موهاي زائد از جمله عوامل ناراحت‌كننده‌اي هستند كه در بعضي از زنان به دليل برخي اختلالات هورموني، بيماري‌ها و عوارض مصرف برخي از داروها ايجاد مي‌شود. اين موها از زيبايي پوست مي‌كاهند و شكل و حالتي مردانه به زنان مي‌دهد. اين افزايش مو در خانم‌ها را پرمويي يا در اصطلاح علمي «هيرسوتيسم» مي‌نامند. در محل‌هايي از بدن خانم‌ها كه بايد موهاي كركي و نرم باشد، موهاي ضخيم و تيره ديده مي‌شود مثلاً در پايين شكم، روي دست و پاها، روي سينه‌ها، كمر و بالاي كمر. از عواملي كه باعث رشد زياد و زائد موهاي بدن خانم‌ها مي‌شود، هورمون‌ها هستند. مخصوصاً هورمون مردانه تستسترون كه رشد موها و قطر تارهاي مو را افزايش مي‌دهد. هورمون زنانه استروژن باعث نازك‌تر و كمرنگ‌تر شدن موهاي بدن مي‌شود و رشد آن را آهسته و كند ميكند. ساير هورمون‌ها مثل هورمون تيروئيدي، هيپوفيزي و پروژستروني نيز در اين مسئله دخيل هستند. افزايش حرارت پوست در اثر التهاب و يا گرم بودن محيط نيز باعث سريع‌تر شدن رشد موها مي‌شود.
علت بروز پرموئي
اين مشكل مي‌تواند منشأ تخمداني يا منشأ غدد فوق‌كليوي و يا حتي عامل محيطي داشته باشد. در برخي از موارد، سطح هورمون‌هاي مردانه افزايش پيدا نمي‌كند، بلكه فعاليت آنزيم «آلفارلوكنازه» كه تستسترون را به فرم فعال تبديل ميكند، در پوست افزايش مييابد. اين عدم توازن آنزيمي هم عامل ديگر پرمويي است. در كم‌كاري تيروئيد و چاقي ماده‌اي كه هورمون تستسترون را به خود جذب ميكند، كاهش مييابد و سطح تستسترون آزاد و فعال در خون افزايش مييابد و باعث پرموئي مي‌شود. گاهي اوقات رشد موهاي زائد فقط علت ژنتيكي دارد. ما چه بخواهيم و چه نخواهيم موها رشد مي‌كنند وقتي كه موهاي سرمان رشد مي‌كنند، لذت مي‌بريم اما اگر موهاي بالاي لب، دست و پاها، گونه، چانه و يا قسمت‌هاي ديگر بدن رشد سريع كنند، كلافه مي‌شويم. به هر حال با روش‌هاي مختلفي مي‌توان از شر موهاي زائد خلاص شد ولي اين نكته را در نظر بگيريد كه هيچ روشي 100 درصد تضميني نيست.
روش‌هاي مختلف از بين بردن موهاي زائد
سوزاندن يا الكتروليز
در اين روش ريشه مو را به‌وسيله جريان ضعيف الكتريسيته مي‌سوزانند. اگر موها به تعداد اندك و پراكنده پديدار شده‌اند، بهترين راه درمان آنها سوزاندن آنهاست. اين كار را نمي‌توان در خانه و به كمك اطرافيان انجام داد بلكه بايد يك فرد متخصص آن را انجام دهد. ممكن است اين كار در چند مرحله انجام شود و هر بار بايد محل را با الكل تميز كنيد و كمي پماد ويتامين A روي آن بماليد. جريان الكتريكي ضعيف، ريشه موها را منهدم ميكند. از بين رفتن موهاي زائد در اين روش تا نود درصد انجام مي‌شود و موهاي كنده شده ديگر بازگشت ندارند ولي از آنجايي كه تخريب ريشه هر مو به صورت تك تك انجام نمي‌شود، برخي از موها مجدداً رشد مي‌كنند. تخريب ريشه‌هاي تك‌تك موها كاري زمان‌بر است، بنابراين استفاده از الكتروليز براي موهاي زائدي كه به صورت جدا جدا و پراكنده در برخي قسمت‌هاي بدن مثل چانه رشد مي‌كنند، مناسب‌تر است. متخصصان استفاده از الكتروليز براي رفع موهاي دست و پاها و … را توصيه نمي‌كنند زيرا 40- 60 درصد موها دوباره رشد مي‌كنند. روش انجام الكتروليز به اين صورت است كه يك جريان برق ضعيف همراه با يك سوزن به داخل ريشه مو و اطراف سلول مو فرستاده مي‌شود. زبري مو و مقدار مو زمان لازم براي انجام اين كار را تعيين ميكند. اين كار هم دردناك است و هم وقت‌گير. اگر بهداشت رعايت نشود و فرد درمانگر از سوزن يك بار مصرف استفاده نكند، خطر عفونت و برخي بيماري‌هاي خطرناك مثل ايدز نيز وجود دارد. اين كار بسيار زمان‌بر است و فرد براي از بين بردن موهاي يك بخش بايد تا چندين بار مراجعه كند. گاهي اوقات جاي سوزن‌ها در محل سوزاندن ريشه مو مي‌مانند و از زيبايي پوست مي‌كاهند. الكتروليز از صدسال پيش تا به حال در برداشتن موهاي زائد به كار گرفته مي‌شود. افراد آموزش‌ديده (الكترولوژيست) اين كار را انجام مي‌دهند.
