بسیاری از افراد از ترک های پا گلایه مند هستند و راه حلی برای این مشکل پیدا نمی کنند…
دکتر حسینی مشاور برجسته پوست گفت:پوشیدن صندل و كفشهای تابستانی،یائسگی،خشكی هوا و هر عاملی كه جریان خون را در پا كاهش دهد،موجب ترك خوردن كف پا میشود.
دكتر رضا یعقوبی اظهار كرد:عارضه ترك كف پا كه در اثر خشكی پوست و اگزما بوجود میآید،گاه با درد نیز همراه است.وی افزود:برای جلوگیری از ترك خوردگی كف پا باید در پیادهرویهای طولانی از كفشهای پشت و جلو بسته استفاده شود.همچنین زنان خانهدار میتوانند در طول روز با پوشیدن جوراب از اصطكاك كف پا با فرش و موكت و ایجاد ترك پا پیشگیری كنند.
● فیزیولوژیک
در مناطقی که آب و هوای خشک دارند به دلیل کمی رطوبت هوا و تابش نور خورشید و باد به تدریج آب میان بافتی پوست کاهش یافته و خشک می گردد.
افرادی که به دلیل شغل، سرگرمی و یا ورزش زمان های طولانی تری را در هوای باز می گذرانند بیشتر با این پدیده ی پوستی بیشتر مواجه می شوند.خشکی پا و خصوصاً کف پا در ناحیه پاشنه، بیشتر در بانوان خانه دار دیده می شود که روزها در منزل بدون جوراب و با پای برهنه، تردد می نمایند و به همین دلیل خشکی پوست پا از شکایات عمده ی بانوان است.
خانم هایی که عادت به شستشوی مداوم پاها دارند، به طور کامل و با دقت پاها را خشک نمی کنند و از کرم های مرطوب کننده و چرب کننده بعد از هر شستشو استفاده نمی نمایند پاهایشان دچارخشکی شدیدتری می شود. مردان به دلیل پوشیدن کفش در طی روز و این که اصولاً تعریق مردان بیش از زنان است کمتر دچار این عارضه می شوند.
بیماری های پوستی
گروهی از بیماری های پوستی با خشکی پوست همراه هستند. این بیماری ها ممکن است فقط در پا ظاهر شوند و یا این که علاوه بر پا در سایر قسمت های پوست هم دیده شوند. مهمترین بیماری های پوستی، ضایعات قارچی پوست و بیماری پسوریازیس می باشد که توسط پزشک متخصص پوست تشخیص داده شده و با درمان های داروئی بهبود می یابند.
بیمارانی که دچار ترک های ضعیف و خشکی پا به یکی از دلایل فوق شده اند می توانند با تجویز پزشک از کِرم های حاوی “کورتیکوستروئید” استفاده کنند. این کرم در کوتاه مدت باعث بهبود نسبی می شود ولی مصرف طولانی آن باعث کاهش الیاف “کلاژن” و “وال ستیک” در پوست گردیده و به دلیل نازک شدن این لایه پوست دچار ترک های وسیعی می شود که درمان اینگونه بیماران مشکل تر است.
در آخر به تمام افرادی که دچار خشکی پا خصوصاً در کف پا هستند توصیه می شود:سعی کنند بعد از شستشوی پاها، بلافاصله و با دقت پاها را با حوله ی تمیز خشک کنند، از کـِرم های معمولی مرطوب کننده و چرب کننده مانند گلیسیرین و وازلین استفاده نمایند و در طی روز در منزل سعی کنند از کفش های روفرشی استفاده کنند. در صورت انجام این دستورات اگر خشکی، ترک و احیاناً خارش پوست پا ادامه یافت حتماً به پزشک متخصص پوست مراجعه نمایند.
● پینه و میخچه
پوست اولین بافت در جسم است که وظیفه دفاع بدن را بر علیه عوامل خارجی گوناگون به عهده دارد. یکی از عواملی که می تواند صدمات جدی به بدن وارد کند ضربه و فشار مستمر و طولانی به پوست است.
