ناخن فرورفته از مشکلات رایج ناخن است و ناشی از فشار رشد لبه ناخن به داخل پوست و گوشت اطراف آن می باشد. این مشکل ممکن است در انگشتان پا یا دست رخ دهد اگرچه اغلب اوقات در انگشت پا و به دلیل پوشیدن کفش و فشرده شدن انگشتان پا رخ می دهد.
هنگامی که لبه ناخن به داخل پوست فرو می رود موجب بروز التهاب شده و ابتدا به صورت ناراحتی جزئی و کم اهمیت ظاهر می شود اما در صورت عدم رسیدگی و درمان، با گسترش عفونت در نواحی اطراف آن، ممکن است به مشکلی جدی تبدیل شود.
آمار نشان می دهد حدود 18 درصد بزرگسالان در ایالات متحده حداقل یک بار در طول زندگی خود این ناخن فرورفته در انگشتان پا را تجربه کرده اند. این عارضه اغلب در انگشت بزرگ پا مشاهده می شود.
در ادامه با بررسی جداگانه علل و علائم فرو رفتن ناخن در انگشتان دست و پا، به تعدادی از رایج ترین درمان های دارویی و خانگی برای ناخن فرورفته آشنا خواهید شد. با کوکا همراه باشید.
علت فرو رفتگی ناخن در انگشت پا
برخی عوامل، احتمال بروز ناخن فرورفته در گوشت پا را افزایش می دهند. از جمله:
- ورزش، مخصوصا ورزش هایی مانند تنیس، فوتبال و بسکتبال
- کفش نامناسب؛ بیش از حد کوچک یا بزرگ تر از پا
- وارد شدن فشار مکرر یا ضربه به پاها
- عدم رعایت بهداشت پا
- ناهنجاری های پا مانند کف پای صاف، انگشت چکشی (همرتو) یا پینه پا
- راه رفتن غیرطبیعی
- ناهنجاری های مادرزادی انگشت پا
- انگشت های بیش از حد بلند
- چاقی
- دیابت
- مشکلات قلبی، کلیوی و تیروئید که موجب تورم پا می شوند
- عفونت قارچی ناخن ها
- آرتروز
- تومور استخوانی یا بافت نرم انگشت پا
- عرق کردن بیش از حد پاها
- ورم اندام تحتانی بدن
یکی از مهم ترین علت های فرو رفتن ناخن در گوشت، نحوه کوتاه کردن ناخن ها می باشد. باید همیشه دقت کنید که گوشه های ناخن نباید کوتاه و قوس داده شوند، در این صورت ممکن است ناخن از گوشه انگشتان وارد گوشت شود.
علت عفونت ناخن فرورفته چیست؟
محیط گرم و مرطوب پا مستعد رشد باکتری ها و قارچ هایی همچون استافیلوکوک ها، سودوموناس، درماتوفیت ها، کاندیدا و تریکوفیتون می باشد. هنگامی که پوست کنار ناخن آسیب می بیند این باکتری ها به داخل ناحیه آسیب دیده نفوذ کرده و باعث ایجاد عفونت می شوند.
درمان عفونت گوشه ناخن پا یا پارونیشیا برای حفظ سلامت پا ضروری است و در صورت عدم درمان باعث بروز مشکلات جدی تر همچون دردهای مزمن، تغییر شکل، سلولیت و عفونت استخوانی می شود.
علائم و نشانه های ناخن فرورفته پا
نواحی آسیب دیده قرمز، دردناک و متورم می شود، گاهی با ترشحات زرد رنگ همراه است و در صورت عفونت، ترشحات چرکین از آن خارج می شود.
گاهی اوقات علائم این عارضه با تومور، تروما، عفونت قارچی یا جسم خارجی در پا اشتباه گرفته می شود و لازم است برای تشخیص دقیق به متخصص مراجعه شود.
درمان های خانگی فرو رفتگی ناخن پا
در صورت بروز ناخن فرو رفته در پا لازم است سریعا نسبت به رفع آن اقدام شود تا از عفونت جلوگیری شود.
معمولا عارضه ناخن فرورفته با درمان های خانگی و رعایت برخی نکات و توصیه های بهداشتی به مرور درمان می شود. از جمله این روش های می توان به موارد زیر اشاره کرد:
1. آب گرم و نمک اپسوم
قرار دادن پاها داخل محلول آب نمک گرم برای کاهش درد ناشی از ناخن فرورفته مفید است و با نرم کردن ناخن به جدا شدن راحت تر آن از پوست کمک می کند.
2 قاشق غذاخوری نمک اپسوم (منیزیم سولفات) را به آب گرم داخل وان اضافه کرده و پاهای خود را به مدت 15 تا 20 دقیقه داخل آن قرار دهید. برای نتیجه بهتر هر روز 3 بار از این روش استفاده کنید.
