حساسيت دندان به چه معناست ؟
معمولاًحساسيت دندان (كه حساسيت شديد عاج دندان نيز ناميده مي شود) مي تواند به صورت ناراحتي دندان به طور دائم ،يا درد پس از خوردن غذاي سرد ،نوشيدن مايعات سرد يا تنفس هواي سرد نمايان شود .
تحليل لثه ها
معمولاً مشكل از زماني آغاز مي شود كه لثه ها تحليل پيدا مي كنند.لثه ها ،ريشه هاي دندان را مي پوشانندودرجلوگيري از نفوذ تحريك كننده ها به منافذ عاج دناني كمك مي كنند .لثه ها مانند يك پوشش محافظ ريشه هاي دندان را مي پوشانند؛با تحليل لثه ها ،ريشه هاي زيرين دندان هابدون محافظ مي مانند.مشاوره با دندانپزشك راجع به شناسايي دليل وتوصيه بهترين راه درمان بسيار مهم است .
عاج دندان نمايان (بدون محافظ)
در دندان هاي سالم ،عاج دندان (لايه دروني دندان ) به كمك لثه ها و لايه محكم ميناي دندان محافظت مي شود . وقتي ميناي دندان از بين مي رود يا هنگامي كه لثه ها بر اثر مسواك زدن محكم يا استفاده از مسواكي با الياف بسيار زير تحليل مي يابند، ممكن است عاج دندان نمايان شود .
عاج دندان از تعداد زيادي منفذ (تيوپ هاي ميكروسكوپي به نام Tubules) تشكيل شده كه با عصب عمق دندان در ارتباط است . سرما ،گرما يا شيريني مي تواند سبب تحريك عاج دندان ومتعاقب آن تحريك عصب هايي شود كه ايجاد حساسيت ،ناراحتي ودرد مي كنند.
چگونه از بروز حساسيت دندان پيشگيري كنيم ؟
1- بهداشت مناسب دهان ودندان
به طور كلي رعايت بهداشت دهان ودندان ازبروز حساسيت دندان جلوگيري مي كند . كه اين امر با 2بار مسواك زدن درروز به مدت 2دقيقه وبا استفاده از يكي از مسواك هاي با كيفيت وداراي الياف نرم ويكي از خمير دندان هاي حاوي فلورايد صورت مي گيرد . از دندانپزشك براي نشان دادن روش بهينه مسواك زدن براي رفع نياز هاي دنداني خود كمك بخواهيد.
2-روش هاي صحيح مسواك زدن
راه حل اصلي جلوگيري از حساسيت دندان ،پيشگيري از تحليل لثه هاست . كاستن از فشار در هنگام مسواك زدن ،بسيار مؤثر است . مسواك هاي برقي داراي سيستم هاي حساس به فشار هستند كه درصورت وارد شدن فشار زياد ،مسواك زدن را متوقف مي كنند . ثابت شده است كه مسواك هاي برقي با حركات نوساني ،چرخشي پلاك هاي بيشتري را نسبت به مسواك هاي دستي برمي دارد. به خاطر داشته باشيد درصورتي كه عاج دندان نمايان شود – حتي اگر احساس درد نداشته باشيد – تاپايان عمر بهبود نخواهد يافت . پس رعايت بهداشت دهان ودندان – حتي درزماني كه احساس درد نمي كنيد،درجلوگيري از پوسيدگي ريشه بسيار مهم است .
چه چيز سبب بروز حساسيت دندان مي شود ؟
دلايل اصلي از دست دادن ميناي دندان يا تحليل لثه ها عبارتند از:
1- مسواك نامناسب وفشار بيش از حد به دندان ها هنگام مسواك زدن
2- استفاده از خمير دنداني با قدرت سايندگي بيش از اندازه
نمايان شدن عاج دندان وسپس حساسيت دندان ها مي تواند درپي اين عوامل بروز كند .دراين مرحله تمام محرك هاي خارجي مانند شيريني غذاهاي اسيدي يا نوشيدني ها ويا نوشيدني ها ويا حتي لمس دندان ها مي تواند ايجاد درد كند . درصورت عدم رعايت بهداشت ،پيامد بعدي گسترش پوسيدگي ريشه دندان است كه بايد توسط دندانپزشك درمان شود . از دست دادن ميناي دندان يا تحليل لثه ها ،باعث مي شود عاج دندان بدون محافظ مانده ونسبت به دندان داراي ميناي طبيعي نرم تر وداراي منافذ بيشتري مي شود . بنابراين ،دسترسي باكتري ها به آن بسيار آسان تر وامكان گسترش پوسيدگي بيشتر است .
دکتر فرزاد مازيار [ جراح – دندانپزشک ]