افرادی که به دلیل شغل، تفریح و ورزش مستمراً به کف پای خود فشار وارد می آورند خصوصاً آنها که کمی انحراف در کف پا دارند دچار مشکل می شوند زیرا فشار تنها بر قسمتی از پا وارد می شود ، در نتیجه پوست در آن قسمت با ضخیم شدن و افزایش قطر سعی در مبارزه با این فشارها دارد. به پدیدهضخیم شدن پوست در یک ناحیه “پینه” می گوید مانند پینه دست کارگران که به علت کار مداوم و سنگین با دست ها دچار این عارضه می شوند.
گاهی نیز قسمت مرکزی پینه متراکم تر شده و بافت سخت تری تولید می کند در این حالت فشارهای وارد شده به اعصاب پوستی برخورد می کند و باعث درد می شود. به این عارضه میخچه می گویند. در واقع مکانیسم ایجاد پینه و میخچه مشابه است با این فرق که در میخچه سلول های قسمت مرکزی با ایجاد تراکم و سخت تر شدن ، مبارزه با فشارهای وارده را به عهده می گیرند ولی این بافت سخت به دلیل تماس با اعصاب پا موقع راه رفتن باعث درد می شود.
کسانی که کفش تنگ می پوشند و یا ورزشکاران از قبیل فوتبالیست ها، کوهنوردان و غیره حتی با مختصر انحراف کف پا(که اکثریت مردم دچار آن هستند) بدون این که مشکلی از نظر راه رفتن داشته باشند استعداد ابتلا به میخچه و پینه را دارند.
توصیه به این گونه افراد انتخاب کفش های مناسب و غیر تنگ است و در صورت ابتلا به میخچه ، اطبا با تجویز داروهایی که از ترکیبات اسیدی و خورنده میخچه تشکیل شده اند و همچنین جراحی ، به درمان آن می پردازند. در صورت عود این عارضه باید وضعیت استخوان های پا توسط متخصص ارتوپدی بررسی شود و بهتر است بیمار از کفش های مخصوص طبی استفاده نمایند.
جراحی ضایعات پوستی در انگشتان پا بسیار ظریف است و دقت خاص و تکنیک های علمی را می طلبد. لذا این گونه جراحی ها باید توسط متخصین پوست و ارتوپدها انجام گیرد. هر چند در اکثر موارد با رعایت بهداشت پا، پوشیدن کفش مناسب و درمان های طبی بهبودی حاصل می گردد
دكتر یعقوبی تصریح كرد:یائسگی از مهمترین عوامل ایجاد ترك پا در زنان است كه به دلیل تغییرات هورمونی ایجاد میشود.
این متخصص پوست خاطر نشان كرد:چرب نگه داشتن پوست پا و استفاده از اسید سالیسیك، اوره و گلیسیرن در درمان ترك پا موثر است.همچنین شستشوی پا با آب گرم و رعایت بهداشت مفید خواهد بود.
حفظ بهداشت پاها بسيار مهم است و در صورت آلودگي و نفوذ ميکروب به داخل ترکها، پاشنهها عفوني و بسيار دردناک ميشوند. در اين بين برطرف کردن عوامل محرك مانند تماس مستقيم با سطوح، نپوشيدن صندل، پوشيدن جوراب، چرب نگه داشتن پاها به ويژه بعد از استحمام و… از مهمترين راههاي پيشگيري از خشكي پوست محسوب ميشوند.
براي درمان چه راهکارهايي را پيشنهاد ميکنيد؟
يکي از روشهاي درماني، گذاشتن پاها به مدت حداقل 30 دقيقه در آب گرم و سپس خشک کردن آنهاست. در مواردي که پوستههاي ضخيم وجود دارد، ميتوان با استفاده از ليف اين پوستههاي ضخيم را بعد از خيسخوردن پاشنهها در آب گرم جدا و سپس خشک کرد و با گليسيرين و وازلين چرب کرد. البته حتما بايد براي محافظت پا جوراب پوشيد تا طول دوره درمان کامل شود. گاهي بيماراني كه ترك پا دارند از روشهاي غيرمتعارفي نظير داغ كردن چربي و پر كردن تركها با آن استفاده ميكنند كه اصلا جنبه علمي ندارد. به طور كلي اگر فردي مراقبتهاي گفته شده را به درستي انجام و درمان دارويي را به مدت يك يا دو ماه ادامه دهد، مطمئنا تركها بهبود مييابند اما اگر خشكي، ترك و احيانا خارش و خونريزي پوست پا با مصرف داروها هم ادامه يافت، حتما بايد به متخصص پوست مراجعه کرد.
