات کم چرب هم در رژیم ایشان وجود دارد. بد نیست این را هم بدانید که اصلا یک مقدار چربی برای جذب برخی از داروها لازم است و بدن به چربی ها هم نیاز دارد اما میزان چربی مصرفی باید همیشه کنترل شده باشد تا مشکلی برای افراد، به خصوص آنهایی که به نوعی از بیماری های قلبی رنج می برند، به وجود نیاید.
▪ آیا دلیل خاصی وجود دارد که شما به خانم عباس زاده توصیه کرده اید، حتما شام بخورند و این وعده غذایی را حذف نکنند؟
بله. ایشان همیشه می گویند که با خوردن عصرانه سیر می شوند و دیگر میلی به شام ندارند اما من نه تنها به ایشان، بلکه به تمام کسانی که در حال رژیم گرفتن هستند، توصیه می کنم که به هیچ عنوان، هیچ کدام از وعده های اصلی یا میان وعده هایشان را حذف نکنند و کالری دریافتی روزانه شان را در طول روز تقسیم کنند. یعنی اینکه اگر قرار است ۱۴۰۰ کیلوکالری در روز انرژی از طریق مصرف غذا کسب کنند، ۱۰۰۰ تای آن را ناهار نخورند و ۴۰۰ تای آن را هم صبحانه! بلکه با برنامه دقیقی که متخصص تغذیه در اختیار آنها قرار می دهد، این میزان کالری را در طول روز به بدنشان برسانند تا میزان قند و تری گلیسیرید خونشان خیلی بالا و پایین نشود. وقتی شما یک وعده غذایی را حذف می کنید، مسلما در وعده غذایی بعدی، ولع و اشتهایتان برای غذا خوردن دو چندان می شود و دیگر نمی توانید به رژیم تان پایبند بمانید.
● نگاه دوم
دکتر عبدالحمید عقدایی/ متخصص قلب و عروق، عضو هیات علمی دانشگاه ارتش
هر کاهش وزنی به درد قلب نمی خورد!
داشتن اطلاعاتی در خصوص پرونده بیمار، علت عمل و شرح عمل در تصمیم گیری درخصوص مصرف دارو و کاهش وزن بیمار بسیار کمک کننده است. برای فردی که حین راه رفتن مشکل تنفسی دارد و دچار تنگی نفس می شود یا دچار درد قفسه سینه است، کاهش وزن می تواند در بهبود علایم بالینی و وضعیت وی کمک کننده باشد. در نارسایی قلبی به اصطلاح گفته می شود که بازده قلب جوابگوی نیازهای بدن نیست بنابراین برای بهبود علایم بیمار باید سعی کنیم از یک سو بازده قلب را بالا ببریم و از سوی دیگر نیازهای متابولیک بدن را کاهش دهیم. به همین دلیل در راستای بالا بردن بازده قلب در نارسایی قلبی، درمان هایی مانند افزایش قدرت انقباض قلب، کنترل آریتمی و… و تجویز داروهایی که در زمینه نارسایی قلبی به کار می رود، صورت می گیرد. در خصوص کاهش نیازهای بدن نیز با کم کردن وزن، نیازهای متابولیک بدن را کاهش می دهیم تا بازده قلبی بتواند بهتر جوابگوی نیازهای بدن باشد. به عبارت ساده تر، در نارسایی قلبی باید عرضه بالا و تقاضا پایین باشد تا بازده قلبی انطباق پیدا کند.
اما به طور کلی نمی توان یک نسخه کلی و یکسان را برای همه افراد تجویز کرد. با در نظر گرفتن اینکه آیا فرد دچار تنگی نفس می شود، مبتلا به قند، فشارخون یا چربی خون است و اینکه آیا می تواند فعالیت های روزمره خود را به راحتی انجام دهد و همچنین با در نظر گرفتن وضعیت توانایی جسمی فرد و اینکه چه میزان می تواند سربالایی را کند، می توان گفت که کاهش وزن براساس شرایط چقدر در بهبود علایم وی کمک کننده است. اگر بخش عمده اضافه وزن به دلیل آب موجود در بدن باشد به کمک دیورتیک ها (داروهای ادرارآور) می توان این مشکل را برطرف کرد. با این روش وضعیت فرد نسبت به قبل بهتر می شود اما اگر اضافه وزن به دلیل عضله ای بودن بدن باشد به عبارتی فرد دارای جثه ای درشت و عضلانی باشد در این خصوص کاهش وزن مناسب نیست چراکه با کاهش وزن، توانایی فرد کاهش می یابد. به همین دلیل هر کاهش وزنی درخصوص بیمارانی که نارسایی قلب دارند، مفید نیست. به عنوان نمونه کاهش وزن فردی که کشتی گیر است و ۸۰ کیلوگرم وزن دارد نسبت به فردی که ۱۶۰ سانتی متر قد دارد و وزن وی ۸۰ کیلوگرم است، درست نخواهد بود. بنابراین برای کاهش وزن بر مبنای قد، دیدن ظاهر فرد نیز ضروری است.
