موهای شما کم شده؟ خوش‌حالت نیست؟ زیاد ریزش دارد؟ موخوره یا شوره دارد؟ دارد سفید می‌شود؟ خوب، زیاد نگران نباشید. هر مشکلی راه حلی دارد. اگر بخواهید، می‌توانید موهای خود را زیبا و خوش‌حالت کنید. نگه‌داری مو از جمله حساسیت‌های یک فرد اجتماعی است. تصور یک انسان بدون مو، ابرو و مژه که بیش‌تر به یک روح شبیه است، یک تصور ترس‌ناک است. متأسفانه برخی محصولات آرایشی و به اصطلاح بهداشتی بیش از سودی که به مو برسانند ضرر می‌رسانند که تا سال‌ها ماندگار و پابرجاست. استفاده از مواد نفتی چون پارافین و یا روغن‌هایی که از ترکیبات آن کسی جز سازنده‌ی آن آگاه نیست، پایه‌ی این محصولات آرایشی است.
انواع واکس‌های مو، کرم‌های مو و… یا استفاده از شامپوهای تقویتی و گوناگون که هیچ خاصیتی ندارند، یعنی هیچ تأثیری در افزایش یا شادابی مو ندارند، برای بعضی از مردم مخصوصاً جوانان عادت شده است، و جالب این‌جاست که انتظار ریزش و یا سفید شدن یک دانه مو را هم ندارند. استفاده از غذاهایی که هیچ بار تغذیه‌ای برای بدن ندارند و فقط شکم‌پرکن هستند و بدن را با فقر موادغذایی روبه‌رو می‌کند که خود از عوامل مؤثر ریزش مو، سفید شدن و… است. موادی چون چیپس، پفک، ساندویچ‌های سوسیس، کالباس و… از همین دسته‌اند. یکی دیگر از علل بسیار مهم ریزش و ضعف مو، استعمال دخانیات است که حتی با علم به ضرر آن باز هم شاهد ترویج آن در بین جوانان هستیم. استعمال سیگار باعث جمع‌شدن چربی زائد در اطراف پیاز مو شده و مانع رسیدن موادغذایی به آن می‌شود.
انجام برخی کارها که البته نیاز به همت والا و اراده‌ای استوار دارد، در نگه‌داری مو از اهمیت زیادی برخوردار است. به طور مثال کم‌تر خانواده‌ای است که برنج این منبع بزرگ ویتامین به خصوص ویتامین‌های خانواده «ب» را به طور صحیح مصرف کند. بر اثر سفید کردن برنج، تمام ویتامین‌های «ب» آن از بین می‌رود. برای جبران این ویتامین می‌توانید برنج را دمی کنید و برای آب آن مقداری سبوس برنج را تهیه کنید و هر بار چند قاشق آب سبوس را به برنج اضافه کنید و برنج را با پیاز خام میل کنید. ویتامین‌های سبوس سبب جلوگیری از سفیدشدن مو می‌شود و حتی به مرور، موهای سفید را به موهای سیاه تبدیل می‌کند.
مشکلات و بیماری‌های مو
ریزش مو
ممکن است روزانه 20 تا 100 تار مو بریزد که این ارقام در نژادها، جنسیت‌ها و سنین مختلف فرق می‌کند. ناراحتی‌های عصبی، نگرانی، دلواپسی، اندوه، کم‌خوابی و یا بدخوابی، سلامت موها را به خطر می‌اندازد، رشد آنها را متوقف کرده و موها دچار ریزش می‌شوند. موهای شما به هر رنگ و از هر جنس که باشد، نیاز به تغذیه و مراقبت دارد. یک برنامه‌ی غذایی که به اندازه‌ی کافی ویتامین‌های گروه B و نیز A و C و همین‌طور کلسیم، آهن، مس و ید داشته باشد، سبب مي‌شود كه موها زيبا بمانند. يد در گردش خون پوست سر، نقش اساسي دارد؛ و اگر به اندازه‌ي لازم به بدن نرسد، موها كدر، مرده و دچار ريزش مي‌شوند. اگر مي‌خواهيد موهاي سر شما پرپشت و قوي شود، به اندازه‌ي كافي از سبزيجات استفاده كنيد. نعناع، تره، ترتيزك، بولاغ اوتي، برگ كلم، تربچه، بهتر از همه، شنبليله را پخته به غذاي روزانه اضافه كنيد.
