همانطور که پونه بنا به خواص تسکین بخش روی معده معروف است، فرنجمشک نیز برای تسکین و رفع درد و ناراحتی ناشی از هاضمه شامل گاز و باد معده مورد استفاده قرار می گیرد. فرنجمشک همچنین با ایجاد آرامش و تسکین هر نوع فشار روحی و نگرانی عصبی را از بین می برد و امکان می دهد که به راحتی به خواب روید. قدمت مصرف این گیاه برای این منظور به دوران قرون وسطی بر می گردد. امروزه، این گیاه دارویی توأم با سایر انواع آرمبخشها، گیاهان مسکن نظیر “شب رنگی افشان” برای تقویت کل خاصیت و اثر آرامبخشی دارو تجویز می شود.
حتی قبل از قرون وسطی نیز فرنجمشک برای تقویت روحیه و کمک به ترمیم جراحات و کاهش التهاب و درد ناشی از گزش حشرات مورد استفاده قرار می گرفته است. پمادهای تولیدی اروپا برای درمان التهابهای ناشی از سرماخوردگی و زخمهای تب خال (هرپس) حاوی محتوای غنی از فرنجمشک است. بیماران ادعا می کنند که این پماد مؤثرتر از داروهای تجویزی در تسکین درد و پیشگیری از آغاز مجدد التهال عمل می کند و پزشکان معالج نیز این ادعا را تأیید می کنند.
● معرفی گیاه
فرنجمشک یک گیاه بومی اروپاست ولی امروزه در تمام نقاط دنیا کشت میشود. این گیاه نه تنها در باغهای گیاهان طبی بلکه در مراکز تولید فرآورده های دارویی، آرایشی و پولیش اثاثیه نیز پرورش داده میشود. طول این گیاه به دو پا و حتی در پاره ای از مواقع بیشتر از این مقدار می رسد. بوته های دارای گلهای ریز زرد کم رنگ در طول بهار و تابستان در محل تلاقی برگها با ساقه رشد می کنند.
برگهای این گیاه دارای چین و چروک عمیقی است که رنگ آنها از سبز تند تا سبز مایل به زرد بسته به نوع خاک و آب و هوا فرق می کند. اگر انشگتان خود را روی برگهای این گیاه بمالید، آنگاه احساس نوعی مزهٔ ترش و شیرین شبیه لیمو به شما دست خواهد داد. برگهای آن از نظر شکل به برگهای پونه شباهت دارند و در واقع از همان تیره گیاهی هستند.
● ترکیبات گیاه
فرآورده های تهیه شده از فرنجمشک از برگهای گیاه فراهم می آیند. روغنهای ضروری حاصل از برگهای فرنجمشک حاوی عناصر شیمیایی به نام “ترپن” هستند که این عناصر حداقل سبب وجود پاره ای خواص تسکینی و ضد ویروسی در گیاه میشوند. فرنجمشک همچنین حاوی ترکیباتی به نام “تانین” است که این ماده سبب بسیاری از اثرات و خواص ضد ویروسی در گیاه می گردد.
این ماده همچنین حاوی یوگنول است که اسپاسم عضلات را رفع می کند، بافتها را کرخ می کند و باکتریها را از بین می برد.
از این گیاه همچنین برای درمان انواع سردردها، قاعدگی به تعویق افتاده و سندرم خستگی مزمن استفاده میشود. همچنین به نظر می رسد که این گیاه در درمان اختلال تیروئیدی به نام بیماری گریوز (Grave,s) نیز مفید باشد. هر چند با فقدان آزمایش های بالینی در این رابطه مواجه هستیم، اما آزمایشات به عمل آمده مؤید کاربردهای بسیاری برای این گیاه است، مثلاً مشاهده شده است که روغن اساسی فرنجمشک در آرام کردن حیوانات آزمایشگاهی و عادی شدن عضلات مجرای هاضمه اینگونه حیوانات مؤثر است. تحقیقات به عمل آمده همچنین مؤید این است که عصاره های فرنجمشک روی هورمونهای تیروئید اثر می گذارد به نحوی که برای افراد مبتلا به بیماری گریوز مفید واقع میشود. تحقیقات به عمل آمده همچنین مؤید فایده این گیاه در درمان التهابهای ناشی از سرماخوردگی یا ضایعات متأثر از ویروسهای تب خال (هرپس) است
● اشکال موجود
فرنجمشک به صورت برگ خشک که به صورت فله خریداری میشود در باز
