عامل اصلي بوي بد دهان، باكتري‌هايي است كه در دهان همه ما وجود دارد. اين باكتري‌هاي بي‌هوازي در پس مانده‌هاي غذاها رشد مي‌كنند و به صورت تركيبات فرار از دهان خارج مي‌شوند. اين تركيبات بويي شبيه به سولفيد هيدروژن دارند كه به تخم‌مرغ گنديده نزديك است. بوي بد دهان مي‌تواند در اثر يك بيماري و يا استفاده از برخي داروها نيز ايجاد شود. بيشتر داروها باعث خشكي سينو‌س‌ها مي‌شوند و ماده مخاطي دهان را نيز خشك مي‌كنند. برخي از داروهاي ضددلهره و نگراني اين تأثير را دارند. در مورد خشك شدن دهان‌تان بعد از مصرف برخي داروها با پزشك خود مشورت كنيد.
كاهش اعتماد به نفس با بوي بد دهان
بوي بد دهان يكي از عوامل از بين رفتن اعتماد به نفس است. تمام افرادي كه اين مشكل را دارند از بوي بد دهان خود مطلع هستند مثل كساني كه چاق هستند و از چاقي خود مطلعند. گاهي اوقات بوي بد دهان باعث مي‌شود كه فرد گوشه‌گيرتر باشد و بسياري از رابطه‌هايش را كوتاه و محدود كند و ترجيح مي‌دهند در خانه تنها بمانند و ديگران را با بوي بد دهانش آزار ندهد. شايد شما نيز تا به حال اين تجربه را داشته‌ايد كه كسي به شما بگويد چقدر دهان‌تان بوي بدي مي‌دهد و يا اينكه كسي از نزديك شدن به شما و روبوسي كردن با شما امتناع ورزد و حتماً مي‌دانيد كه قرار گرفتن در چنين موقعيتي چقدر از نظر روحي شما را آشفته خاطر ميسازد. حتي گاهي اوقات احساس مي‌كنيد كه گناه بزرگي مرتكب شده‌‌ايد. اما حقيقت اين است كه نبايد آشفته شويد و يا اينكه احساس گناه كنيد، زيرا روش‌هاي زيادي براي حل اين مسأله وجود دارد. وقتي كه متقاعد شديد مي‌توانيد اقدام به حذف بوي بد دهان نماييد و دوباره در اجتماع حضور يابيد. دندانپزشك شما بهترين منبع براي در ميان گذاشتن موضوع با او و ارائه راه‌حل به شما است.
بهداشت دهان
بهترين راه براي برطرف كردن بوي بد دهان، بهبود وضعيت بهداشت دهان با چند قدم بسيار ساده است. بعد از هر بار غذا خوردن دندان‌هاي خود را مسواك بزنيد و دهان خود را به خوبي بشوئيد. بهتر است از دهان‌شويه استفاده كنيد و دهان‌شويه‌اي كه الكل نداشته باشد مناسب‌تر است زيرا الكل باعث خشكي دهان مي‌شود، بعد از مسواك زدن از نخ‌دندان استفاده كنيد. بيماري‌هاي دندان نيز مي‌توانند به بوي بد دهان اضافه كنند. بيماري كبد، مشكلات گوارشي و ديابت نيز تأثير زيادي در اين زمينه دارند، بنابراين بايد اقدامات لازم براي رفع بيماري نيز انجام شود. خوردن برخي مواد غذايي مثل سير نيز باعث مي‌شود دهان بوي بسيار بدي بگيرد. زيرا مواد فعال موجود در سير جذب خون مي‌شوند و از طريق ريه و تنفس به بيرون تراوش مي‌كنند. ترشحات پشت بيني كه مي‌تواند نتيجه آلرژي نيز باشد، باعث افزايش مواد مخاطي شده و زمينه مناسبي را براي رشد باكتريها فراهم ميسازد كه به افزايش بوي بد دهان مي‌انجامد. در اين حالت دهان‌تان نيز طعم بدي مي‌گيرد. حساسيت به برخي غذاها باعث افزايش گاز معده مي‌شود. اين گاز به دهان برمي‌گردد و موجب بوي بد آن مي‌شود. افزودن ماست به برنامه غذايي‌تان از بوي بد دهان تا حدودي جلوگيري مي‌كند. ماست حاوي باكتري‌هاي خوب است كه براي سلامت بسيار مفيدند. مواد غذايي سرشار از روي نيز باعث تحت كنترل در آوردن باكتريها مي‌شود و از بوي دهان جلوگيري مي‌كنند. بيش از 30 ميليون نفر در آمريكا دچار مشكل بوي بد دهان هستند و در اغلب موارد ضعف بهداشت دهان و دندان منجر به اين مسأله مي‌شود. براي رفع اين حالت، بهترين راه مراجعه به دندانپزشك است، اما جويدن آدامس، استفاده بيشتر از ويتامين C، جلوگيري از سيگار كشيدن، تغذيه مناسب و رعايت بهداشت دهان نيز هر يك تأثير زيادي در اين مسأله دارند. برخي از افراد از جوش شيرين استفاده مي‌كنند تا بوي بد دهان خود را از بين ببرند. اگر مي‌توانيد طعم جوش‌شيرين را در دهان خود تحمل كنيد، مي‌توانيد به راحتي با بوي بد دهان مقابله كنيد. توجه داشته باشيد كه اخيراً در بسياري از خمير دندان‌ها از جوش‌شيرين استفاده مي‌شود. تا هم طعم بهتري نسبت به جوش‌شيرين تنها در دهان خود احساس كنيد و هم بوي بد دهان‌تان رفع شود. برخي از غذاها مثل گوشت قرمز و برخي از محصولات لبني سبب بروز مشكلات گوارشي مي‌شوند. يبوست و نفخ دل و روده مي‌توانند به بوي بد دهان دامن بزنند. بنابراين به آنچه كه مي‌خوريد توجه بيشتري كنيد.
