معمولا افراد کمرو و خجالتی در روابط اجتماعی و ارتباط برقرارکردن با دوستان و اقوام بویژه افراد غریبه، دچار اضطراب میشوند و همین اضطراب روی شکل ظاهری آنها تاثیر میگذارد. به عنوان مثال، به هنگام صحبتکردن چهره آنها سرخ میشود، عرق میکنند، ضربان قلبشان تند میزند، به نظر دستپاچه و نگران هستند، حس خوبی نسبت به اطرافیان ندارند و همیشه نگرانند که دیگران راجع به آنها چگونه فکر میکنند بنابراین از ارتباط برقرارکردن با اقوام، دوستان و… کنارهگیری میکنند.
بیشتر افراد خجالتی به علت این همه اضطراب و نگرانی که دارند، تواناییهای خودشان را دستکم میگیرند و این امر باعث میشود تا بیشتر فرصتهای کاری و موقعیتهای خوب اجتماعی را از دست بدهند.به هر حال این حس در روابط شخصی و خانوادگی، در محیط کار و نیز در تمام ابعاد مختلف زندگی حتی وقتی که به کمک دوستان ، همکاران و… احتیاج دارند، تولید مشکل میکند.
پیامد خجالتیبودن
ـ معمولا جوانان خجالتی وقتی در جلسه یا کنفرانس شرکت میکنند یا میخواهند به سوالی پاسخ بدهند، دچار اضطراب میشوند بنابراین برای فرار از این شرایط در آن جلسات و کنفرانسها شرکت نمیکنند، در نتیجه فرصتهای کاری و موقعیتهای خوب اجتماعی را از دست میدهند.
ـ افراد خجالتی معمولا دوستان بسیار کمی دارند.
ـ آنها در فعالیتهای اجتماعی شرکت نمیکنند.
ـ افرادی بیاراده، بیانگیزه و نیز بدبینی هستند.
ـ اعتماد بهنفس بسیار ضعیفی دارند.
ـ بیش از حد از رایانه استفاده میکنند. معمولا به دیدن اقوام و دوستان نمیروند.
اما براستی چرا بعضی از جوانان خجالتی میشوند؟ آیا شما والدین میدانید علت خجالتی شدن جوانانتان ریشه در دوران کودکی آنها دارد؟
محیط خانواده، روابط اعضای خانواده، سرزنشکردنهای بیهوده و… از عوامل محیط و موثر در خجالتی شدن جوانان است.
محیط خانه
یکی از مهمترین عوامل خجالتی شدن جوانان، محیط خانه و نیز طرز برخورد افراد خانواده بخصوص والدین با آنها میباشد.
بیشتر کودکانی که مورد محبت و توجه پدر و مادرشان قرار نگیرند درسن جوانی اعتماد بهنفس خویش را از دست میدهند و دچار درد خجالت میشوند بنابراین محبت والدین باعث میشود که کودک در محیط خانه احساس آرامش و امنیت کند، منظور از آرامش و امنیت این است که کودک بفهمد اطرافیان بخصوص پدر و مادر حامی او هستند و نمیگذارند آسیبی به او برسد و اگر کودک در محیط خانه احساس آرامش نکند و همچنین متوجه شود که دارد محبت اطرافیان را از دست میدهد، کمکم اعتماد بهنفساش پایین میآید و دچار اضطراب و نگرانی میشود.
روابط میان افراد خانواده
روابط دوستانه و صمیمی بین افراد خانواده بسیار اهمیت دارد. وقتی روابط بین پدر و مادر یا دیگر اعضای خانواده دوستانه و صمیمی نباشد یا مدام با یکدیگر جر و بحث کنند، این ناآرامی و روابط غیردوستانه در خانواده باعث میشود، کودک به لحاظ روحی آسیبدیده و دچار استرس و نگرانی شود در نتیجه در دوران نوجوانی و جوانی دچار درد خجالت میشود.
انتقاد و سرزنشکردن
متاسفانه اغلب والدین وقتی فرزندشان اشتباه میکند، او را سرزنش میکنند و نیز رفتار و گفتار او را مایه خجالت خود میدانند و از هر کاری که او انجام میدهد انتقاد میکنند.
آیا میدانید سرزنشها و انتقادهای شما چه ضربه بزرگی بر روح و روان فرزند دلبندتان میگذارد؟ و چگونه او را بیاعتماد به خویشتن میکند؟ بنابراین والدین آگاه و دانا بهتر است به جای انتقاد و سرزنشکردن از فرزند خویش با لحنی دوستانه و صمیمی با او صحبت کنند و علت رفتارش را جویا شوند.
راهکارهای ساده، اما مهم
ـ یکی از سادهترین کارهایی که شما میتوانید انجام دهید این است که در مورد افراد کمرو و خجالتی که نمیتوانند براحتی با دیگران ارتباط بر قرار کنند، شما پیشقدم شوید و با آنها ارتباط دوستانهای بر قرار کنید. به عنوان مثال، در جمع با آنها دست بدهید، احوالپرسی کنید و آنها را به دوستان و اقوام خویش معرفی کنید.
ـ آنها را تشویق و ترغیب کنید تا درباره اتفاقاتی که در طی شبانهروز برایش پیش آمده است، صحبت کنند و همچنین احساس شخصی خویش را در مورد آن اتفاق بیان کنند.
ـ به آنها بیاموزید که برای رسیدن به اهداف و نیز کسب موفقیت در کار و تحصیل باید بتوانند آرامش خود را حفظ و نسبت به نگرانیهای خود بیاعتنا باشند.
ـ به آنها یاد بدهید تا افکار منفی را از ذهنشان پاک و افکار مثبت را جایگزین آن کنند به عنوان مثال یک نفس عمیق بکشند و با خود بگویند من آدم خجالتی نیستم یا من استرس و اضطراب ندارم. در واقع کلمات آرامش بخش را برای خود تکرار کنند.
ـ به آنها بگویید، حس کمرویی یک حس کاملا طبیعی است و برای هر کسی در هر سنی که باشد ممکن است پیش بیاید.
ـ از آنها بخواهید به جای فاصله گرفتن از مردم و اجتماع، در فعالیتهای اجتماعی شرکت کنند و فرصتهای خوب کاری را از دست ندهند.
ـ و در پایان افراد کمرو و خجالتی بدانند که با غلبه بر این حس قادر خواهند بود بیشتر و بهتر از زندگی و روابطشان لذت ببرند.
جام جم