صبحانه، يا اصطلاحاً «مهم‌ترين و عدة غذايي در روز » وعدة غذايي مورد علاقه براي برخي مردم است، ولي در عين حال بيشترين وعدة غذايي است، كه از آن غفلت مي‌شود
و اين يك گناه در رژيم غذايي است. مصرف صبحانه باعث افزايش تمركز مي‌شود كه اين مسئله بخصوص در مورد كودكان بيشتر مشخص مي‌شود و منجر به عملكرد ذهني بهتر مي‌شود.
چگونه مصرف صبحانه باعث لاغرتر شدن مي‌شود؟ وقتي صبحانه بطور كامل مصرف شود تمايل به خرده خوري (ناخنك زدن) در طي روز تا موقع ناهار كمتر خواهد بود و در ضمن كنترل اشتها موقع ناهار بهتر خواهد بود. پس تمايل برخي افراد براي كم كردن كالري روزانه از طريق عدم مصرف صبحانه يك اقدام بي‌نتيجه خواهد بود و با خرده خوريها و عدم كنترل اشتها از موقع ناهار جبران خواهد شد.
علت ديگري كه براي مصرف صبحانه در اشخاصي كه تحت رژيم هستند وجود دارد، اين است كه عدم مصرف يك وعده غذا در روز باعث مي‌شود كه بدن بصورت اتوماتيك متابوليسم را كاهش دهد تا ذخاير موجود را حفظ كند (اين در مورد صبحانه مصداق بيشتري دارد، زيرا كه فاصله شام تا صبحانه معمولاً بيشتر از ساير وعده‌هاي غذاست).و همانطور كه مي‌دانيم هدف كليه رژيم‌هاي غذايي افزايش متابوليسم است و در همة رژيم‌هاي غذايي توصيه مي‌شود كه فاصلة وعده‌ها در روز حتي‌الامكان از 4 ساعت بيشتر نشود تا متابوليسم افت نكند.
علت اين افزايش سوخت و ساز اين است كه بدن براي هضم و جذب غذا در هر وعده انرژي مصرف مي‌كند و همين مصرف انرژي منجر به توليد گرما و افزايش متابوليسم مي‌شود.
اين موضوع بيشتر در ماه مبارك رمضان كه بجاي 3 وعده 2 وعده غذا مصرف مي‌شود، خود را نشان مي‌دهد و اشخاص يا در ماه رمضان چاق مي‌شوند (اگر رعايت نكنند) و يا اگر هم لاغر شوند بلافاصله پس از ماه رمضان چاق خواهند شد. پس حتماً در ماه رمضان هم مصرف 3 وعده غذا (موقع اذان مغرب، موقع شام به فاصله حداقل 2 ساعت و سحري) توصيه مي شود.
يكي از علل عمدة عدم مصرف صبحانه اين است كه بلافاصله پس از بيدار شدن از خواب اشتهاي كافي وجود ندارد. اين يك مشكل عمومي است و مهم اين است كه تا چند ساعت پس از بيدار شدن از خواب صبحانه مصرف شود. البته افرادي كه صبح خيلي دير از خواب بيدار مي‌شوند، در اين مورد مشكل بيشتري خواهند داشت كه اين رفتار حتماً بايد اصلاح شود زيرا كه خواب زياد خود باعث بي‌تحركي و اضافه وزن مي‌شود.
علت عمدة ديگر كه باعث عدم اشتهاي كافي براي صبحانه مي‌شود شام سنگين و ديرهنگام است كه تنها راه آن كمتر و زودتر مصرف كردن و عدة شام مي‌باشد. (هرچند گفتن خيلي راحت‌تر از عمل كردن به آن است) ولي وقتي بدانيم كه با مصرف غذاي سنگين و دير هنگام علاوه بر عدم اشتها براي صبحانه باعث مي‌شويم تا جريان خون كه بايد عضلات و مغز را تغذيه كرده و باعث آرامش شود. تماماً به سمت گوارش رفته و بايد صرف هضم غذاي سنگين شبانه شود و صبح‌ها خيلي خسته‌تر و كسل‌تر از شب قبل از خواب برمي‌خيزيم، شايد انجام آن ساده‌تر باشد.
از طرف ديگر برخي افراد عادت به مصرف غذا در نيمه شب دارند كه علت آن احتمال زياد هيپوگليسمي يا السرپپتيك است كه هر دو را مي‌توان كنترل نمود. ولي اگر كنترل نشود علاوه بر پوسيدگي داندنها منجر به بي‌اشتهايي صبحگاهي مي‌شود.
بهترين موادي كه مي‌توان صبح‌ها استفاده نمود نان كامل (حاوي سبوس) يا غلات حاوي فيبر زياد است كه انرژي مورد نياز و فيبر لازم را به بدن شما مي‌رساند. با مصرف گوجه و خيار، سبزيجات را مي‌توان از همان ابتداي صبح وارد رژيم غذايي نمود و با مصرف ميوه‌جات همراه با صبحانه ويتامينها و فيبر مورد نياز جهت يك روز شما قابل تأمين خواهد بود.
دکتر منصور ریسمانچیان
