چاقی، عمدتا به علت افزایش مصرف کالری و پرخوری، با افزایش چربی‌های بدن ایجاد می‌شود. معمولا چاقی حالت عمومی دارد و اگر هم در یک منطقه خاص ایجاد شود، ممکن است که ضخامت شکم را افزایش بدهد. به‌طور معمول چاقی یک حالت هماهنگ از افزایش چربی کل بدن است و در ناحیه‌ای که فرد دچار اضافی وزن شده است، پوست حالت شل و صاف دارد و وقتی به آنها دست زده می‌شود، فرد چاق احساس درد و ناراحتی خاصی ندارد. در هر سنی امکان بروز چاقی وجود دارد.
هم زنان و هم مردان در اثر مصرف زیاد کالری می‌توانند دچار چاقی بشوند. معمولا چاقی (جز در برخی موارد خاص) به هورمون خاصی در بدن وابستگی ندارد البته افرادی هستند که در اثر تغییرات هورمون مثلا تیروئید دچار اضافی وزن می‌شوند ولی حتی افرای که مبتلا به کم‌کاری تیروئید هستند و چاقند باید بدانند که فقط حدود 5-4 کیلو از چربی‌های اضافی بدنشان به علت کم‌بودن هورمون تیروئید است و تقریبا اگر مثلا 30کیلو اضافه وزن دارند، مسوول آن 25کیلو چربی اضافی، رژیم غذایی نامناسب خود فرد است و نه کم‌بودن هورمون تیروئید.
برای درمان اضافی وزن باید از تغییر سبک زندگی، جایگزین‌کردن سبزی‌ها و سالاد به جای مواد غذایی پر کالری استفاده کرد.
ولی سلولیت عارضه ناشی از تجمع بیش از اندازه چربی واقع در لایه زیر پوستی به همراه کاهش عروق و خونرسانی و احتباس آب در بافت های مجاور می باشد. تجمع زیاد چربی با افزایش فشار بافت ، گردش خون موضعی را كاهش می دهد و در نتیجه با كاهش خون رسانی به سلول ها ، مواد متابولیتی و دفعی در بافت تجمع می یابند و باعث صدمه به بافت همبند ، كاهش الاستسیتیه و فیبروز بافتی می شوند.
در ایجاد سلولیت، معمولا تجمع چربی حالت هماهنگ در کل بدن ندارد بلکه اغلب در نواحی خاص مثلا دور را‌ن‌ها و باسن ایجاد می‌شود. سلولیت وابسته به هورمون است و بیشتر در خانم‌ها دیده می‌شود.از این رو، طبق بررسی‌های انجام شده به‌نظر می‌رسد که با هورمون استروژن ارتباط زیاد داشته باشد و اغلب در سنین خاصی (سنین بلوغ در دختران نوجوان) ایجاد می‌شود. معمولا برخلاف حالت چاقی، سلولیت را در ناحیه شکم نمی‌بینیم.
وقتی این گلوله‌های چربی را که ناشی از مسمومیت بافت‌های بدن است لمس می‌کنیم، معمولا فرد دچار احساس درد می‌شود (برخلاف چاقی.) سلولیت معمولا در خانم‌هایی که تحت فشارهای روحی زیاد قرار دارند، نمک زیاد می‌خورند، یا قبلا بسیار پرتحرک بوده‌اند و اخیرا دچار فقر حرکتی شده‌اند، بروز می‌کند.
سلولیت درنواحی خاصی از بدن مانند شكم، پهلو،ران،بازو و…به همراه تغییرات بافت همبند و ظاهرنا هموار یا پوست پرتقالی است.
سلولیت یکی از مشکلات رایجی است که حتی بسیاری افراد با وزن طبیعی از آن رنج می برند. معمولا رژیم غذایی به همراه فعالیت بدنی مناسب برای همه افرادی که از این نوع چاقیهای موضعی رنج می برند توصیه می گردد. ولی تجربیات و مطالعات نشان داده اند که این توده های چربی با رژیم غذایی و ورزش به تنهایی ریشه کن نمی شود.
خوشبختانه امروزه روشهای مختلفی در کنار رژیم و ورزش در دنیا مورد استفاده قرار می گیرد. که از جمله برترین این تکنولوژِیها می توان به دستگاه رادیوفرکوئنسی ((RF ، كربوكسی تراپی و مزوتراپی و … اشاره کرد که مورد تایید سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) قرار گرفته است
شهزاد محمدیان [ کارشناس ارشد تغذیه ]
