بوی بد دهان از خود دهان نشات می گیرد و عمدتا ناشی از تکثیر نوعی باکتری گرم منفی موجود در دهان است. بنابراین توصیه می شود برای رفع مشکل از دهان شروع کنیم که ساده تر و کم هزینه تر است و درصد موفقیت آن نیز بالاست…
برای رفع این مشکل باید از روش های ساده خانگی آغاز کرد، در صورت عدم موفقیت برای رفع مشکلات اساسی تر به دندان پزشک مراجعه و در نهایت در صورت باقی ماندن مشکل از سلامت قسمت های دیگر بدن مان مطمئن شویم.
۱) مسواک زدن
حداقل ۲ بار در روز مسواک بزنید. مسواک زدن قبل از خواب از اهمیت زیادی برخوردار است. در افراد مستعد به بوی بد دهان، بعد از هر وعده غذایی مسواک زدن توصیه می شود. ذرات غذایی به خصوص گوشت، تخم مرغ و پروتئین ها باید به خوبی از بین دندان ها تمیز شوند. در صورت عدم دسترسی به مسواک، جویدن یک سیب بعد از غذا می تواند در تمیز کردن ذرات غذایی بسیار کمک کند. تمیز کردن دندان ها توسط چوب درخت زیتون تلخ نیز توسط برخی توصیه می شود. خمیردندان های حاوی آنتی بیوتیک به دلیل پیشگیری از تشکیل پلاک میکروبی تا ۱۲ ساعت بوی بد دهان را کاهش می دهند اما نمی توان ار آنها به طور دائم استفاده کرد.
۲) استفاده از نخ دندان
نخ دندان تنها راه موثر برای تمیز کردن ذرات غذایی و پلاک میکروبی از فضاهای بین دندانی است. استفاده روزمره از نخ دندان هم برای کنترل بوی بد دهان و هم پیشگیری از پوسیدگی های بین دندانی بسیار مفید است.
۳) تمیزکردن سطح زبان
ذرات مخفی شده لابه لای پرز های چشایی باید با مسواک یا ساینده های مخصوص این کار تمیز شوند. امروزه مسواک هایی به بازار آمده که پشت مسواک یک تمیز کننده تعبیه شده و در کاهش بوی بد دهان بسیار موثرند.
۴) تمیزکردن دندان های مصنوعی
اگر دندان مصنوعی ثابت یا متحرک یا دندان مصنوعی کامل دارید حداقل روزی یک بار آن را کاملا تمیز کنید. درست به روشی که دندان پزشکتان توصیه کرده است.
۵) نوشیدن آب به مقدار کافی
برای مرطوب نگاه داشتن دهان و جلوگیری از خشکی آن باید به مقدار زیاد آب و مایعات بنوشید (به غیر از قهوه و نوشابه های حاوی الکل که خود باعث خشکی دهان می شوند). استفاده از آدامس ها و آبنبات های بدون شکر برای تحریک ترشح بزاق و شستن باکتری ها و ذرات غذایی مفیدند. در صورتی که به خشکی دهان مزمن دچارید ممکن است پزشک یا دندانپزشک دارو هایی را برای ترشح بزاق تجویز کند.
۶) تغذیه مناسب
از تغذیه متعادل استفاده کنید. غذای شما باید حاوی موادی مانند دانه ها و تخم گیاهان، حبوبات، خشکبار و میوه های مغز دار و سبزیجات خام و پخته به مقدار کافی باشد. در صورت ابتلا به یبوست برای رفع آن بکوشید. از کربوهیدرات های ساده و نرم مانند قند و شکر و محصولاتی که با آرد کاملا سفید درست می شوند بپرهیزید. آب تمامی میوه ها و سبزی ها به خصوص سبزی های سبز بسیار مفیدند. استفاده منظم از چای دانه شنبلیله می تواند در رفع بوی بد دهان کمک کند. یک قاشق مرباخوری از بذر شنبلیله را در نیم لیتر آب سرد بریزید و به مدت ۱۵ دقیقه روی حرارت ملایم قرار دهید و پس از صاف کردن بنوشید.
۷) تعویض به موقع مسواک
از مسواک با برس نرم استفاده کنید و هر ۴ ۳ ماه آن را تعویض کنید.
۸) دهانشویه ها
اگر بوی بد دهان ناشی از تشکیل و تجمع پلاک باکتری روی دندان ها باشد اغلب دندانپزشک دهانشویه هایی را توصیه می کند که کشنده باکتری هستند. تحقیقات نشان می دهد دهانشویه های حاوی ستیل پیریدینیوم کلراید یا حاوی کلرهگزیدین موثرترند. ترکیبات دیگر مثل کلرین دی اکسید و روی نیز در خنثی کردن ترکیبات بودار تولید شده توسط باکتری موثرند. باید متذکر شد دهانشویه های آنتی باکتریال باید به طور محدود استفاده شوند. کرفس از سبزیجات با ارزش در رفع بوی بد دهان است. دو فنجان آب را بجوشانید و سپس چند ساقه کرفس درشت خرد شده همراه یک قاشق چایخوری بذر گل میخک داخل آن بریزید. حین خنک شدن مخلوط را چند بار به هم بزنید. سپس آن را صاف کنید به صورت دهانشویه یا قرقره به کار ببرید.
۹) مراجعه منظم به دندانپزشک
حداقل یک تا دو بار (بسته به شرایط دهان) در سال برای کنترل وضعیت دهان و دندان ها به دندانپزشک مراجعه کنید. پوسیدگی ها و عفونت های دهان و دندانی، لثه های جرم دار و متورم و خون ریزی کننده حتما باید توسط دندانپزشک درمان شوند. اگر صرفا برای بوی بد دهان به دندانپزشک مراجعه می کنید، بهتر است تا سه ساعت قبل از ساعت ملاقات چیزی نخورید و ننوشید، سیگار نکشید و مسواک نزنید. از عطر و لوسیون معطر استفاده نکنید و اگر در یک ماه گذشته از آنتی بیوتیک استفاده کرده اید، وقت خود را تغییر دهید.
| دکتر فرناز مهدی سیر |
