اگر باردار هستید از آلوئه ورا استفاده نکنید

حقایق تاریخی نشان داده اند که گیاه آلوئه ورا قدمتی طولانی دارد. نقاشی هایی از این گیاه روی کنده کاری های دیوارهای معابد مصری دیده شده که مربوط به ۴هزار سال قبل از میلاد است بنابراین قدمت شناخت آن به وسیله بشر به ۵ هزار سال می رسد…

در ادامه به نکاتی که دکتر محمدحسین صالحی سورمقی، متخصص فارماکوگنوزی و استاد دانشکده داروسازی دانشگاه تهران، درباره این گیاه به آنها اشاره کرده اند، توجه کنید.

▪ آقای دکتر! آلوئه ورا را به چه نامی در ایران می شناسیم و چه ترکیباتی دارد؟

در ایران این گیاه علفی با نام فارسی «صبر زرد» و «شاخ بزی» شهرت داشته است. آلوئه یا آلوئه ورا حاوی مشتقات هیدروکسی آنتراسن و آلوئه رزین A، B و C است. این ترکیبات آثار سطحی دارند. همچنین قندهای گلوکز و مانوز، آنزیم های اکسیداز، آمیداز، کاتالاز و ویتامین های B۱، B۲، B۶، C، E و اسیدفولیک و مواد معدنی نظیر کلسیم، سدیم، منیزیم، روی، مس و کروم از مواد مغذی موجود در آن (البته در مقادیر کم) هستند.

▪ امروزه این گیاه طرفداران بسیاری پیدا کرده است، خوردن آن چه خواصی دارد؟

خاصیت اصلی آلوئه ورا، مسهل بودن است. به علاوه می توان آن را یک ضد ورم، ضدمیکروب، التیام بخش زخم ها، ضدآفتاب و ضدسوختگی به حساب آورد. از قدیم از این گیاه به عنوان مرهم سوختگی استفاده می شد. مصرف ژل خوراکی این گیاه به مدت ۶ ماه برای کنترل زخم معده و کاهش شدت آسم بسیار موثر است. می توان گفت آلوئه?ورا ضدآلرژی، ضدسرطان، ضدقارچ، ضدویروس، تا حدودی کاهش دهنده قندخون و قاعده آور، تقویت کننده معده و کبد و از بین برنده انگل و کرم در بدن است. ژل آلوئه ورا آثار مفیدی روی سوختگی های معمولی، سوختگی های حاصل از اشعه به خصوص اشعه ایکس، زخم ها و صدمه های دیگر پوست دارد. به علاوه، کرم های تهیه شده از ژل آن در تسکین پسوریازیس مورد استفاده قرار می گیرد.

امروزه علاوه بر ژل، محصول های مختلف این گیاه به شکل قرص، کپسول، صابون، شامپو، کرم، پماد، ژل، نوشابه های خوراکی و کمپوت تولید می شوند و شرکت های سازنده این نوشیدنی ها مدعی هستند که مصرف آنها برای تقویت سیستم ایمنی بدن تا حدودی موثر است.

▪ بهترین شیوه مصرف این گیاه چیست؟

برگ های خود این گیاه به صورت تازه در عطاری ها و داروخانه ها به فروش می رسد. استفاده از این گیاه به دو شکل موضعی و خوراکی است. برای استفاده مستقیم از ژل آلوئه ورا می توان برگ های گیاه را قطع کرد. در محل قطع شده ژل بی رنگ نمایان خواهد شد. با فشردن برگ گوشتی گیاه، ژل بیرون می زند. می توان از این ژل برای مرطوب کردن پوست، آفتاب سوختگی، زخم، سوختگی های معمولی و نرم کردن اگزمای زیرچشم استفاده کرد. فراموش نکنید که ژل به مرور زمان در هوا تغییر رنگ می دهد و پس از مدتی به رنگ قرمز تیره مایل به سیاه در می آید.

در نوع خوراکی نیز می توان از انواع کمپوت ، دراژه، قرص و نوشیدنی های آلوئه ورا که تا حدودی خواص ملینی، ضدمیکروبی و… دارند، استفاده کرد. خوردن کمپوت آلوئه ورا به دلیل اینکه مولکول های پلی ساکارید موجود در آن می توانند باعث تقویت سیستم ایمنی بدن شوند و بدن را در برابر انواع عوامل بیماری زا به خصوص ویروس ها مقاوم کنند، مفید است.

▪ آیا شروط خاصی برای مصرف آن وجود دارد؟

بله. در استفاده از این گیاه باید مراقب بود زیرا مصرف بیش از حد آن به صورت خوراکی (مصرف روزانه بیش از یک گرم به مدت طولانی) ممکن است باعث به هم خوردن تعادل آب و الکترولیت ها و در نهایت کم آبی بدن، سقط جنین، زایمان زودرس، اسهال خونی و ضایعات کلیوی شود زیرا خاصیت مسهلی آلوئه ورا باعث دفع بیش از حد آب بدن و در نتیجه بروز ضایعات کلیوی و اسهال خونی می شود.

▪ در چه مواردی آلوئه ورا منع مصرف دارد؟

از آلوئه ورا نباید در زمان تهوع، استفراغ، دردهای شکمی، خون ریزی رکتال (مقعد) و ضعف شدید استفاده کرد. در زمان بارداری نیز به غیر از دستور پزشک مصرفش ممنوع است.

▪ مصرف آن در دوران بارداری ممکن است همراه با چه عارضه ای باشد؟

هر گیاه یا ماده ای که خاصیت ملینی قوی دارد، در صورتی که بیش از اندازه مصرف شود، باعث تحریک شدید روده و در نتیجه فشار بر رحم و سقط جنین می شود. به همین دلیل مصرف آلوئه ورا در زمان بارداری بدون دستور پزشک ممنوع است. میزان مصرف معمولی آن به عنوان ضدیبوست، ۲/۰ گرم است. مصرف بیش از این مقدار در افراد عادی باعث دل پیچه و در خانم های باردار باعث سقط جنین می شود.

▪ آیا مصرف این گیاه همراه با میوه های دیگر یا سالاد میوه اشکالی دارد؟

مصرف آلوئه ورا به مقدار توصیه شده در کنار میوه های دیگر یا سالاد میوه منعی ندارد اما از مصرف مداوم و روزانه آن باید پرهیز شود. مصرف مداوم این گیاه با تمام خاصیت ها و فوایدی که دارد به کلیه ها آسیب جدی می رساند.

▪ در پایان…

باید محصولات گیاه آلوئه ورا را که به صورت پماد، کرم، کمپوت و… برگ های آن که به بسته بندی های فویل شده در سوپرمارکت ها یا داروخانه ها موجود است، با توجه به تاریخ انقضای درج شده روی آن مصرف کرد.

راضیه پاشایی