استفاده از حنا برای طراحی نقشهای زیبا روی دست مرسوم شده است حنا امروزه نه تنها در ایران، بلکه در بزرگترین مراکز زیبایی اروپا و آمریکا هم به یکی از مواد آرایشی مدرن تبدیل شده است
دقت کردهاید که خیلی از چیزهایی که در زمانهای قدیم مد بودهاند، با گذشت زمان دوباره مد شدهاند؟ تا چند سال پیش وقتی اسمی از حنا برده میشد، یا به یاد مادربزرگهایمان میافتادیم که موهایشان را با حنا رنگ میکردند و روی ناخنهای دست و پایشان رنگ حنا میگذاشتند و یا به یاد مراسم سنتی شب حنابندان میافتادیم. اما امروزه حنا نه تنها در ایران بلکه حتی در بزرگترین مراکز زیبایی اروپا و آمریکا به یکی از مواد آرایشی مدرن تبدیل شده است.
حنا، درختچهای به طول دو تا هفت متر است. این گیاه بومی کشورهای مدیترانه، آسیای صغیر، شمال و شرق آفریقا و شمال هند است و در کشور ما در نواحی جنوب و جنوب شرقی کشور، بلوچستان، بم و شهداد کرمان کشت میشود.
● حنا پودری رنگی
برای ساخت پودر حنا که سبز تیره تا روشن و با بوی خاص است، برگهای آن را خشک کرده و به شکل پودر درمیآورند. حنا بنا بر شرایط و روشهای تهیه در فامهای قرمز روشن تا قهوهای تیره متمایل به سیاه وجود دارد و این در حالی است که حنا با فام کاملا مشکی وجود نداشته و شما در صورت مواجهشدن با چنین رنگی در حنا (یعنی به طور کامل سیاه) به تقلبی بودن آن به هیچوجه شک نکنید. مزه آن، تلخ و گس بوده و در آب نامحلول است و وقتی به شکل پودر درمیآید، باید در جای خشک و خنک نگهداری شود.
● از عصر حجر تا سالنهای مد
براساس مطالعات مرکز دانشگاهی کنت در ایالت اوهایوی آمریکا، سابقه تاریخی استفاده از حنا به دوره دوم عصر حجر یا هزاره هفتم پیش از میلاد مسیح میرسد. به گفته برخی محققان، حنا، قدیمیترین مادهای است که در نقاشی روی دیوار غارها به کار رفته و در آن زمان هم یکی از اجزای مهم آرایش بوده است.از آن زمان تا به امروز، استفاده از حنا به مراسمهای خاص سنتی محدود شده بود و فقط افراد مسن و افرادی که پایبند به سنن قدیمی بودند، از آن استفاده میکردند تا اینکه تقریبا در اویل دهه ۷۰ میلادی در انگلستان حنا دوباره مد شد و مورد استفاده قرار گرفت.
● حنا در خالکوبی ممنوع
امروزه دیگر نمیتوان کسی را پیدا کرد که با خطرات ناشی از خالکوبی و آلودگی احتمالی سوزنها که میتوانند موجب انتقال ایدز و هپاتیت شوند آشنا نباشد. جالب است بدانید که هم رنگهای شیمیایی و هم رنگهای طبیعی که در خالکوبی استفاده میشوند، خطرناکاند، پس اگر فکر میکنید که خالکوبی با رنگهای طبیعی و حتی حنا خطر کمتری دارد سخت در اشتباهید. گاهی حتی رنگهای طبیعی میتوانند از رنگهای شیمیایی نیز خطرناکتر باشند زیرا نسبت به آنها ساختمان شیمیایی بیثباتتری دارند و سریعتر تجزیه میشوند و مواد مضر را وارد جریان خون میکنند. از طرفی، سازمان غذا و داروی آمریکا هم استفاده از رنگهای طبیعی مانند حنا را در خالکوبی مجاز ندانسته است.
● حنا برای طراحی بدن
اگر دوست دارید بدون اینکه این خطرات را به جان بخرید، نقش و نگارهای زیبایی روی بدنتان داشته باشید، بهترین گزینه رنگآمیزی پوست (بدون خالکوبی) به وسیله حنا است. با حنا میتوان طرحهای متعدد کلاسیک و محلی عربی را روی پوست ایجاد کرد که بسیار شبیه خالکوبی هستند اما دردسرهای آن را ندارند.
تنها ایرادی که میتوان به نقش و نگارهای حنا روی بدن گرفت این است که دایمی نیستند و بسته به مدت زمانی که حنا روی پوست باقی میماند، در حدود دو تا چهار هفته، نقش و نگارها هم روی پوست میمانند.
با ریزش لایه شاخی پوست این رنگها کمرنگتر شده و از بین میروند. البته میتوان به این موضوع طور دیگری نیز نگاه کرد.
کم نیستند کسانی که خالکوبی میکنند ولی پس از گذشت مدتی از طرح آن خسته میشوند و به فکر پاک کردن آن با لیزر و روشهای دیگر میافتند، پاک کردن خالکوبیهایی که زمانی کلی برای آن دردسر کشیده و هزینه کرده بودند! نقاشی با حنا این ایراد را ندارد چون خودش بعد از چند هفته پاک میشود و فرد میتواند طرحهای جدیدی را روی پوستش ترسیم کند. از طرفی، بسیاری از کسانی که بدنشان را با حنا رنگ آمیزی میکنند, در ایام تعطیلات و مسافرتهای دستهجمعی به مناطق توریستی مانند دبی، اسپانیا، پرتغال، یونان و ترکیه و… هر کجا که آفتاب، دریا، ماسه و احتمالا درخت نخل وجود دارد، این کار را انجام میدهند و تمایل دارند که عضو یا اعضای رنگ شده با سپری شدن تعطیلات به رنگ اصلی خود باز گردد.
