با این درمانهای تبلیغاتی، سلولیت از بین نمیرودسلولیت عبارت است از یک نمای پوست پرتقالی در سطح پوست همراه با برجستگیها و فرورفتگیهای نامنظم پوستی که اکثرا در ناحیه خلف ران و باسن شایع بوده ولی با شیوع کمتر در ناحیه بالای بازوها، زیر شکم و حتی سینه قابل مشاهده است. البته این نامگذاری دلالت بر وجود هیچگونه عفونت پوستی ندارد بلکه از متون قدیمی فرانسوی استخراج شده و به همین صورت باقی مانده است. این بیماری بهرغم اینکه هیچگونه آثار زیانباری ندارد ولی جزو شکایات شایعی است که به ویژه از طرف خانمها در مطبهای پوست عنوان میشود. اصولا این بیماری در خانمها بسیار شایعتر از آقایان بوده و معمولا سن شروع آن بعد از رسیدن به سن بلوغ است و متاسفانه اکثرا تا آخر عمر بیمار نیز همچنان پایدار باقی میماند. هرچند طبق آمار این حالت در ۸۰ تا ۹۰ درصد بانوان قابل مشاهده است ولی معمولا گستردگی و شدت بیماری بین افراد بسیار متفاوت است. با دکتر فریده مهتیپور، متخصص پوست در این مورد به گفتگو نشستهایم…
▪ سلولیت چرا در خانمها اینقدر شایع است؟
ـ در برخی نژادها استعداد بیشتری برای این حالت مشاهده میشود (کما اینکه در کشور خود ما نیز بسیار شایع است). این بیماری در آقایان بسیار کم و یا نادر بوده ولی چنانچه اختلالات هورمونی خاصی در فرد وجود داشته و یا اینکه فرد تحت درمان با داروهای خاصی باشد که بر وضعیت هورمونی وی تاثیرگذار باشد، میتواند در مردان هم مشاهده شود. در مورد علت ایجاد سلولیت بحثهای فراوانی مطرح شده است. طی مطالعات مختلف مشخص شده است که تفاوت بارزی در ساختمان الیاف همبند و بافت چربی زیرجلدی و نحوه قرارگیری آن بین مردان و زنان وجود دارد. از جمله اینکه چربی زیر جلدی در مردان نسبت به زنان به شکل تودههای کوچکتری قرار گرفته و طرز قرارگیری الیاف همبند موجود دربین لوبولهای چربی نسبت به سطح پوست به شکل مایل است و این باعث ثبات نسبی در فرم قرارگیری چربی شده و باعث میشود که تودههای چربی تمایل کمتری برای برآمده شدن به طرف پوست داشته باشد. در حالی که در بانوان جهت قرارگیری این الیاف عمدتا عمود بر سطح پوست بوده و در صورت افزایش حجم چربی زیرین به راحتی این چربی به طرف سطح پوست فشرده شده و خود را به شکل برآمدگیها یا بالشتکهای نامنظمی در سطح پوست نشان میدهد.
▪ اینکه چاقها هم بیشتر دچار سلولیت میشوند به همین علت است؟
ـ بله، همین موضوع باعث شده که سلولیت در افراد چاق بسیار شایعتر از افراد لاغر اندام مشاهده شود و هرگونه افزایش وزن معمولا به بدتر شدن و شدیدتر شدن نمای بالینی این بیماری منجر میگردد. البته به یاد داشته باشیم که این موضوع قطعی نبوده و سلولیت حتی در افراد با وزن نرمال یا لاغراندام نیز گاهی مشاهده میشود.
▪ درمان قطعی دارد؟
ـ متاسفانه برای درمان سلولیت هنوز درمان قطعی و کاملا موثری پیدا نشده است. طبق مطالعاتی که به ویژه طی دهه اخیر انجام شده است، راههای مختلف دارویی، جراحی و لیزرتراپی پیشنهاد شده است که هر یک دارای نتایج نسبی بوده و پاسخهای متفاوتی در افراد مختلف کسب شده است ولی هیچ یک از این روشها با پاسخ صددرصدی همراه نبوده است و در ضمن از عود مجدد این حالت نیز نمیتواند جلوگیری نماید.
▪ کرمها و ژلهایی که در تبلیغات توصیه میشوند، چه طور؟
ـ از جمله روشهایی که برای درمان این حالت به کار میرود میتوان به کرمها و ژلهای موضعی اشاره کرد. این کرمها بهرغم تنوع مارک آنها عمدتا حاوی آنسیوفیلین، رتینوئید، اسید لاکتیک و گزانتین است. بسته به نوع کرم ممکن است عصارههای گیاهی یا دریایی متنوعی نیز در این محصولات به کار رفته باشد ولی هیچ یک از این مواد اثرات قطعی و ثابت شده آماری نداشته و حتی بعضی از آنها ممکن است باعث ایجاد حساسیتهای پوستی هم بشود.
▪ لیپوساکشن چهطور؟
ـ روش دیگری که توصیه میشود انجام لیپوساکشن در نواحی مورد نظر است. این روش نیز در برخی از بیماران به بهبود بیماری کمک کرده است لیکن قبلا باید به بیمار توضیح داده شود که حاصل کار اولا صد درصد نبوده و دوم اینکه در برخی از موارد ممکن است ناصاف کردن سطح پوست باعث بدتر شدن نمای بالینی نیز بشود. لازم به توضیح است که کاهش وزن فرد همراه با ورزشهای عمومی و ماساژ موضعی عمقی در ناحیه مربوطه نیز از روشهای دیگری است که در اکثر بیماران با نتایج خوبی همراه بوده و در ضمن عوارض راههای دیگر را ندارد. روش جراحی دیگری که برای این بیماری توصیه شده و انجام میشود، روشی است که تحت بیحسی موضعی به وسیله سوزنهای خاصی دیواره لوبولهای چربی زیر جلدی در مناطق مورد نظر برش داده میشود. این روش نیز علاوه بر داشتن درد و کبودی و احتمال اسکار جوشگاهی بعد از عمل، ممکن است با نتایج متوسط یا ضعیفی همراه باشد.
▪ امروزه روشهای جدیدتری هم به بازار آمده؛ درست است؟
ـ بله، این روزها روشهای متعددی مورد استفاده قرار میگیرد اما بیشتر مردم فقط با لیزر درمانی آشنا هستند. در هر یک از روشهای فوق با استفاده از تزریق مواد خاص در چربی زیر جلدی و یا با استفاده از اشعه لیزر سعی بر آن است که تغییراتی در فرم قرارگیری و نحوه توزیع چربی در ناحیه مورد نظر ایجاد گردد. البته هریک از روشهای فوق باید به کرات جهت بیمار انجام شده و ثانیا اثر بخشی هریک از این روشها در افراد مختلف واقعا تفاوتهای قابل ملاحظهای دارد.
▪ پس بالاخره چه کار کنیم؟
ـ در تجربیات بالینی ما که بسته به مورد، از تمام روشهای فوق استفاده کردهایم، ترکیبی از روشهای کاهش وزن همراه با ماساژ موضعی و عمیق ناحیه و در برخی از بیماران استفاده از لیزر به عنوان درمان همراه با بیشترین و بهترین نتایج همراه بوده است. بنابراین استفاده از روشهای جراحی را فقط در مواردی توصیه میکنیم که بیمار به روشهای سادهتر جواب نداده و یا حجم ناحیه مورد نظر زیاد بوده و رفع آن با روشهای غیرتهاجمی امکانپذیر نباشد.
منبع: روزنامه سلامت