دکتر پرویز زرین بخش رییس مرکز تحقیقات اپتیک و لنز ایران نسبت به عوارض زیانبار امواج فرابنفش خورشید برای کودکان هشدار داد و گفت :
«به دلیل حساس بودن ساختار بدنی و چشمی کودکان، آسیب پرتوهای فرابنفش در این گروه سنی به مراتب شدیدتر از افراد بزرگسال است.
چشم کودکان به دلیل آنکه از یک سو در محیطهای باز از قبیل محل بازی، مدرسه، استخر و … در معرض پرتوهای فرابنفش خورشید قرار میگیرد و از سوی دیگر به دلیل ظریفتر و حساستر بودن ساختار چشمی در فصول مختلف سال به ویژه در تابستان، نسبت به اشعه UV خورشید بیشتر آسیب پذیر است.
خشکی و تحریک چشم، احساس سوزش چشم و سردرد از عوارض کوتاه مدت پرتوهای فرابنفش هستند. قرار گرفتن زیر نور خورشید در بلند مدت موجب آب مروارید، ضایعات لکه زرد ته چشم، پیری زودرس بافتهای اطراف چشم و سرطانهای پوست میشود . بنابراین ضروری است، کودکان در فضاهای باز از عینکهای مناسب محافظ پرتو UV استفاده کنند.
هر چند مرکز سلامت محیط کار وزارت بهداشت اواخر خردادماه امسال برای اولین بار اعلام کرد که شاخص تابش پرتوهای بنفش روی عدد 10 و در وضعیت خطر بسیار زیاد قرار دارد، اما با توجه به تغییرات وضعیت آب و هوایی کشورمان به ویژه در تهران، آلودگیهای پرتو فرابنفش طی سالهای گذشته نیز بالاتر از استاندارد قرار داشته و این وضعیت همچنان ادامه دارد.
از آنجا که بافتهای چشمی کودکان در حال تکامل بوده و وضعیت سلولهای قرنیه، عدسی و شبکیه چشم آنها تاثیرپذیری شدیدتری نسبت به پرتوهای مضر آفتاب به ویژه اشعه UV دارد، ضروری است کودکان از عینکهای آفتابیای استفاده کنند که به اندازه کافی دور چشم آنان را پوشش دهد تا پرتوها از هیچ طرف وارد چشم آنان نشود.
عینکهای آفتابی کودکان میبایستی برای کودکان قابل استفاده باشد و روی پل بینی و گوش آنان که در حال رشد است، اثری باقی نگذارد.
رنگ عینک و تیرگی آن نیز میبایست، ضمن آنکه از عبور پرتوهای UV جلوگیری میکند، مانع دید کافی نشود، برای مثال عینکهای آفتابی آبی رنگ که پرتوهای فرابنفش را از خود عبور میدهند، به هیچ وجه توصیه نمیشوند.
در ضمن جذاب بودن ظاهر عینک نیز از بعد روانی دارای اهمیت بوده و کودک را به استفاده از عینک آفتابی ترغیب میکند.
در کشورهای پیشرفته دنیا عینکهای ارزان قیمت با تایید سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) – به عنوان رسمیترین مرجع علمی حوزه سلامت در دنیا – برای کودکان توصیه میشود. از این رو پیشنهاد میشود، وزارت بهداشت ایران با همکاری وزارت آموزش و پرورش، سازمان حفاظت محیط زیست و با همکاری نمایندگان کمیسیون بهداشت مجلس شورای اسلامی نسبت به اجباری کردن استفاده از عینکهای آفتابی کودکان از طریق مهدهای کودک و مدارس اقدام کنند.
مسایل فرهنگی و اجتماعی در بسیاری از مناطق کشور باعث میشود که استفاده از عینک آفتابی نوعی خودنمایی محسوب شود و خانوادهها مانع استفاده از عینک آفتابی شوند، بنابراین مطبوعات، رادیو، تلویزیون و سازمانهای مربوط میبایست در این مورد فرهنگ سازی کنند.»
نحوه شناخت عینک آفتابی استاندارد
در لنز عینکهای ارزان قیمت مادهای به نام (Triace tate) است که فقط 40 درصد از UV را جذب میکند و برای چشم بسیار مضر هستند، بنابراین بهترین راه شناخت عینکهای استاندارد، استفاده از دستگاه UV متر است که اغلب در عینکفروشیهای معتبر یافت میشود. بدون استفاده از دستگاه «یو وی متر»، تشخیص یک عینک آفتابی مناسب، حتی برای چشم پزشکان نیز سخت و غیرممکن خواهد بود. گفتنی است این دستگاه باید UV عینک استاندارد را از 98 درصد به بالا نشان دهد.
البته باید گفت نمیتوان هر عینک گرانقیمتی را استاندارد قلمداد کرد و باید تمامی آنها توسط دستگاه (یوویمتر) تست شوند.