در ميان زيور آلا‌ت آويزي، گوشواره ها كم خطرترين هستنداما در شرايطي خاص حتي گوشواره ها هم خطرناك محسوب مي شوند. نرمه گوش (قسمت گوشتي پايين گوش) از جمله امن‌ترين نواحي بدن براي اتصال آويز گوشواره‌هاست.
سوراخ كردن نرمه گوش و آويزان كردن آويزي به آن، رسمي است كه از دير باز در فرهنگ‌هاي گوناگون براي خانم‌ها مرسوم بوده است. در بعضي كشورها مثل هند قرار دادن آويزي در بيني نيز متداول است اما در كشور ما، آويز سنتي بر لاله گوش قرار مي‌گيرد. اما امروزه، بسيار ديده مي‌شود كه به تقليد از فرهنگ غرب، زيورآلاتي در نواحي مختلف بدن از جمله لب، زبان، ناف و … قرار مي‌گيرد.
قرار دادن اين زيورآلات در نواحي مختلف به جز نرمه گوش بسيار خطرناك و منبع عوارض گوناگون است. زيورآلاتي كه با سوراخ كردن ناحيه لب و زبان در اين نواحي قرار مي‌گيرد، بسيار خطرناك است. لب و زبان جزء بافت‌هاي بسيار پرخون بدن هستند كه سوراخ كردن آنها احتمال ايجاد خونريزي‌هاي شديد و نيز التهاب و عفونت در اين نواحي را به همراه دارد. تورم‌هاي شديدي كه گاه به دنبال سوراخ كردن لب يا زبان ايجاد مي‌شود ممكن است به بسته شدن راه‌هاي هوايي بيانجامد.
آويزهاي متصل شده به لب يا زبان ممكن است جدا شده و بلعيده شوند و خطر خفگي را ايجاد كنند.
اين آويزها ممكن است صحبت كردن فرد را دچار اشكال كنند و از سوي ديگر ممكن است باعث لب پر شدن دندان‌ها در آن منطقه شوند و لثه در آن ناحيه تحليل پيدا كند. همين‌طور آويز قرار گرفته شده در ناحيه دهان، براي گرفتن راديوگرافي‌هاي ناحيه دهان ايجاد اختلال مي‌كند. آويزهايي كه در بيني قرار مي‌گيرند نيز خطرناك‌اند. احتمال عفونت در سوراخ كردن بيني وجود دارد. از طرفي، احتمال رها شدن آويزبيني و كشيده شدن آن به همراه تنفس به نواحي بالاي بيني وجود دارد.
در مورد سوراخ كردن ناحيه ناف و اتصال آويزهايي به اين منطقه، احتمال باقي ماندن رد زخم‌ها وجود دارد. در افراد چاق و يا كساني كه حامله مي‌شوند، سوراخي كه براي نصب آويز در كنار ناف قرار داده مي‌شود، تغيير شكل و مكان داده و بسيار بد شكل مي‌شود. احتمال ايجاد التهاب نيز در اين دوره (حاملگي) وجود دارد.
از طرفي آويزهايي كه در ناحيه ناف وجود دارند، در اثر مالش لباس‌ها يا كمربندها حركت كرده، پوست آن منطقه نرم مي‌شود و احتمال ايجاد عفونت و زخم افزايش مي‌يابد. نصب زيورآلات در نوك پستان بسيار خطرناك بوده و با احتمال بالاي ايجاد عفونت همراه است.
زخم‌هاي ايجاد شده در اين ناحيه بسيار دير بهبود پيدا مي‌كنند و امكان تشكيل آب وجود دارد. وجود زيورآلات در نوك پستان، امكان شيردهي مطلوب را كاهش مي‌دهد.
قرار دادن زيورآلات درعضو جنسي، ممكن است اختلالات ادراري، خونريزي، عفونت و واكنش‌هاي شديد آلرژيك ايجاد كند.
سوراخ كردن گوش :
نرمه گوش (قسمت گوشتي پايين گوش) از جمله امن‌ترين نواحي بدن براي اتصال آويز وگوشواره‌هاست. در بسياري از خانواده‌ها مرسوم است كه گوش دختر بچه‌ها را در سنين بسيار كم و با روش‌هاي خانگي نخ و سوزن سوراخ مي‌كنند. اما اين روش ممكن است به دليل استريل نبودن ، شخص را دچار عفونت كند. بهتر است براي سوراخ كردن گوش كودكان به مراكز درماني مجاز كه از استريل بودن وسايل و تجهيزات آن مطمئن هستيم، مراجعه كنيم، زيرا احتمال انتقال عفونت‌هايي مثل هپاتيت و كزاز با وسايل آلوده وجود دارد.
