حتما دقت کرده اید برخی افراد موهای خیلی زیبایی دارند. موهای درخشان، پر و شاداب و کاملا زنده؛ انگار به ما لبخند می زنند اما می دانید برای زیبا شدن موهایشان چه می کنند؟ چه رازی در این موهای زیبا نهفته است که دیگران نمی دانند؟ آیا پای چیزی به غیراز ژنتیک در میان است؟
اگر از این اشخاص بپرسید برای شادابی موهایشان چه کاری انجام می دهند، می گویند که تابه حال موهایشان را با هیچ نوع رنگی، رنگ نکرده اند و هر روز آن را با شامپو و نرم کننده مناسب می شویند و خشک می کنند. برای محافظت موها از گرمای خشک کننده ها، سعی می کنند کمتر از سشوار با درجه گرم استفاده کنند یا حداقل سشوار را در فاصله دورتری نگه می دارند. های لایت کردن مو، روشن کردن رنگ موها، اکستنشن، استفاده از برس های نامناسب، مواد شوینده نامناسب و حالت دادن زیاد به موها و سشوارکردن مدام می تواند باعث ضعیف شدن موها شود. دو شاخه شدن انتهای مو، تیرگی و از دست رفتن درخشندگی و شکستگی در اثر عادت های بد شکل دادن به موها باعث از دست رفتن سلامت و زیبایی آنها می شوند. متخصصان پوست و مو معتقدند عوامل زیادی در ایجاد آسیب موها تاثیر دارند که یکی از مهم ترین آنها، حالت دادن زیاد به موهاست. فرکردن، های لایت، کشیدن و صاف کردن مو و روش هایی نظیر اینها را برای زیباتر کردن خود استفاده می کنیم اما این اعمال نتیجه ای جز آسیب رساندن به مو ندارند. در واقع آنچه برای زیباتر کردن و پیروی از مد و حفظ پاکیزگی مو انجام می دهیم، تاثیر مستقیمی بر سلامت آن دارد.
● شناسنامه ساختمان موها
مو بیشتر شبیه الیاف است تا پشم. هر تار مویی سه لایه دارد. لایه داخلی که از «مدولا» ساخته شده، لایه ای که مدولا را پوشش می دهد و «کوتیکول» که خارجی ترین لایه است. هر تار مو در هر ماه تا حد مشخصی رشد می کند و تا ۶ سال دوام دارد و بعد از آن از چرخه طبیعی رویش خارج می شود و می ریزد و مویی نو جایگزین می شود. موی ضخیم، فولیکول های درشت تری دارد و موی نازک فولیکول های ظریف تر. وقتی فولیکول تحلیل می رود یا غیرفعال می شود، موی جدید رشد نخواهد کرد. چرخه عمر مو به عوامل بسیاری بستگی دارد که یکی از آنها سبک و مدل مو است. هرچقدر بیشتر به مو، مدل و حالت بدهید، کمتر رشد طبیعی خواهد داشت. البته نباید نقش عوامل ژنتیکی را در این بین نادیده گرفت. هر چقدر مو را تحت فشار مدل ها و به رنگ های مختلف درآورید، فولیکول مو بیشتر آسیب می بیند و باعث خشکی، از دست رفتن درخشش و عدم رشد آن می شود.
● عادت های غلط و آسیب رسان به مو
اغلب روش هایی که برای زیباتر کردن مو و حتی پیروی از مد به کار می رود، نتیجه ای جز آسیب جدی به مو ندارند. روش هایی که برای زیباکردن مو و چهره به کار می بریم ولی در حقیقت با آنها به موهایمان آسیب می زنیم، عبارتند از:
۱) روشن کردن رنگ یا دکلره مو: این روش باعث نفوذ مواد شیمیایی به کوتیکول مو و از بین رفتن رنگ طبیعی آن و در نهایت تغییر ساختار و آسیب پذیری مو می شود. وقتی موهایتان را دکلره می کنید، ضعیف و مستعد شکستن می شوند، کدر به نظر می رسند و انتهای آنها دوشاخه خواهد شد. اگر بعد از این کار، مو را سشوار هم بکشید و به آن حالت بدهید، آسیب جدی تر و عمیق تر خواهد شد و گاهی حتی مو خرد می شود و می ریزد.
۲) فر: مواد شیمیایی ای که برای مجعد کردن مو به کار می روند، زنجیره و اتصال لایه داخلی مو را می شکنند تا مو حالت دلخواه را به خود بگیرد. این کار نیز مانند روش قبل باعث تضعیف ریشه و ساقه مو می شود و نتیجه ای جز کدر شدن و ریزش در پی ندارد.
۳) های لایت و رنگ کردن: آسیب این روش از دکلره تمام مو کمتر است اما بدون تاثیر منفی نیست. به خصوص اگر مدام بخواهید رنگ را تجدید کنید تا مو های سفید یا رنگ اصلی ریشه ها را بپوشانید.
۴) اتوکشیدن و سشوار کردن: حرارت باعث تغییر موقت ترکیب هیدروژن که ساختار رشته ای مو را حفظ می کند، می شود. در طول زمان این تغییرات موقت باعث آسیب جدی به مو خواهد شد.
۵) بافتن یا بستن مو به صورت دم اسبی: این دو روش باعث شکستن تار مو می شوند به خصوص اگر موها محکم بسته شوند. اگر وقتی هنوز موها خیس است، به این دو حالت موها را ببندید به دلیل شکنندگی بیشتر در این حالت، آسیب وارده جدی تر خواهد بود.
۶) برس زدن بیش از اندازه: این کار باعث ریزش و شکستگی مو می شود. برس زدن کم هم باعث گره خوردن مو خواهد شد. در واقع باید حد اعتدال را در این مورد رعایت کرد.
۷) شامپو زدن بیش از اندازه: هدف از شست وشوی مو و سر، پاک کردن چربی و آلودگی است اما افراط در این کار باعث از بین رفتن رطوبت طبیعی مو و خشک شدن آن می شود. سعی کنید به اندازه و در حد تعادل موها را بشویید. اگر در اثر شست وشو موها خشک به نظر رسید، بدانید که در این کار زیاده روی کرده اید.
۸) صاف کردن و کشیدن مو یا حالت دادن به آن: این دو روش درست مثل بستن مو به حالت بافته و دم اسبی آسیب رسان هستند و با گذشت زمان باعث شکنندگی و خرد شدن مو می شوند.
● ترمیم و درمان آسیب
چه با گرما و حرارت سشوار، چه مواد شیمیایی موجود در رنگ ها یا حالت دادن، درجاتی از آسیب به موها وارد می شود. خبر خوب اینکه محصولات شوینده امروزی از جمله رنگ موها، کیفیت بهتری نسبت به انواع قدیمی دارند. با تکنولوژی و تحقیقات امروز بسیاری از محصولات حالت دهنده هم برای موهایمان بسیار مفید هستند. برای ترمیم موهای آسیب دیده می توانید یکی از این دو روش را انتخاب کنید:
۱) موهای آسیب دیده را کوتاه کنید، مخصوصا انتهای موهایی را که دوشاخه (موخوره) شده اند.
۲) تا وقتی مو حالت طبیعی خود را بازیابد، عادت ها و روش های قبل را کنار بگذارید مخصوصا اگر احساس می کنید موهایتان کدر و خشک شده اند.
مژگان کریمی