2. سرکه سیب
سرکه سیب به دلیل خواص ضد عفونی کننده و ضد التهابی قوی به جلوگیری از عفونت و از بین بردن تورم پوست در نواحی ناخن فرورفته کمک می کند.
مقداری پنبه را به سرکه سیب آغشته کرده و در نواحی مورد نظر بمالید. سپس انگشت پا را با باند پوشانده و بگذارید چند ساعت بماند و در پایان آن را کاملا خشک کنید.
3. زردچوبه و روغن خردل
ریشه زردچوبه دارای خواص ضدالتهابی و تسکین دهنده درد است و به کاهش درد و تورم ناشی از فرو رفتن ناخن در گوشت کمک می کند.
نصف قاشق چایخوری پودر زردچوبه را با نصف قاش غذاخوری روغن خردل مخلوط کرده و روی نواحی آسیب دیده بمالید. سپس آن را با باند پوشانده و بگذارید یک ساعت بماند.
روزی 2 تا 3 با این روش درمانی را تکرار کنید.
4. آب لیمو و عسل
ترکیب لیمو و عسل خاصیت ضد میکروبی داشته و برای درمان عفونت احتمالی ناشی از ناخن فرورفته در پا مفید است.
1 قطره آب لیمو و کمی عسل را مخلوط کرده و روی انگشت پا بمالید. سپس با باند پوشانده و بگذارید یک شب بماند. این کار را تا زمانی که علائم عارضه کاهش پیدا کند تکرار کنید.
5. استفاده از پنبه برای نگه داشتن ناخن
برای نگه داشتن ناخن – تا قدری بالاتر بیاید و آسیب کاهش پیدا کند – با دقت لبه ناخن آسیب دیده را کمی بالا بیاورید و یک تکه پنبه کوچک بین ناخن و پوست زیر آن قرار دهید.
حتما پنبه را زود به زود عوض کنید مخصوصا بعد از خیساندن پا در وان حمام.
6. از نخ دندان استفاده کنید
هر بار پس از خیساندن پا در وان حمام که پوست و ناخن پا نرم تر شده اند از این روش استفاده کنید. با یک نخ دندان تمیز لبه فرورفته ناخن در گوشت را با دقت بلند کنید.
دقت داشته باشید که بیش از حد به ناخن پا فشار نیاورید.
7. کوتاه کردن ناخن
برای جلوگیری از فرورفتگی ناخن در گوشت، ناخن های خود را همیشه ابتدا از قسمت لبه ها کوتاه کنید نه از قسمت میانی.
از تیز کردن لبه های ناخن خودداری کنید. ناخن ها را بیش از حد کوتاه نکنید زیرا در این صورت در داخل گوشت اطراف ناخن رشد می کنند.
گوشه های ناخن را کوتاه نکرده و در اصطلاح آنها را هلالی شکل نکنید.
هر دو یا سه هفته یکبار ناخن های خود را کوتاه کنید.
8. کفش راحت بپوشید
پوشیدن کفش های تنگ از جمله عوامل اصلی است که باعث عارضه ناخن فرورفته می شود. کفش های پاشنه بلند نیز فشار زیادی به انگشت های پا وارد می کند.
سعی کنید بیشتر اوقات از صندل و کفش های راحتی استفاده کنید تا انگشتان پا فضای بیشتری داشته باشند. ایده آل این است که کفشی از جنس پارچه نرم بپوشید.
9. مراجعه به پزشک
اگر هیچ یک از روش های درمانی بالا موثر نبود و ناخن فرورفته بعد از 2 یا 3 روز بهبود پیدا نکرد لازم است به پزشک مراجعه کنید. بنا به تشخیص پزشک، ممکن است نیاز به مصرف آنتی بیوتیک خوراکی یا موضعی باشد. معمولا پزشک عمومی قادر به درمان این عارضه می باشد اما اگر تورم شدید و دردناک باشد نیاز به مراجعه به پزشک متخصص است.
عمل جراحی ناخن فرورفته پا
در برخی موارد و در صورتی که هیچ یک از روش های درمانی نتیجه بخش نبوده و عفونت شدیدتر شود، احتمالا پزشک نسبت به عمل جراحی اقدام خواهد کرد.
عمل جراحی این عارضه به چند روش انجام می شود که برخی از آن ها عبارتند از:
1. جدا کردن بخشی از ناخن که داخل گوشت فرورفته است؛ این روش با درد همراه بوده و مدت زمان بهبودی چند هفته می باشد.
2. سوزاندن ریشه ناخن با لیزر؛ عوارض کمتری دارد اما نیاز به بخیه داشته و با درد همراه است.
3. فنولیزاسیون؛ عوارض خاصی ندارد و با بی حسی موضعی همراه است.