افرادي که پوست خشک دارند، بايد در مصرف هر کدام از فرآوردههايي که تبليغ مي?شود محتاط باشند، به خصوص فرآوردههايي که حاوي الکل يا موادي مانند اسيدساليسيليک يا رزورسينول هستند. افراد مبتلا به اگزما يا كساني که پوست حساسي دارند، هم بايد در مصرف اين فرآوردهها احتياط کنند.
به طور کلي خشکي و چرب بودن پوست بهوسيله ترشح غدد چربي کنترل ميشود. اين غدد يک نوع چربي روغني?شکل ترشح ميکنند، اين چربيها با ترشحات غدد قندي، ترکيب و در سرتاسر پوست پخش ميشوند و لايهاي از چربي و رطوبت ايجاد ميکنند که اسيد ناميده ميشود. اين پوشش اسيدي پوست را از هر گونه چرک و کثيفي محافظت ميکند و اجازه نميدهد اين مواد از لايه بيروني به داخل نفوذ پيدا کنند. همچنين پوست را در برابر خشکي و ترکبرداشتن مقاوم ميکند و ميزان آن دقيقا تعيينکننده خشکي يا چربي پوست است. اگر سطح اسيدي پوست کاهش يابد، يعني لايه چربي پوست شما کم شده است و پوست به اصطلاح خشک ميشود. البته اگر پوشش اسيدي از سطح طبيعي پايينتر برود، پوست شما واکنشهايي از خود نشان خواهد داد.
ما دو نوع پوست خشک داريم؛ پوست افرادي که غدد چربيشان کم کار است، پوست «خشک- چرب» ناميده ميشود. افرادي هم هستند که پوستشان از کم آبي رنج ميبرد و اين نوع پوست، «خشک-مرطوب» ناميده ميشود. اغلب ما فکر ميکنيم خشکي پوست مربوط به سن و سال است. يعني افرادي که سن و سال بيشتري دارند، پوستشان خشکتر است اما جواناني هم هستند که پوستشان بسيار خشک است و از دلايل اين نوع خشکي پوست ميتوان به نوع رژيم غذايي، شرايط آب و هوايي و هورمونهاي بدن اشاره کرد.
رژيم غذايي منظم و خوب و سالم به بهبود پوست کمک قابل?توجهي خواهد کرد. البته استفاده از محصولات بهداشتي و زيبايي هم نقش مهمي دارند. فرآوردههاي پوست خشک شامل تميزکنندههاي ملايم هستند. اين فرآوردهها فاقد الکل هستند يا الکل خيلي کمي دارند و احتمالا تاثير خوبي در شادابي و افزايش طراوت پوست خواهند داشت. اگر پوست خشکي داريد، از صابون براي تميز کردن آن استفاده نکنيد زيرا بيشتر صابونها اسيدي هستند و اسيد، پوشش اسيدي پوست شما را کاهش ميدهد. بنابراين به جاي استفاده از صابونهاي معطر و بودار، از پاککنندههايي استفاده کنيد که ملايم و مخصوص پوستهاي چرب باشند.
توصيه بسيار مهم ديگر اين است که هميشه پوستتان را مرطوب نگهداريد. مرطوب کردن يعني استفاده از موادي که رطوبت را به خود جذب و به طور طبيعي باعث شادابي پوست ميشوند و رطوبت را در همانجا نگه ميدارند. بعضي روغنهاي طبيعي مانند روغن پامچال، بابونه و زوفاي مصري، مرطوبکنندههاي بسيار خوبي هستند و هم گليسيرين طبيعي بالايي دارند و هم اسيد چرب طبيعي موجود در آنها سلولهاي پوست را تقويت ميکند و رطوبت لازم را به پوست ميرساند. روغنها و کرمهاي شيميايي که بدون تجويز پزشک استفاده ميشوند، منافذ پوستي را مسدود ميکنند و باعث خشکي بيشتر پوست ميشوند.