تراشيدن
تراشيدن موها با تيغ كه يكي از قديمي‌ترين راه‌ها براي از بين بردن موهاي زائد است و بسته به ميزان رشد موها، انجام مي‌شود. اين روش ساده‌ترين راه براي انجام اين كار است. ولي آيا اين روش سبب پرمويي مي‌شود. فردي كه دچار پرمويي نباشد، با اين روش هيچ‌گاه دچار مشكل نمي‌شود. اما در مواقعي كه رشد موها بسيار زياد است نمي‌توان به اين روش اكتفا كرد و بايد به فكر راهي بود تا ظاهر زنانه خود را حفظ كنيد.
استفاده از موم و موبر
دردناك‌ترين روش از بين بردن موها، روش استفاده از مومك است. در سالن‌هاي زيبايي و يا در منزل با گرم كردن موم و قرار دادن آن روي سطح پوست، موها را از سطح پوست جدا مي‌كنند. برخي از موها از ريشه كنده مي‌شوند و برخي ديگر فقط از ساقه. برخي از افراد نسبت به انواع موبرها حساسيت دارند در ضمن تأخير در انجام اين‌كار موجب سوختگي سطحي پوست مي‌شود. در اپيلاسيون به روش‌هاي مختلف مثل استفاده از دستگاه‌هاي اپيليدي، استفاده از مومك، استفاده از موچين و بند انداختن رشد مجدد موها مدتي به تعويق مي‌افتد. برخي افراد ترجيح مي‌دهند كه موها را از سطح پوست خود جدا نكنند، بلكه از بي‌رنگ كننده‌هايي مثل دكلره استفاده كنند.
استفاده از اشعه ايكس
اين روش براي از بين بردن موهاي زائد منسوخ شده است چرا كه در اثر اين روش آسيب‌هاي زيادي به پوست اطراف وارد مي‌شد و روش مؤثر و بي‌خطري محسوب نمي‌شود.
ليزر درماني
ليزر درماني در چند مرحله انجام مي‌شود. اين روش طولاني است و بسيار هزينه‌بردار. با اين روش مي‌توان موهاي تيره را از بين برد. از پرتوي ليزر براي حذف مو استفاده مي‌شود. اين روش گاهي اوقات دردناك است. سيستم‌هاي ليزر با انتخاب طول موج‌هاي مناسب در ناحيه‌اي نسبتاً وسيع در آن واحد تعداد زيادي از فوليكول‌هاي مو (ريشه‌هاي مو) را مورد هدف قرار مي‌دهند.
ليزرهايي كه براي درمان موهاي زائد توصيه مي‌شود
1- سيستم ليزر ديود با طول موج 800 نانومتر
2- سيستم ليزر ان‌دي- ياگ با طول موج 1056 نانومتر
3- سيستم ليزر الكساندرايت با طول موج 755 نانومتر
رنگ پوست ناحيه‌اي از بدن كه تحت درمان با اشعه ليزر قرار مي‌گيرد كمي قرمز مي‌شود ولي اين قرمزي تا 2 الي 3 ساعت ديگر برطرف مي‌شود. در صورت استفاده از دستگاه نامناسب (مثلا سيستمي با طول موج بالا) ممكن است تاول و حتي اسكار نيز روي محل مورد نظر ايجاد شود. تمام شايعات مبني بر سرطان‌زا بودن استفاده از روش ليزري براي رفع موهاي زائد، بي‌اساس است و تاكنون هيچ مورد سرطاني ديده نشده است. از ليزر براي تمام موهاي زائد از جمله موهاي زيربغل استفاده مي‌شود. اين روش بسيار مناسب‌تر از روش الكتروليز است زيرا:
در اين روش هم درد كمتري احساس مي‌شود و هم عوارض كمتري روي پوست ايجاد مي‌شود.
اين روش هيچ محدوديتي ندارد و در هر قسمت از بدن مي‌تواند به كار رود. در حالي كه در روش الكتروليز مي‌توان موهاي پراكنده را از بين برد.
سرعت كار در روش الكتروليز كمتر از روش ليزري است. بنابراين فرد به دفعات كمتري به پزشك متخصص مراجعه ميكند.
ليزر بدون ايجاد آسيب به بافت انجام مي‌شود.
ليزر در مرحله رشد اثر ميكند و از آنجايي كه تمام موها در يك مرحله رشد نمي‌كنند، بايد فرد طي 2 يا 3 جلسه اين كار را انجام دهد. موهاي تيره در افرادي كه پوست‌هاي روشن دارند، راحت‌تر برداشته مي‌شوند. بعد از عمل برداشتن مو نيازي به پانسمان و استفاده از دارو نيست فقط مي‌توان از مرطوب‌كننده و ضد آفتاب استفاده كرد.
روش‌هاي موقت از بين بردن موهاي زائد، شايد ساده‌تر، كم‌هزينه‌تر و كم‌دردتر باشند، اما گاهي اوقات ايجاد دردسرهايي نيز مي‌كنند مثلا برخي از مواد شيميايي، تحريك‌كننده هستند و مي‌توانند به پوست آسيب برسانند. انتخاب هر يك از اين روش‌ها كاملا به خودتان بستگي دارد. اينكه اين موهاي زائد به چه ميزان و در كدام قسمت‌ها رشد كرده‌اند و چقدر شما آزار مي‌دهند.
