نام لاتین: tranylcypromine
نام فارسی: ترانیل سیپرومین
مصرف در حاملگی: C
گروه درمانی – دارویی: مـهارکننده مونو آمین اکسـیداز (MAOI) ضـدافسـردگی، ضدپانیک، پروفیلاکسی سردرد عروقی و استرس
اشکال دارویی:
قرص Tab: 10mg
فارماکوکینتیک – دینامیک ، مکانسیم اثر:
تشکیل پیوند کوالان غیرقابل برگشت با محل‌های فعال آنزیـم MAAO از طریق تبدیل به یک واسطه فعال با گروه سولفیدریل و افزایش غلظت داخل سلولی آمین‌ها در دستگاه عصبی و مغز. اثر از طریق ممانعت از فعالیت آنزیم MAAO و فعالیت شبه آمفتامینی و آزادسازی نوراپـی‌نفرین از نـورون‌های مـرکزی، جـذب گوارشی آسان، حداکثر غلظت پلاسمایی، یک تا سه ساعت پس از هضم دارو، نیمه عمر پلاسمایی دفع دارو ٢.۵ ساعت و دارای دفع‌کلیوی.
مصرف برحسب اندیکاسیون:
– افسردگی
– اختلال بیش فعالی و نقص توجه (ADHD)
– اختلال وسواسی جبری (OCD)
– اختلال پانیک (Panic)
تداخلات مهم:
دارویی:
– پرهیز از تجویز همزمان با کـلومی پرامـین
– تشـدید عوارض سـمپاتومیمتیک در مـصرف همزمان با آمین‌هایی چون دوپامین
– تشدید اثرات سمی سندرم سروتونین در مصرف همزمان داروهای سروتونرژیک (مصرف ٢ هفته پس از قطع فلوکستین)
– تشدید اثرات هیپرتانسیو داروهایی چون افدرین، فنیل‌افدرین، امفتامین، دوپامین، لوودوپا، سودوافدرین در مصرف همزمان با MAOIها
– ایجاد واکنـشهای کشنده در مصرف همزمان با دکسترومتورفان
– پرهیز از مصرف هـمزمان تـری‌سیکلیک‌ها
– ایـجاد واکنش‌های هیپرتانسیو شدید، سردرد و تحـریک شدید در مصرف همزمان رزرپین،کوانتیدین، بوسپیرون، متیل دوپا و تریپتوفان
– تشدید اثرات الکل و سرکوبکرهای CNS در مصرف همزمان
– ایجاد کلاپس قلبی عروقی در مصرف همزمان مپریدین
– تشدید افت فشار خون و سرکوب CNS با داروهای بیهوشی
– تشدید خطر تشنج دارو در مصرف همزمان متریزاید
– تشدید اثرات افت فشار خون توسط دیورتیک‌ها و سایر داروهای ضدفشار.
غذایی:
تشدید اثرات افت فشار خون دارو در مصرف غذاهای حاوی تیرامین (پنیر مانده، پنیر پروسه شده، شراب، شامپاین، آبجو، خاویار، میگو، جگر، سوسیس خشک، موز خـیلی رسـیده، شکـلات، سس سـویا، عصاره مخـمرها، ماست، باقلا، انبه، گلابی، ماهی کولی)
موارد منع مصرف و احتیاط:
منع مصرف: در بیماری‌های کبدی، اختلالات عروق مغزی یا فئوکروموسیتوم، بیماری قلبی -عـروقی و خونی (در صورت نیاز مبرم مصرف با احتیاط فراوان)، هیپرتیروئیدی (در صورت نـیاز تـجویز بـا احـتیاط فراوان)، افسردگی بیماران دو قطبی، در افرادی که قرار است ECT دریافت‌کنند یا بیهوش شوند قطع دارو یا مصرف با احتیاط فراوان، مصرف در افراد پیر و آژیته با احتیاط خیلی زیاد و بهتر است مصرف نشود.
منع مصرف در زنان باردار، پرفشاری خون یا سابقه سردردهای شدید.
عوارض جانبی:
شایع‌ترین: افت وضعیتی فشار خون
مهمترین: بحران پرفشاری خون، افت وضعیتی فشار خون، آریتمی
سایر عوارض: سرگیجه، سردرد، تاری دید، خشکی دهان، بی‌اشتـهایی، یبوست، اسهال، درد شکـم، راش، ناتوانی جنسی، ادم محیطی و تعریق.
مصرف در بارداری و شیر دهی:
مصرف با سنجیدن منافع دارو در برابر عوارض احتمالی.
مسمومیت و درمان:
علایم: اسپاسـم عضلانی پیشرونده، تریسموس و اپیستوتونوس، مردمک‌های گشاد، تـعریق، هـیپرترمی کشنده، رابدومیولیز، نکروز توبولر حاد، واکنش هیپرتانسیو شدید، فشارخون پایین یا بالا.
درمان: علامتی -حمایتی، انجام هر چه سریع‌تر تخلیه معده و تجویز شارکول فعال.
توجهات پزشکی – پرستاری ، آموزش بیمار – خانواده:
-مصرف با غذا و مایعات
– پرهیز از قطع ناگهانی
– عدم مصرف نزدیک زمان خواب
– احتمال بروز حملات پرفشاری خون
– ظهور اثرات درمانی در عرض ٣ روز ولی ٣-٢ هفته زمان تا ایجاد اثرات کامل دارویی لازم است
– پرهیز از مصرف غذاهای حاوی تیرآمین
– ایجاد تپش قلب، آریتمی و پرفشاری خون در مصرف مقادیر زیادکافئین (قهوه، شکلات، چای و کولا)
– پرهیز از تغییر وضعیت از خوابیده به ایستاده به طور ناگهانی
– پرهیز از انجام فعالیت‌های خطرناک و رانندگی تا مشخص شدن آثار دارو