نگاه سوم
هرگز بدون جوراب صندل نپوشيد
دکتر محمد تقي حليساز
متخصص طب فيزيکي و عضو هيات علمي دانشگاه علوم پزشکي بقيه?الله
يکي از دلايل مهم خشکي پوست، استفاده مداوم از صندل بدون جوراب است. کافي است فقط چند ماه صندل بدون جوراب بپوشيد. آن وقت اگر نگاهي به پاشنه پايتان بيندازيد، ميبينيد که حسابي پينهبسته و حتي ترکخورده است. در واقع اگر پوست تحت فشار و اصطکاک مداوم قرارگيرد، پينه ميزند و ترک ميخورد و پوشيدن صندل تاثير بسزايي در اين زمينه دارد.
صندل پوشيدن مداوم ميتواند باعث پينه بستن پا شود. اگر پينه و ترک پوستي روي پا براي مثال در پاشنه پايتان به وجود آمده، ممکن است علت آن پوشيدن کفش نامناسب باشد. در اين صورت لايه شاخي پوست پايتان در ناحيهاي که پينه بسته است ضخيمتر از حالت عادي ميشود.
اگر کفشهاي پاشنه بلند يا کفشهاي نامناسب و غيراستاندارد هم بپوشيد، دچار پينه پا خواهيد شد. اگر به پوشيدن کفش پاشنه بلند عادت داريد، بعد از مدتي در پشت پاشنه و اگر هر روز کفش نامناسبي ميپوشيد، در زير پاشنه دچار پينه ميشويد. پينه در خانمهاي چاقي هم که کفشهاي بدون پاشنه به پا ميکنند، شايعتر است.
آسانترين راه براي از ميان بردن پاشنه زبر، صاف و تميز کردن آن پس از گرم شدن پوست پا با آب گرم است. کافي است پوستتان را مدتي در آب گرم قرار دهيد و با يک برس نرم يا سنگ پا، پوستهاي ناصاف و خشن را سايش دهيد و تميز کنيد. اين کار باعث از ميان رفتن سلولهاي مرده پوست يا همان پينه پا ميشود. پس از اين مرحله، بايد کرم يا پماد به پاشنه پاهايتان بماليد. پوشاندن نواحي آغشته به کرم و چرب با پوشش پلاستيکي يا انداختن كفي در كفش کمک زيادي به از ميان رفتن پينه پا ميکند؛ البته به شرطي که پوشيدن صندل را کنار بگذاريد و کفش استاندارد بپوشيد. البته شايد اين سوال برايتان مطرح شود که چه کفشي مناسب است؛ دقت در انتخاب کفش و توجه به رعايت اصول استاندارد در توليد آن، يکي از ضروريترين مواردي است كه بايد به آن توجه كرد. اغلب مردم در انتخاب کفش به زيبايي و رنگ و طرح آن دقت ميکنند نه به استاندارد بودن آن اما جنس خوب، پاشنه استاندارد و قالب و پنجه استاندارد نکاتي است که هنگام خريد کفش بايد در نظر گرفته شود. حالا اگر اصرار به پوشيدن صندل و کفش پاشنه بلند داريد، بايد به چند نکته توجه كنيد؛ مثلا کفشي که پاشنهاش بلندتر از 3 سانتيمتر باشد، نپوشيد زيرا هر چه پاشنه کفش بلندتر باشد، فشار وارده بر کف پا بيشتر ميشود و ميتواند پينه و ترک پوستي ايجاد کند. حتي اين فشار به جلوي پا در نهايت به پنجهها منتقل ميشود و باعث آسيب رسيدن به انگشتان ميشود. پس نکته مهم اين است که پا به هنگام حرکت بايد در يک حالت ثابت بماند. پوشيدن کفشهاي پشت باز باعث ميشود هنگام حرکت، مقداري انرژي صرف بيرون نيفتادن آنها از پا شود كه خستگي پا را در پي دارد. اگر قصد پياده رويهاي طولانيتر از 20دقيقه را داريد و نميخواهيد پاشنههاي پاهايتان پينه بسته، ترکخورده و بد منظره شوند، به هيچوجه صندل نپوشيد.
نکته :
اگر صندل بدون جوراب می پوشید پس از رسیدن به خانه پاهای خود را با آب گرم بشورید و پس از آنکه پاها را خشک کردید ، با وازلین پاها را ماساژ دهید وازلین بهترین تاثیر را دارد سپس به مدت 1 ساعت جوراب بپوشید .
شستشوی زیاد پا با آب باعث خشکی پوست پا نمی شود ،با کف پوش و یا جوراب می توانید از خشکی پوست جلوگیری کنید.