بهتر است در اين مورد از پزشك كودك خود راهنمايي بخواهيد. سوراخ كردن گوش در شرايط استريل، در مجموع عملي كم‌خطر است اما در مورد بعضي از بيماران مثل كساني كه استعداد عفونت دارند (بيماران ديابتي يا افرادي كه كورتون مصرف مي‌كنند) و يا افرادي كه احتمال خونريزي در آنها بالاست (مثل افرادي كه داروي ضدانعقاد مصرف مي‌كنند)، بهتر است قبل از سوراخ كردن گوش، با پزشك مشورت شود.
عوارض سوراخ كردن گوش :
با وجودي كه گوش يكي از رايج‌ترين نواحي بدن براي نصب آويزهاست، اما سوراخ كردن گوش نيز ممكن است عوارضي را به همراه داشته باشد، از جمله اين عوارض مي‌توانيم به عفونت‌ها، حساسيت به فلزهاي مختلف گوشواره‌ها، تشكيل يك بافت برجسته در ناحيه نرمه گوش و نيز پارگي گوش در اثر ضربه اشاره كنيم. ايجاد چند سوراخ بر روي گوش شايع است اما سوراخ كردن لاله گوش (قسمت غضروفي بالاي گوش) خطرناك است.
زيرا اين منطقه غضروفي است و رگ خوني ندارد، در نتيجه التهاب اطراف سوراخ ايجاد شده ديرتر بهبود پيدا مي‌كند و احتمال ايجاد عفونت و تاول معمولا در ماه‌هاي اول بعد از سوراخ كردن، به‌خصوص در ماه‌هاي گرم سال، زياد است.
علامت ايجاد اين عفونت در قسمت لاله گوش، تورم دردناك، گرمي و قرمزي است كه معمولا نرمه گوش را درگير نمي‌كند.
8 نكته مهم درباره گوشواره ها :
1- قبل از اقدام به سوراخ كردن گوش با پزشك خود مشورت كنيد تا از نظر سلامت عمومي بدن مشكلي وجود نداشته باشد. در ضمن از پزشك خود در مورد مراكز مجاز و مطمئن براي اين كار راهنمايي بخواهيد.
2- بعد از سوراخ كردن گوش، احتمال عفونت‌هاي سطحي نرمه گوش وجود دارد كه اين عفونت‌ها معمولا به خوبي به درمان موضعي پاسخ مي‌دهند. بنابراين محل سوراخ شده را با يك حوله گرم و مرطوب كمپرس كنيد و در صورت نياز از يك پماد آنتي‌بيوتيك استفاده كنيد.
3- از گوشواره‌هاي سنگين به مدت طولاني استفاده نكنيد، زيرا اين گوشواره‌ها ممكن است سوراخ گوش را گشاد كرده وحتي پاره كنند و نرمه گوشه را به دو قسمت تقسيم كنند.
4- اگر پشت (گل ميخ) گوشواره شما بلند است يا گوشواره شما قسمت نوك تيزي دارد كه در هنگام خواب شما را اذيت مي‌كند، بايد گوشواره خود را هنگام خواب خارج كنيد زيرا اين نواحي نوك تيز ممكن است زخم‌هاي فشاري يا آزردگي‌هاي پوست قسمت پشتي لاله گوش را ايجاد كنند.
5- اگر كودك كم سن و سال شما گوشواره دارد. مراقب باشيد كه قفل گوشواره‌اش محكم باشد و كودك نتواند خودش آن‌را باز و بسته كند، زيرا در اين صورت ممكن است كودك گوشواره‌اش را از گوش خارج كرده، آن‌را به دهان ببرد و ببلعد خطر خفگي وجود دارد.
6- هنگام انجام ورزش‌هاي پر برخورد بهتر است گوشواره‌ها از گوش خارج شوند زيرا احتمال پارگي گوش در اثر كشيده شدن گوشواره‌ها به هنگام ضربه وجود دارد.
7- يكي از عوارض شايع استفاده از گوشواره‌ها، حساسيت پوستي به فلزهايي است كه گوشواره از آن ساخته شده است. اين حساسيت‌ها به‌صورت خارش، قرمزي و التهاب ديده مي‌شود. معمولا افراد به گوشواره‌هايي از جنس نيكل حساسيت دارند اما حساسيت به طلا و يا نقره نيز گزارش شده است.
براي برطرف شدن حساسيت، بهتر است گوشواره خود را عوض كنيد و اگر مشكل برطرف نشد، شايد لازم باشد مدتي گوشواره را از گوش خود خارج كنيد.
8- پاره شدن نرمه گوش سوراخ شده در اثر ضربه يكي از عوارض شايع است. ممكن است در اثر تصادف رانندگي، افتادن، نزاع ورزش‌هاي پربرخورد و يا كشيده شدن يك گوشواره به‌صورت تصادفي نرمه گوش پاره شود. اگر چنين اتفاقي افتاد ظرف حداكثر 24 ساعت به پزشك مراجعه كنيد، پزشك اين ناحيه را بخيه مي‌زند و محل پاره شده معمولا در مدت 3 ماه ترميم مي‌شود. بعد از اين زمان مي‌توان نرمه گوش را مجددا سوراخ كرد.
دکتر محمد علی نیلفروش زاده