موخوره
خوردن شيريني، نوشابه‌هاي گازدار، قند و شكر را به حداقل برسانيد و به جاي برس‌هاي نايلوني از برس‌هاي چوبي يا نهايت فلزي با سر نرم استفاده كنيد تا سبب موخوره نشود. همچنين موها را دور از گرد و غبار و خاك نگه داريد و شست‌و‌شو كنيد. سر موها را بچينيد و مرتب با برس چوبي شانه كنيد.
شوره‌ي سر
يكي از بيماري‌هاي شايع ديگر مو، شوره‌ي سر است. بسياري از پزشكان اعتقاد دارند كه شوره‌ي سر بر اثر تغذيه‌ي نادرست، نگراني، هيجان، عدم تعادل هورمون‌ها و استفادهي زياد از مواد آرايشي مو، پديد مي‌آيد. براي مبارزه‌ي با آن، بايستي ابتدا علت را يافت و سپس به درمان پرداخت. خوردن سبزي، مواد پروتئين‌دار و غذاهايي كه ويتامين A ، E و B دارند، به مقدار فراوان توصيه مي‌شود.
يكي از مؤثرترين راه‌هاي از بين بردن شوره‌ي سر، استفاده از سركه است. به مقدار مساوي آب و سركه را مخلوط كنيد. سپس موها را به چند قسمت تقسيم نماييد و به كمك يك تكه پنبه، محلول آب و سركه را به پوست سر بماليد. پس از آن موها را با شامپوي گياهي بشوييد. يكي ديگر از راه‌هاي از بين بردن شوره‌ي سر، استفاده از ليموترش و گلاب است. مقداري گلاب را با آب و ليموترش مخلوط كنيد و با آن سر را ماساژ دهيد، سپس موها را بشوييد. دستور ديگر براي از بين بردن شوره‌ي سر، يك مشت نعناع خشك را در يك فنجان سركه و دو فنجان آب جوش مخلوط كنيد و به مدت 10 دقيقه در شعله‌ي ضعيف حرارت دهيد. پس از سرد شدن از صافي عبور داده و پوست سر را با آن كاملاً ماساژ دهيد. اين محلول ضدشوره و ضدخارش پوست سر است.
موهاي چرب: موهاي چرب موهايي هستند كه هميشه حالت براق دارند و چربي پوست سر باعث مي‌شود كه آنها هميشه چرب و در بعضي موارد كثيف به نظر برسند. كساني كه موهاي چرب دارند مي‌توانند تقريباً هر روز موهاي خود را با شامپوهاي ضعيف و رقيق و با آب ولرم بشويند. اگر پوست و موي چرب با آب داغ و شامپوهاي قوي شسته شوند، پوست سر تحريك شده و چربي بيش‌تري توليد مي‌كند. اين افراد بايد در عين حال از مصرف غذاهاي چرب و شيرين خودداري كنند؛ چون شيريني و چربي زياد اين مشكل را تشديد مي‌كنند.
موهاي خشك: يكي از دلايل خشك و خشن شدن موها كمبود روي است. كساني كه موهاي خشك دارند بهتر است از غذاهايي كه روي بيش‌تري دارند بيش‌تر استفاده كنند، مثل: غذاهاي دريايي، گوشت قرمز و تخمه كدو و همين‌طور غذاهايي كه چربي‌هاي اشباع شده دارند، مثل: روغن‌هاي گياهي، مغزها (گردو، فندق و…) و ماهي‌ها، به خصوص ماهي آزاد. اگر مشكل با تغيير برنامه‌ي غذايي حل نشد، بهتر است با پزشك مشورت كنيد؛ چون ممكن است ريشه‌ي هورموني داشته باشد.
نكات قابل توجه در بهداشت و زيبايي موها:
1ـ حداكثر هفته‌اي دو بار آن هم با آب نيمه گرم حمام كنيد.
2ـ هنگام شستن موها، سعي كنيد از شامپوي رقيق شده استفاده كنيد. به اين ترتيب كه كمي از شامپوها را در يك شيشه‌ي خالي ريخته و به آن آب اضافه كنيم تا رقيق گردد. شامپوي رقيق شده ضربه‌ي كم‌تري به موها وارد مي‌كند.
