درمان
روشهاي درماني قادرند پيشرفت و احساس ناراحتي ناشي از سياهرگهاي واريسي را كاهش دهند. در بعضي موارد براي اصلاح سياهرگهاي واريسي شديد عمل جراحي ضرورت مييابد. برخي از درمانهاي شايع ( به منظور آشنائي شما )، عبارتند از:
اسكلروتراپي: ماده محلولي كه سياهرگها را زخميميكند به داخل سياهرگهاي واريسي كوچك يا متوسط تزريق ميشود. فرآيند تشكيل بافت در محل زخم، سياهرگهاي گشاد را ميبندد و خون آنها به سياهرگهاي سالم جريان مييابد.
برداشت سرپايي سياهرگها: در اين روش سياهرگهاي واريسي كوچك با ايجاد تعدادي سوراخ كوچك در پوست برداشته ميشوند. معمولا بيحسي موضعي كفايت ميكند و اثر باقيمانده از جراحي ناچيز است.
جراحي اندوسكوپي سياهرگ: يك لوله انعطافپذير (آندوسكوپ ) كه دوربين ظريفي دارد وارد اندام پاييني بدن ميشود تا به جراح در مشاهده و بستن سياهرگها كمك كند. اين روش تنها به برشهاي كوچك نياز دارد. در صورت ابتلا به سياهرگهاي واريسي شديد و همراه با زخمهاي واريسي، احتمالا از اين شيوه سود خواهيد برد.
جراحي ليزري: سياهرگهاي واريسي كوچكتر و سياهرگهاي عنكبوتي با استفاده از ليزر بسته ميشوند. به هر حال انتخاب روش مناسب درمان به عهده پزشك است.
براي درمان واريس چه بايد كرد؟
يكي از شايعترين مشكلات در اشخاصي كه مجبورند بنا به مقتضيات شغلي خود به مدت طولاني ايستاده كار كنند، با آن مواجه شده يا ميشوند، نوعي اختلال در سياهرگ است كه به آن «واريس» گفته ميشود. «واريس» از ريشه يوناني «واريكس» به معني پيچدار گرفته شده است. سياهرگهاي واريسي، سياهرگهاي پيچدار و متسعي هستند كه در نزديك سطح پوست تشكيل ميشوند. احتمال واريسي شدن در همه سياهرگها وجود دارد اما بيشترين مكان ابتلا اندامهاي پاييني و پاها هستند. سياهرگهاي واريسي، در نتيجه اختلال عملكرد دريچههاي موجود در سياهرگها ايجاد ميشوند. در حالت طبيعي، اين دريچهها از بازگشت خون در مسير عكس (به سمت پايين) جلوگيري ميكنند. ممكن است اين دريچهها بر اثر عواملي مانند: بارداري، ترومبوفلبيت، ضعف مادرزادي، چاقي و يا ايستادن طولاني مدت، تحت كشش قرار گيرند. وقتي دريچهها ضعيف شده و ديگر قادر به بسته شدن طبيعي نباشند، حوضچههايي از خون در سياهرگها ايجاد ميشوند. در نتيجه سياهرگها متسع و واريسي ميشوند. سياهرگهاي عنكبوتي، نوع خفيفي از سياهرگهاي واريسي هستند. آنها كوچكتر و به سطح پوست نزديكترند و شبيه شبكه عنكبوت به نظر ميرسند. اينها چندان خطري ندارند، اما ممكن است از نظر باليني نگران كننده باشند.
تشخيص
عروق واريسي سطحي، به شكل متسع و پيچدار و به رنگ آبي تيره هستند. ممكن است هيچ دردي نداشته باشيد يا درد خفيفي در اندامهاي پاييني خود حس كنيد. گاهي سياهرگهاي عمقي واقع در اندامهاي پاييني درگير ميشوند و تورم قابل توجه و حتي زخمهاي پوستي را به وجود ميآورند. اين حالت تحت عنوان نارسايي سياهرگي شناخته ميشود.پزشك، پاهاي شما را در حالي كه ايستادهايد؛ معاينه ميكند و به دنبال تورم كه نشانه ديگري از اختلال عملكرد دريچههاي سياهرگي است ميگردد. زخمها توسط سياهرگهاي واريسي يا اختلال عمل دريچههاي سياهرگي كه معمولا نزديك مچ پا قرار گرفته اند، ايجاد ميشوند. علت آن خيس خوردن طولاني مدت بافت مچ پا است، زيرا خروج جريان خون سياهرگي كاهش مييابد. ايجاد رنگ دانههاي قهوه اي، معمولا پيش درآمد ايجاد يك زخم هستند. سياهرگهاي واريسي تهديد كننده حيات نيستند، اما با گذشت زمان تمايل به افزايش دارند. اگر شما نگران ظاهر سياهرگها هستيد يا شما را آزار ميدهند، با پزشك خود صحبت كنيد. در موارد شديد، ممكن است پوست مجاور سياهرگ واريسي، دچار خارش يا زخم يا تغيير رنگ شود. در صورت بروز زخمهاي پوستي نيز به پزشك مراجعه كنيد. زخمها نياز به مراقبت طبي دارند. احتمال ابتلا به اين اختلال در زنان، دو برابر مردان است.
توصيه
اگر شما مبتلا به سياهرگهاي واريسي يا اختلال عملكرد دريچههاي واقع در سياهرگهاي عمقي هستيد، يك بخش از درمان عبارت است از: پوشيدن لباس مناسب و استفاده از جورابهاي واريسي كشي مناسب كه باعث تسكين سريع و طولاني مدت ميشود. استفاده از اين جورابها حين بارداري نيز مطلوب است. آنها به طور يكنواخت اندامهاي پاييني را فشرده و به سياهرگها و عضلات پا در به حركت درآوردن موثر خون كمك كرده و از آنها حمايت ميكنند. جورابهاي ورايس را صبح پس از بيدار شدن بپوشيد، حتي قبل از خارج شدن از بستر. آنها را در تمام طول روز نيز به پا داشته باشيد. دقت كنيد جورابهايي كه ميپوشيد در ناحيه بالايي ران يا ساق پا خيلي تنگ نباشند.
مراقبت از اندامها
از نشستن يا ايستادن طولاني مدت بپرهيزيد. اگر نحوه كار شما به گونهايست كه مجبور هستيد در محلي بيحركت بمانيد، اندامهاي پاييني و مچها را مرتب خم كنيد. از جا برخيزيد و در اطراف قدم بزنيد. براساس گزارش دفتر آموزش و ارتقاي سلامت وزارت بهداشت، شايد متوجه شده باشيد كه بالا گذاشتن پاها حداقل 20 سانتيمتر بالاتر از سطح قلب در انتهاي روز، به برطرف شدن تورم كمك ميكند. وضعيت تورم اندامهاي پاييني ناشي از بيكفايتي سياهرگي، اغلب با استفاده از جورابهاي واريسي درمان ميشود. اين جورابها از خارج، روي ساق پا فشار آورده و از تورم شديد كه ميتواند به ضخامت پوست و ايجاد زخم بستر منجر شود، پيشگيري ميكنند.ورزش منظم نيز اهميت دارد فعاليتهايي مانند: راه رفتن، دوچرخه سواري يا شنا به كاهش فشار در سياهرگها و تخفيف ناراحتي كمك ميكنند.
تحريريه دنياي زنان