هزاران نوع شامپو در بازار موجود است و هر هفته انواع جدیدی را به فروشگاهها می رسانند. بهایی که برای شامپو می پردازید موضوع سلیقه شخصی است. اما لازم نیست برای به دست آوردن شامپوی خوب، پول زیادی خرج کنید.
همه شامپوها حاوی ترکیباتی از عوامل فعال (Surfactant) هستند که عمل نظافت را انجام می دهند و چرک، چربی و سایر زوائد روی مو را از بین می برند، لذا باید همراه با کف، آبکشی شوند.
اکثر ترکیبات در نظر گرفته شده برای موهای چرب و معمولی حاوی انواع مختلفی سورفاکتان هستند. شامپوی موی چرب در مقایسه با شامپوی موی خشک باید سورفاکتانی با کیفیت بالای چربی زدایی داشته باشد. اما عملا مشکل است که مصرف کنندگان اختلاف بین این شامپوها را متوجه شوند.
اگر موهایتان به نرم کننده احتیاج دارد از یک حالت دهنده پس از شامپو استفاده کنید نه از یک شامپوی حاوی حالت دهنده.
مشکل است یک شامپو دو عمل کاملا متضاد را با هم انجام دهد، موها را تمیز بکند و در عین حال
لایه ای روی موها باقی بگذارد. بعلاوه این پس مانده ها روی مو تجمع پیدا کرده و تشکیل چربی (Gareasis) می دهد.
گمان نکنید شامپویی که “غنی” و “غلیظ”، تبلیغ شده، بهتر است. هدف تولید کنندگان از افزودن مواد سفت کننده یا نرم کننده به فرآورده های خود و غلیظ و غنی کردن آنها، زیباتر کردن شکل ظاهری فرآورده و بازاریابی آنهاست.
PH شامپوها بین قلیایی متوسط تا اسیدی سبک تنظیم می شود. تنها زمانی که شما باید نگران PH شامپو باشید وقتی است که موهای شما آسیب دیده اند. شامپوهای خنثی یا شامپو با PH اسیدی سبک مو را کمتر متورم کرده و لایه خارجی کوتیکول را کمتر به هم می ریزد و این مساله در موهای آسیب دیده مهم است.
نهایتا، شامپوی خوب وجود ندارد، چون موها متفاوت هستند و شامپوها مختلف. بهترین را، امتحان کردن انواع شامپو و انتخاب مناسب ترین آنهاست.
کاندیشنرهای جدید محافظ خوبی برای موها هستند اما آنقدر انواع مختلف و با ادعاهای گوناگون وجود دارد که اکثر مصرف کنندگان را گیج می کنند.
مساله اساسی این است که هر نوع کاندیشنر حالت موها «مشروط» خواهد کرد. همه آنها موها را نرم و مرتب کردنی نموده، به گره نخوردن موها کمک می کند، با الکترواستاتیک که موها را «پف» می کند مقابله نموده، به قدرت انعکاسی، درخشندگی و توان موهای خشک و آسیب دیده می افزاید.
نخست باید به یاد داشت که موها در بالاتر از پوست سر مرده اند لذا نمی توان آنها را تغذیه نمود و یا آسیب وارده را به طور دایم تغییر داد. کاندیشنرها فقط به صورت موقتی نتیجه به بار می آورند که آن هم با اولین شستشو از بین خواهد رفت.
تنها راه رهایی از موهای آسیب دیده، کوتاه کردن آن است. شستشو، پوشش طبیعی چربی را که به صورت حالت دهنده طبیعی عمل می کند از بین می برد و ممکن است کوتیکول خارجی را در هم بریزد لذا موها براحتی گره می خورد و تیره به نظر می رسد. اگر مو در اثر صدمات فیزیکی یا شیمیایی آسیب دیده باشد، سطح کوتیکول ممکن است برای همیشه به هم ریخته شده و برخی از کوتیکولها از بین رفته باشند و لایه داخلی کورتکس نمایان گردد. لذا مو، ترک برداشته وشاخه شاخه می شود و اصطلاحا موخوره می گردد.
این ترکیبات وقتی به دنبال شامپو مصرف شوند روی تار مو پوشش نامرئی و ظریفی به جا می گذارند که کوتیکول به هم خورده را صاف می کند و ممکن است حتی جاهایی از کوتیکول را که کنده شده است پرکند. با این کار، مو کمتر مستعد گره خوردن شده و به راحتی شانه می گردد و به درخشندگی و توان و خاصیت انعکاسی آن افزوده می گردد.
اکثر کاندیشنرها فوری عمل می کند (Instant) و فقط برای یک دقیقه روی مو مانده، سپس آبکشی می شوند. این ترکیبات تقریبا برای اکثر مردم رضایت بخش هستند اما برای موهایی که آسیب شدید دیده اند بطور متوالی از کاندیشنر سنگین «Deep» که باید قبل از آبکشی به مدت 15 دقیقه یا بیشتر روی سر بماند، استفاده کرد.
اضافه کردن انواع عصاره نباتات یا گل ها به کاندیشنر، فایده بخصوص به بار نمی آورد. آنها مثل سایر روغن ها یا پروتئینها عمل می کنند. پروتئین های مفیدی است که به مو می چسبد و سطح آسیب دیده کوتیکول را پر می کند. واقعیت این است که همه حالت دهنده های انتخابی به صورت خودکار عمل
می کنند، مو، حالت دهنده را تنها در جایی که به آن احتیاج دارد جذب نموده و بقیه آبکشی می شود. مواد موجود در این ترکیبات به ترتیب غلظت از بالا به پایین ثبت می شود.
آب همیشه اولین ماده ثبت شده است و اساس و پایه همه مواد دیگر است و مو را نیز کمی مرطوب می کند.
اکثر این ترکیبات، حاوی یک یا چند روغن ترکیبی یا طبیعی برای چرب کردن مو هستند که مانع از گره خوردگی مو و از دست دادن آب آن می گردد. چربیهای معدنی و لانولین نمونه روغنهای طبیعی هستند که عموما مورد استفاده قرار می گیرند.
برخی از آنها خصوصا برای موهای چرب حاوی پلیمرهای صنعتی از قبیل سیلیکون، دایمتیکون و سیکلوستیکون یا آکریلیک هستند که همان عمل چربی طبیعی را در سایر حالت دهنده ها انجام می دهند.
جاذب الرطوبه ها و گلیسیرین با جذب آب از هوا مو را نرم و براق می کنند. پروتئین موجود در آنها بخصوص در فرآورده های مخصوص موهای آسیب دیده بخوبی به سطح مو می چسبند، سطوح نابرابر و ناهموار مو را صاف می کنند و موقتا ترک ها را به هم می چسبانند. پروتئین ها از نوع پروتئین هیدرولیز شده حیوانی تا انواع پروتئینهای غذایی هستند.
ترکیبات آمونیوم چهارتایی مواد مهم کاندیشنرها هستند. زیرا به وسیله همین مواد است که در مو تشکیل پل می دهند و باعث خاصیت ضد الکتریسیته مو شده و مانع پف کردن موها می گردند.
عناصری مثل اسید سیتریک (جوهر لیمو) PH ترکیب را تنظیم می کند و سیار ترکیبات آن حالت و بوی محصول را تعیین می کند. در مورد ترکیبات گیاهی، تخم مرغ، صبر زرد، حنا و سایر افزودنیها گفته
می شود که بسیاری از این عناصر طبیعی خاصیت طراوت افزایی و جوانی دارد اما گواه علمی برای چنین ادعاهایی موجود نیست
دکتر محمد علی نیلفروش زاده