3ـ سعي كنيد فقط يك بار موها را با شامپو بشوييد و زمان شست‌و‌شو را طولاني نكنيد؛ يعني بلافاصله پس از شامپو كردن با آب، موهاي سر را بشوييد. شستن دو بار با شامپو تأثيري در تميزي بيش‌تر موها ندارد. فقط تأثير شيميايي آن را بر موها بيش‌تر مي‌كند.
4ـ هر قدر شامپو به مدت طولاني‌تري با موها و پوست تماس داشته باشد، آسيب بيش‌تري به پوست سر و موها وارد مي‌شود. اين موضوع در مورد شامپوهاي خارجي نيز صدق مي‌كند.
5ـ بهتر است هر بار حمام رفتن و شستن موها با شامپو، يك عدد زرده‌ي تخم‌مرغ نيز با شامپو به موها بزنيد. به اين ترتيب كه همزمان با شامپو يك عدد زرده‌ي تخم‌مرغ نيز به آن اضافه كنيد و سپس سر را با آن بشوييد. زرده‌ي تخم‌مرغ، هم يك شوينده است و هم نرم‌كننده، نگه‌دارنده و محافظت‌كننده‌ی طبيعي. يكي‌ـ دو قطره سركه يا آبليمو، بوي بد تخم‌مرغ را زايل مي‌سازد.
بلاهايي كه با دست خودتان سر موهاي‌تان مي‌آوريد:
سشوار كشيدن به موهايي كه هنوز از آنها آب مي‌چكد: با اين كار، نه تنها حالت دادن به موها دشوار مي‌شود، بلكه آسيب حرارتي زيادي به موهاي‌تان وارد مي‌كنيد؛ زيرا موهاي شما بايد مدت زيادي زير سشوار بمانند تا خشك شوند. روش درست اين است كه سشوار را روي موهاي مرطوب، نه موهاي خيس، استفاده كنيد. بنابراين توصيه مي‌شود وقتي از حمام خارج شديد، موهاي‌تان را به مدت پنج دقيقه در حوله بپيچيد و بعد از آن پنج دقيقه ديگر هم اجازه دهيد تا در هواي آزاد خشك شود. پس از آن مي‌توانيد از سشوار استفاده كنيد.
شانه كشيدن موهاي خيس: درست است كه براي موهاي خيس، استفاده از شانه راحت‌تر است؛ اما اگر شانه را از پوست سر تا نوك مو با فشار بكشيد، موهاي‌تان دچار شكستگي مي‌شود. همچنين شانه‌كردن موهاي خيس باعث ريزش زياد مي‌شود. بنابراين توصيه مي‌شود اول موها را كاملاً خشك كنيد، بعد فقط با يك برس نرم آن را شانه كنيد.
استفاده از برس نامناسب: استفاده از برس نامناسب، نه تنها باعث مي‌شود كه نتوانيد مدل موي مطلوب‌تان را درست كنيد، بلكه ممكن است مدام در موهاي شما گير بيفتد و آزارتان دهد. به‌طور كلي توصيه مي‌شود هر چه موهاي شما بلندتر است، از برس‌هايي استفاده كنيد كه قطر بيش‌تري دارند. همچنين براي حجم دادن به موهاي‌تان، از برس گرد كمك بگيريد و براي صاف كردن موها از برس پارويي‌شكل استفاده كنيد.
برس كشيدن مداوم براي درخشش بيش‌تر مو: تنها چيزي كه شما براي درخشان‌تر شدن موهاي‌تان نياز داريد، چند بار برس كشيدن براي حالت دادن به مو و سپس استفاده از روغن‌هاي طبيعي است. هر چيزي بيش‌تر از اين غير ضروري است و مي‌تواند به شكنندگي موها منجر شود.
بستن نادرست موها: به‌طور معمول خانم‌ها عادت دارند موهاي‌شان را از يك نقطه جمع كنند و ببندند، و همين مسأله، خطر آسيب موها و شكنندگي آنها را در اين ناحيه افزايش مي‌دهد. بهتر است محل بستن موهاي‌تان را هر روز تغيير دهيد.