● کاربردهای دیگر حنا
در برخی موارد، برگ حنا، برگ هلو و برگ تانندار گیاهان متعدد را مخلوط کرده، برای رفع اگزما و جلوگیری از عرق دست و پا و رفع بوی ناپسند آن استفاده میکنند. حنا بهعنوان برطرفکننده ترکخوردگیهای دست و پا و نیز ترمیمکننده و ضدقارچ، مصرف سنتی دارد و حتی برای درمان برخی از بیماریهای جلدی مانند جذام و کورک و قارچهای موی سر نیز از آن استفاده میشود. در میان روستاییان و کشاورزان، خمیر حنا برای بهبود جراحات و زخمها و همچنین سفت شدن پوست دست، به کار میرود.حنا مانع تاثیر اشعه خورشید روی پوست بدن میشود. به عبارت دیگر، از ماده لاوسون که ماده رنگی است که از برگ حنا به دست میآید، به صورت مخلوط با مادهای به نام دیهیدروکسیاستن فرآوردههایی از قبیل لوسیون و کرم تهیه میکنند که مالیدن آن روی پوست،از اثر اشعه خورشید روی پوست بدن ممانعت میکند. این ماده برای ایجاد رنگ قهوهای در پوست بدن (برنزه کردن پوست) استفاده میشود.
دکتر امیرسلیمانی، متخصص پوست: خطرناک است؛ حساسیت پوستی میدهد!
خالکوبی موقت با حنای سیاه ممکن است به حساسیت پوستی منجر شود.
دکتر امیر سلیمانینیا، متخصص پوست میگوید: با توجه به آمارهای موجود در کشور خالکوبی موقت با حنای سیاه که حاوی بارفنیلن دیامین (پیپیدی) است واکنشهای پوستی شدید ایجاد میکند. پیپیدی نوعی ماده آلرژی زا است که در ساخت رنگ مو به کار می رود اما استفاده مستقیم ازآن روی پوست ممنوع است. افزودن پیپیدی به حنا باعث تسریع در تغییر رنگ مو وسیاه شدن رنگ حنا می شود اما خطر آلرژیزایی آن بسیار بالا است و دو یا سه روز پس از خالکوبی احتمال بروز حساسیت های پوستی به ویژه در افرادی که پوست حساس دارند وجود دارد. خارش، قرمز شدن، تاول التهاب پوست از جمله عوارض مصرف حنای سیاه است.
● راهنمای نقاشی با حنا روی پوست
شما به راحتی میتوانید این کار را در منزلتان انجام دهید و بدنتان را با حنا طراحی کنید.
▪ مواد لازم
یک بسته حنا (حدود صد گرم)، دو عدد لیمو ترش تازه، شکر، چهار بسته چای کیسهای (تیبک)، چهار قاشق چایخوری پودر قهوه، نیم لیتر آب، آب چهار عدد لیموشیرین (یا پرتقال)، یک لنگه جوراب نایلون، مقداری پنبه، یک قلم مو، یک قیف کاغذی یا بطری فشاری (پلیاتیلن) دستکش.
روش کار
۱) پودر حنا را الک کنید(ازجوراب که روی یک کاسه به صورت کش آمده قرار گرفته است، به کمک یک قاشق عبور دهید).
۲) آب، چای، قهوه و آب پرتقال را مخلوط کرده و یک ساعت ملایم بجوشانید و سپس پودر حنا را اضافه کرده و خوب هم بزنید تا مادهای شبیه کچاپ به دست آید.
۳) حدود چهار ساعت آن را به حال خود رها کنید و ماده به دست آمده را در بطری فشاری (یا قیف کاغذی) پر کنید.
۴) پوست مورد رنگآمیزی را با الکل پاک کنید.
۵) شکر را که در آب لیمو هم زدهاید کمی گرم کنید.
۶) نقاشی کنید (به وسیله قیف یا بطری فشاری یا طرحهای آمادهای در بازار است).
۷) به مجردی که حنا روی پوست خشک شد (گاهی در دمای اتاق ۲۴ تا ۳۰ ساعت طول میکشد)، با قلم مو مخلوط شکر و آب لیمو را روی آن بمالید و پنبه آغشته شده به مخلوط را روی آن قرار داده و در بهترین حالت چند ساعت بعد با کمی روغن یا کرم پوستی ماساژ دهید!
● نکته مهم
هرچه مایع اولیه بیشتر روی پوست باقی بماند، رنگ بیشتر در پوست نفوذ میکند و در نتیجه زمان بیشتری طول میکشد تا از روی پوست پاک شود. واکنشهای حساسیتی به حنای طبیعی، بهخصوص زمانی که فقط روی پوست گذاشته شود، بسیار نادر هستند و در صورت وجود، ظرف چند ساعت بروز خواهند کرد و شامل خارش، قرمزی خواهند بود. به همین دلیل برای بار اول بهتر است، ابتدا مقداری از آن را روی ناحیه داخلی ساعد امتحان کرد و در صورت ایجاد نشدن واکنش از آن استفاده کرد.