در دوره نوجواني تغييرات مختلف فيزيولوژيک و هورموني موجب افزايش ترشح چربي در پوست و موي نوجوانان با شدتهاي متفاوت ميشود.در بسياري از موارد، نوجوانان به جاي درمان طبي اين جوشها، اقدام به پوشاندن آنها به وسيله مواد آرايشي از جمله پودرها و کِرِمپودرها ميکنند که متاسفانه با توجه به ميزان چربي بالاي موجود در اين مواد، خود اين مواد آرايشي ميتوانند باعث تشديد يا ايجاد آکنههاي جديدي در بيمار شوند.توجه داشته باشيد که بسته شدن منافذ پوست و مجاري غدد چربي از يک طرف و تغيير در ترکيب طبيعي چربيهاي پوست از طرف ديگر باعث ايجاد محيط مساعدي جهت رشد ميکروبهاي بيهوازي ايجادکننده آکنه ميشود.متاسفانه برخي از نوجوانان ايراني به طور افراطي به وضعيت ظاهري خود حساس هستند و گاهي هزينههاي گزافي را صرف بهتر شدن آن ميکنند.بنابراين مصرف زياد لوازم آرايشي و صرف ساعات طولاني براي آرايش، يکي از امور روزمره آنهاست.بعضي از نوجوانان در اين زمينه دچار افکار وسواسي هم هستند و بهرغم صرف زمان و هزينههاي گزاف، همواره در حالت يأس و نگراني يا حتي گوشهگيري و انزوا هستند و درمان اين افراد يکي از مشکلات دايمي پزشکان متخصص پوست است.طبق بررسيهاي متعدد ثابت شده که مصرف مداوم مواد آرايشي ميتواند باعث ايجاد يا تشديد آکنههاي صورت و بدن، رويش قارچهاي سطحي روي پوست صورت، گردن و بدن، حساسيت پوستي و تعريق زياد شود.هر يک از اين مواد آرايشي با توجه به فرمول تشکيلدهنده خود، از دهها ماده شيميايي مختلف ساخته شده و اين مواد شيميايي به تنهايي يا در ترکيب با يکديگر ممکن است عامل ايجاد حساسيتهاي پوستي خفيف تا شديد در نواحي مختلف پوست شوند.نواحي اطراف چشم شامل پلک فوقاني و تحتاني و لبه پلکها از نواحي شايعي هستند که به سرعت به اين مواد واکنش نشان ميدهند و علاوه بر قرمزي، تورم و خارش، باعث خشکي و پوستهريزي و در نهايت چينوچروکهاي ظريفي در اين قسمتها ايجادميشود.در صورت تکرار اين واکنش، چروک دايمي و زودرس و تغيير رنگ هم بهوجود ميآيد که نماي زنندهاي را با توجه به سن بيمار ايجاد خواهد کرد.متاسفانه درمان کامل اين حالت نيز مشکل و از بين بردن قطعي آن تقريبا غير ممکن است؛ زيرا با مصرف دوباره مواد آرايشي ممکن است اين واکنش تکرار شود.خط چشم، ريمل و لاک ناخن از موادي هستند که به طور شايع چنين واکنشهايي را ايجاد ميکنند.
دكتر فريده مهتيپور
متخصص پوست و مو