فراموش كردن پوست سر: براي رشد موهاي سالم، پوست سر شما نياز به تغذيه‌ی مناسب دارد. نبايد فراموش شود كه يكي از آسان‌ترين كارهايي كه مي‌توانيد انجام دهيد، اين است كه پوست سرتان را با نوك انگشتان‌تان ماساژ دهيد. ماساژ سر در افزايش سرعت جريان خون نقش مهمي دارد. بدين صورت كه با انگشتان دو دست، سر را ماساژ دهيد؛ به‌طوري كه انگشتان به شكل دوراني حركت داده شوند. تا زماني كه حس كنيد سرتان گرم شده است و خون در زير پوست جريان دارد. اين حركت را در همه‌ي نقاط پوست سر انجام دهيد تا به اين ترتيب خون در تمام قسمت‌هاي سر به جريان بيفتد. مي‌توانيد از مخلوط روغن زيتون يا روغن بادام با آب، اين كار را انجام دهيد تا تأثير بيش‌تري داشته باشد. قبل از خواب وقت خوبي براي اين كار است. علاوه بر تغذيه‌ي موها، مي‌بينيد كه چه‌قدر اعصاب‌تان آرام شده و راحت خواب‌تان مي‌برد.
استفادهي نادرست از لوازم آرايشي مو: بسياري از افراد از مواد شيميايي براي موي سرشان استفاده مي‌كنند، مانند: رنگ‌ها، مقاوم‌كننده‌ها و فرهاي دایمي. اگر اين وسايل به درستي مورد استفاده قرار نگيرند، به ندرت به مو آسيب مي‌رسانند. در هر حال اگر استفاده از اين مواد بسيار زياد و به دفعات باشد، مي‌تواند مو را ضعيف و شكننده كند. اگر اين مواد به مدت طولاني روي موي سر بماند، نيز مي‌تواند مو را ضعيف و شكننده كند. در اين صورت بهتر است استفاده از اين مواد را متوقف كرده تا موي شما رشد دوباره‌اي كرده، تقويت شود.
تقويت موهاي سر (ويتامينه كردن موها)
شوينده‌هاي مختلف، به خصوص شامپوها به لايه‌ي خارجي موها و همين‌طور به پياز موها يعني پوست سر، آسيب مي‌رسانند. بر حسب عادت، هفته‌اي چند بار و بهتر است حداقل هفته‌اي يك‌بار آنها را ويتامينه نماييم تا ميزان خسارت وارده به موها كم شود. به ترتيب زير مواد ويتامينه را تهيه نماييد.
مقداري حنا را با آب جوش به صورت خمير نرمي درآورده به آن يك عدد زرده‌ي تخم‌مرغ، نصف ليوان ماست، يك قاشق غذاخوري روغن زيتون، يك قاشق غذاخوري آبليموي تازه اضافه كنيد. مواد را به هم بزنيد؛ به‌طوري كه با هم كاملاً مخلوط شوند. اين خمير نرم و شل را با دست به تمام قسمت‌هاي سر و سپس به موها بماليد. بعد به كمك يك كيسه پلاستيكي، سر و موها را بپوشانيد و روي آن يك روسري بگذاريد تا گرماي كافي حاصل آيد و مواد ويتامينه از طريق منافذ پوست سر به پياز موها برسد و موهاي سر نيز حالت نرم و قابل انعطاف به خود بگيرد، و همين‌طور براق و خوش‌رنگ گردد.
راه ديگر تقويت و شست‌و‌شو با برگ درخت سدر است كه تأثير فراواني دارد. اين برگ را به صورت پودر مي‌توانيد تهيه كنيد و چند بار به جاي شامپو، سدر را خيس كرده و با آن خوب سر را مالش دهيد و بعد با آب ولرم شستشو كنيد. مي‌بينيد كه كاملاً كف مي‌كند و موها را هم تميز و تقويت مي‌كند.
در نهايت بايد گفت كه تنها راه سلامت و شاداب‌تر نگه داشتن موها، همان روش قديمي آزمايش شده‌ي تغذيه و سلامتي است.
اين يعني داشتن يك رژيم غذايي متعادل و سالم، نداشتن استرس، ورزش مداوم، ترك سيگار و داشتن خواب كافي…
اين چيزها ممكن است خيلي ساده به نظر بيايد، اما خيلي كارگشا و مفيد است.
منبع: ماهنامه سلام بچه ها
