چاقی (OBESITY) که امروزه به عنوان بیماری قرن شناخته شده است. شایع ترین علت مراجعه بیماران به کلینیک های جراحی زیبایی و پلاستیک است. به طور کلی عارضه چاقی به 2 گروه کلی چاقی عمومی یا فراگیر (generalized) و چاقی موضعی یا اصطلاحا سلولیت تقسیم بندی می شود که درمان آن ها کاملا متفاوت است. برای جلوگیری از سردرگمی در انتخاب درمان مناسب در این مقاله اصول کلی درمان استاندارد چاقی ذکر شده تا خوانندگان محترم بتوانند به دور از مسائل تبلیغاتی، در امر درمان خود سهیم و تصمیم گیرنده باشند.
وزن بدن به تنهایی معیار مناسبی برای ارزیابی چاقی نیست بلکه رابطه بین قد و وزن که تحت عنوان شاخص جرم بدن (Body mass index) شناخته می شود نقش اصلی و تعیین کننده درد.
2( قد )/ (میزان طبیعی 25-18) (kg) وزن =BMI
ابتدا BMI خود را محاسبه کنید: به عنوان مثال در فرد 170 سانتی متری با وزن 68 کیلوگرم 23/4=2(1/7)/68 =BMI
شاخص جرم بردن: BMI
زیر 35-30: درمان های چاقی موضعی شامل لیپولیز با لیزر با یا بدون عمل جراحی لیفتینگ
بالای 35: ابتدا درمان های چاقی فراگیر شامل بالون یا حلقه معده / بای پس یا گاسترکتومی sleeve و پس از کاهش وزن و رسیدن به BMI طبیعی انجام لیفت یا لیپولیز.
لیپولیز (برداشت چربی) با اشعه لیزر، انقلابی در درمان چاقی
طی دهه اخیر، لیزر لیپولیز از دستاوردهای مهم دانش پزشکی و جراحی به شمار می رود که تحول شگرفی در درمان چاقی های موضعی و فراگیر به وجود آورده است. این فناوری با به کارگیری همزمان 2 طول موج 1064 و 1320 نانومتر طی یک جلسه، بافت های چربی موضعی و سلولیت ها را تخریب و ذوب می کند. پرتولیزر به دلیل تحریک کلاژن سازی در بافت پوست، به حفظ خاصیت ارتجاعی والاستیک پوست کمک می کند و مانع افتادگی و شلی پوست در ناحیه درمان می شود. اگرچه هنوز در برخی مراکز، لیپوساکشن به شکل سنتی خود انجام می شود اما این مزایا، لیپولیز با لیزر را از روش های سنتی گذشته متمایز می سازد:
*لیپولیز با لیزر به صورت سرپایی و تحت بی حسی موضعی انجام می شود.
*انجام لیپولیز با لیزر، محدودیت سنی ندارد و ایمنی آن در مطالعات بالینی متعدد در گروه سنی 15 تا 75 سال به اثبات رسیده است. آنجام لیپولیز مشکلی در بارداری آینده ایجاد نخواهد کرد.
*لیپولیز با لیزر برای رفع چاقی موضعی در نواحی مختلف بدن از جمله صورت، گردن، غبغب، بازو، شکم، پایین تنه، پشت، پهلو، بالای پا و زانو به کار می رود. طی این عمل حجم های بالای چربی بالغ بر 12-10 لیتر، طی یک جلسه از بدن خارج می شود.
*لیزر لیپولیز نیاز به برش جراحی و بخیه ندارد و هیچ گونه رد یا اسکاری از عمل به جا نمی گذارد.
*در ارتباط با لیزر لیپولیز عوارض قلبی – عروقی یا افزایش خطر بروز آمبولی چربی گزارش نشده است.
*انجام لیپولیز روشی مقرون به صرفه و بی خطر است که نیاز به بستری یا اقامت در بیمارستان و نقاهت در منزل ندارد. استراحت پس از عمل به مدت 3-2 روز توصیه می شود و پس از آن محدودیت فعالیتی وجود نخواهد داشت.
*لیزر لیپولیز و فناوری مورد استفاده نگارنده دارای تاییدیه FDA آمریکا، استاندارد اروپا CE و مجوز وزارت بهداشت و درمان کشور است. برای اطلاعات بیشتر می توانید به سایت نگارنده یا آدرس: www.osyris.com مراجعه کنید.
لیفت به روش جراحی
اگرچه لیپولیز با لیزر، روشی سهل و ممتنع در درمان چاقی نواحی مختلف است اما همیشه بهترین گزینه نیست. درصورت افتادگی شدید و شلی پوست نواحی مختلف بدن، مثلا به دنبال نوسانات و کاهش شدید وزن، بارداری های گذشته یا افزایش سن، علاوه بر خارج کردن چربی و کشیدن پوست اضافی نیز ضرورت می یابد.
لیفت شکم و پهلو (ابدومینوپلاستی Tummy tuck)
*طی این عمل، ضمن اصلاح چاقی و افتادگی ناحیه شکم و پهلو، ترک های پوستی (strech marks) فتق ها و بسیاری از خطوط بخیه قبلی ناحیه شکم نیز برداشته می شود.
*خط برش و بخیه ظریف عرضی زیر شکم (شبیه خط سزارین) به مرور زمان محو می شود.
*معمولا تحت بیهوشی عمومی و با یک شب بستری در کلینیک انجام می شود. بیمار پس از یک هفته قادر به فعالیت های طبیعی خواهد بود.
لیفت بالاتنه (ماموپلاستی یا ماستوپکسی)
برداشت نسج اضافی یا بالاکشیدن بالاتنه نیز معمولا به صورت سرپایی و با بیهوشی عمومی انجام می پذیرد.
*خط برش و بخیه از دور هاله یا به شکل T معکوس است که به مرور زمان محو می شود.
*درصورت نیاز به افزایش حجم بالاتنه می توان به مراه لیفت از پروتزهای سیلیکونی در حجم های مختلف استفاده کرد. این عمل نیز محدودیت سنی خاصی ندارد و مشکلی از نظر بارداری و شیردهی در آینده ایجاد نخواهد کرد.
لیفت صورت، گردن، پلک و ابروها (مانکن لیفت)
*اصلاح افتادگی صورت و خطوط عمیق صورت و پیشانی، اصلاح خطوط خنده (نازولبیال) و اطراف چانه (marionette) بالاکشیدن ابروها، حجم دهی به گونه ها و نواحی میانی صورت و بازسازی خط آرواره.
*معمولا تحت بی حسی موضعی و به صورت سرپایی انجام می شود و با خط بخیه ظریف و نامحسوسی در اطراف گوش همراه است.
*تکنیک های تکمیلی مانند تزریق بوتاکس چربی و فیلر و سلول های بنیادی (PRP) موجب بهبود کیفیت و ماندگاری نتایج لیفت شده است.
لیفت بازو، بالای پا و دور تنه
*این عمل جراحی نیز معمولا با بیهوشی عمومی و به صورت سرپایی در نواحی دچار افتادگی انجام می شود. در افراد جوان تر و بدون افتادگی پوست این کار به تنهایی با لیزر لیپولیز امکان پذیر است.
دکتر شاهین بهجو