علت فرو رفتگی ناخن در انگشت دست
برخی عوامل، احتمال بروز ناخن فرورفته در گوشت دست را افزایش می دهند. از جمله:
- صدمه
- عفونت قارچی
- رشد بسیار سریع یا بسیار کند ناخن
- کوتاه کردن ناخن به شیوه نادرست
- جویدن ناخن
علائم و نشانه های ناخن فرو رفته دست
فرورفتگی ناخن در گوشت دست معمولا با قرمزی و درد همراه است. در صورت وخیم شدن وضعیت و مشاهده علائم زیر به پزشک مراجعه کنید:
- درد شدید
- قرمز شدن نوک انگشت
- مشکل خم کردن مفاصل انگشت های دست
- تب
- بوی بد
- ترشحات زرد، سبز یا سفید و چرکی
درمان های خانگی ناخن فرورفته دست
معمولا برای درمان این عارضه نیازی به مراجعه به پزشک نیست اما باید مراقب باشید زیرا یک عفونت ساده ممکن است به سرعت به مشکل جدی سلامتی تبدیل شود از جمله:
عفونت فلون؛ که همان عفونت نوک انگشت است.
استئومیلیت؛ در موارد نادر عفونت درمان نشده ناخن فرورفته می تواند باعث التهاب استخوان لایه زیرین شود.
به جز مواردی که به دلیل دیابت یا شرایط خاص پزشکی ایجاد شده، در سایر موارد می توانید از روش های خانگی زیر برای درمان فرو رفتن ناخن در گوشت دست استفاده کنید:
1. برخی روش های ذکر شده در بالا
مانند آب گرم و نمک، استفاده از پنبه زیر ناخن و کوتاه کردن ناخن ها به شیوه درست
2. آب گرم و صابون
ابتدا از کمپرس گرم روی دست ها استفاده کنید یا انگشت های خود را به مدت 10 تا 20 دقیقه در محلول آب گرم و صابون قرار دهید.سپس از پماد آنتی بیوتیک یا ضدقارچ استفاده کنید و در پایان منطقه آسیب دیده را با باند استریل بپوشانید.
روزی دو بار از این روش درمانی استفاده کنید.
3. پراکسید هیدروژن
آب اکسیژنه یا پراکسید هیدروژن یکی از راه های عالی برای جلوگیری از بروز عفونت ناشی از ناخن فرورفته است. مقداری آب اکسیژنه را به آب گرم اضافه کرده و دست های خود را داخل آن قرار دهید. اگر زمان کافی ندارید می توانید مقداری پنبه را به آب اکسیژنه آغشته کرده و مستقیما به انگشت دست بمالید.
4. لیمو
مقداری لیمو را به ناحیه آسیب دیده بمالید. برخی افراد یک تکه لیمو را روی انگشت قرار داده و می پوشانند تا یک شب به همان صورت باقی بماند. اگر لیمو باعث تحریک و سوزش ناحیه می شود از آب لیمو گرم استفاده کرده و انگشت ها را داخل آن قرار دهید.
5. روغن درخت چای
روغن درخت چای به دلیل خواص ضدباکتری، ضدقارچی و ضدویروسی مشهور است و به درمان التهاب کمک می کند. توپ پنبه را به روغن درخت چای آغشته کرده و روی ناحیه آسیب دیده بمالید.
همچنین می توانید روغن درخت چای را به آب گرم افزوده و دست ها را داخل آن قرار دهید.
توجه: روغن درخت چای از روغن های ضروری است و لازم است با استفاده از یکی از روغن های حامل رقیق شود.
6. پرمنگنات پتاسیم
این ماده یکی دیگر از ترکیبات طبیعی نمک است که به دلیل خاصیت ضدعفونی کننده برای درمان عفونت ناخن فرورفته مفید است. یک چهارم قاشق چای خوری پرمنگنات پتاسیم را با یک گالن آب مخلوط کرده و انگشت دست را به مدت 20 دقیقه و 2 تا 3 بار در روز داخل آن قرار دهید. این روش را دو هفته ادامه دهید.
درمان دارویی ناخن فرو رفته دست
اگر ناخن فرو رفته در گوشت دست به عفونت شدید و آبسه منجر شود ممکن است نیاز به درمان دارویی باشد:
1. تخلیه آبسه
در صورت بروز آبسه، پزشک آن را تخلیه خواهد کرد. این روش نیاز به بی حسی موضعی دارد و اگر میزان تخلیه زیاد باشد ممکن است پزشک یک قطعه گاز پانسمان داخل زخم قرار دهد تا یک یا دو روز بماند.
2. عمل جراحی
اگرچه عمل جراحی برای ناخن پا رایج تر است اما اگر ناخن فرورفته در دست با روش های دیگر درمان نشود نیاز به جراحی است. در عمل جراحی که با بی حسی موضعی همراه است بخشی از ناخن جدا می شود تا ناحیه مورد نظر تخلیه و بهبود پیدا کند.