در نهایت اگر فردی که دارای اضافه وزن است، قبل از عمل جراحی اقدام به کم کردن وزن کند انجام عمل جراحی برای پزشک وی راحت تر است و همچنین به زودی بهبود می یابد. اما اگر بیمار به دلایل فردی مانند خانم عباس زاده نتواند وزن خود را کم می کند و بعد از عمل جراحی نیز دچار مشکلات خاصی نشده اند، اگر نیازی به کاهش وزن است چه بهتر که این کار حتما تحت نظر متخصص تغذیه باشد تا مشکلی پیش نیاید.
● نگاه سوم
دکتر هاله دادگستر/ متخصص پزشکی ورزشی، عضو هیات علمی دانشگاه
زانودرد دارید؟ در آب راه بروید!
فردی که دچار پارگی رباط صلیبی قدامی شده در صورتی که جراحی موفقیت آمیزی را سپری کند و روند توان بخشی اش نیز به درستی انجام شود، قادر به انجام ورزش های متنوع و البته با شدت های متفاوت است. به علاوه با توجه به شرح حال ساییدگی زانوی سمت مقابل خانم عباس زاده، انجام ورزش شنا نه تنها برای وی ممنوعیتی ندارد، بلکه این فعالیت برایشان تاکید نیز می شود. ابتدا توصیه می شود که فعالیت فرد در استخر و در عمق زیاد شروع شود (درحدی که آب به ناحیه شانه برسد) و به تدریج با افزایش آمادگی جسمانی و کاهش درد زانو، عمق آب کمتر شود. با این روش فشار ناشی از وزن حین ورزش به تدریج افزایش می یابد و تحمل شدت ورزش برای بیمار آسان تر می شود. در میان سایر ورزش های هوازی به منظور کاهش وزن و افزایش توان قلبی عروقی، پیاده روی بر سطح صاف نیز برای چنین فردی توصیه می شود. به شرط اینکه فرد با افزایش سرعت راه رفتن، شدت ورزش را در حد متوسط حفظ کند.
نکته ای که توجه به آن ضروری است، همراهی انجام ورزش های مقاومتی عضلات اطراف زانو به ویژه عضله چهارسر است. تحقیقات نشان داده که در اثر ساییدگی استخوان های مفصل زانو، به دلیل درد و عدم انجام فعالیت فیزیکی مناسب، عضلات اطراف مفصل هم ضعیف می شوند. ضعف عضلات هم باعث تشدید درد و افزایش روند تخریب مفاصل زانوها می شود. بنابراین در توصیه های ورزشی جهت کاهش وزن در فرد مبتلا به آرتروز، علاوه بر ورزش های استقامتی، ورزش های ایستا و مقاومتی عضلات اطراف زانو نیز تجویز می شود. انجام توام این گروه از ورزش ها، سبب کاهش درد و افزایش توان عملکردی فرد می شود.
همچنین با توجه به تنوع این گروه از ورزش ها، انگیزه فرد هم در ادامه انجام حرکات ورزشی افزایش می یابد. مجددا تاکید می کنم که در روند کاهش وزن، ورزش به تنهایی تاثیر کمی دارد. لازم است که همراه با ورزش، فرد از رژیم غذایی مناسبی نیز استفاده کند. ناگفته نماند که فعالیت با دستگاه های صرفا دراز و نشست به عنوان ورزش هوازی یا استقامتی محسوب نمی شود. به رغم اینکه تبلیغات زیادی در خصوص آنها صورت گرفته است اما باید گفت که استفاده از آن فقط باعث تقویت عضلات شکم می شود. به طوری که فرد بعد از مدتی احساس می کند که عضلات شکم وی جمع و کوچک شده است. البته در مواردی نیز گزارش شده است که استفاده بیش از حد از دستگاه در طول روز باعث کمردرد می شود. با توجه به اینکه این نوع فعالیت جایگزین ورزش یا پیاده روی نمی شود بنابراین بهترین نوع فعالیت برای این خانم که نمی تواند پیاده روی کند ورزش شنا و پیاده روی در سطح آب است و نه استفاده از دستگاهی خاص برای انجام فقط دراز و نشست!
لیلی افروغ
درباره روند کاهش وزن اعظم عباس زاده با حضور دکتر هاتف شجاعی متخصص تغذیه و رژیم درمانی دکتر هاله دادگستر متخصص پزشکی ورزشی و دکتر عبدالحمید عقدایی متخصص بیماری های قلب و عروق
روزنامه سلامت ( www.salamat.ir )