كدام دهان‌شويه بهتر است؟
وقتي كه مي‌خواهيد يك دهان‌شويه مناسب براي خود انتخاب كنيد، بايد به ياد داشته باشيد كه كشتن باكتريها فقط نيمي از راه براي مقابله با بوي بد دهان است و مرطوب نگاه داشتن دهان نيز اهميت بسيار زيادي دارد. زيرا الكل باعث از بين رفتن باكتريها مي‌شود اما دهان را نيز خشك مي‌كند. بيشتر دهان شويه‌ها حاوي الكل هستند. اما در برخي از دهان‌شويه‌ها از الكل استفاده نشده است. اگر مي‌خواهيد بدانيد كه از ميان دهان‌شويه‌هاي بدون الكل كداميك براي شستن دهان و از بين بردن بوي بد آن مؤثر است بايد بدانيد كه دهان‌شويه‌هاي حاوي پروكسيد هيدروژن بسيار مناسب‌تر هستند. پروكسيد قادر به از بين بردن باكتريها است اما دهان را خشك نمي‌كند و يا اگر هم اين اتفاق بيفتد به شدت خشكي كه در اثر الكل ايجاد مي‌شود، نيست. محصولاتي كه برچسب ضدعفوني‌كننده دارند، در واقع تأثير زيادي در از بين بردن باكتريها دارند اما محصولاتي كه حاوي مواد ضدعفوني‌كننده نيستند، بوي بد دهان را از طريق روغن نعناع مي‌پوشانند ولي آن را از بين نمي‌برند. اگر دندان فاسدي داريد و بهداشت دهان و دندان را به خوبي رعايت نمي‌كنيد، اين دهان‌شويه‌ها هيچ تأثيري در رفع بوي دهان‌تان نخواهند داشت. استفاده از دهان‌شويه در كنار مسواك زدن و نخ كشيدن دندان‌ها تأثيرگذار خواهد بود و شما را به نتيجه دلخواه مي‌رساند.
روش‌هاي كاهش بوي بد دهانبرخي از داروهايي كه باعث خشكي دهان و افزايش بوي بد آن مي‌شوند عبارتند از:
قرص ضدبارداري آنتي‌هيستامين‌ها قرص‌هاي ضدافسردگي داروهاي سوءهاضمه
داروهاي جايگزيني هورمون داروهاي كاهش‌دهنده فشار خون
برخي از اين داروها به شدت دهان را خشك مي‌كنند و بهتر است افرادي كه دهانشان بوي نامطبوعي دارد از آن استفاده نكنند و در صورت لزوم براي استفاده حتماً ميزان ؟؟؟دنشان را افزايش دهند. براي اين منظور:
آب فراوان بنوشيد و مايعات بدون شكر را بيشتر مصرف كنيد. مقداري آبليموي تازه در آب بريزيد تا طعم‌دار شود. مصرف مايعات كافئين‌دار را كم كنيد. غذاهاي پرادويه نخوريد و از مصرف زياد نمك خودداري كنيد. بيشتر آدامس بجويد خصوصاً آدامس بدون قند تا بزاق بيشتري در دهان‌تان تشكيل شود. ميزان استرس خود را كم كنيد. از دستگاه بخور استفاده كنيد.
غذاهاي ترش و اسيدي ترشح بزاق را افزايش مي‌دهند. حتي اگر آبليمو هم مصرف نكنيد به تصوير كشيدن خود ليمو در ذهن نيز باعث افزايش ترشح بزاق مي‌شود. بزاق تأثيري زيادي در كاهش بوي بد دهان دارد زيرا حاوي تركيباتي است كه مي‌توانند باكتريها را از بين ببرند و ميزان آنها را در دهان بسيار كاهش دهند. اگر ترشح و توليد بزاق در دهان كم باشد، بوي بد دهان در اثر خشكي دهان افزايش خواهد يافت. به هنگام استفاده از داروها به اين نكته توجه كنيد كه آيا داروي مورد نظر ايجاد خشكي دهان مي‌كند يا خير تا بتوانيد از طريقي ديگر به افزايش ترشح بزاق كمك كنيد.
ساير مراقبت‌هاي لازم براي كاهش آثار جانبي مصرف داروها و مراقبت بيشتر از دهان عبارتند از:
حداقل روزي دوبار دندان‌هاي خود را مسواك بزنيد.
روشي كه دندان‌هاي‌تان را مسواك مي‌زنيد بسيار مهم است. با شيوه درست اين كار را انجام دهيد تا مواد ريز باقيمانده از غذاها از ميان دندان‌هاي‌تان پاك شوند. اگر هر روز دست‌كم يكبار دندان‌هاي خود را مسواك بزنيد، بوي بد دهان‌تان تا حدودي رفع مي‌شود. مراجعه به دندانپزشك براي اطمينان از وضعيت سلامت دندان‌ها نيز بسيار مهم است.
فقط به مسواك زدن دندان‌ها اكتفا نكنيد. جلوي آيينه بايستيد و روي سطح زبان خود را در آيينه تماشا كنيد. آيا متوجه مواد سفيدي كه تقريباً در انتهاي زبان روي سطح آن نشسته‌اند مي‌شويد.
اين مواد را مي‌توانيد به راحتي با مسواك زدن از بين ببريد. به اين ترتيب كه بعد از هر بار مسواك زدن دندان‌ها، مسواك را كمي آرام‌تر روي زبان بكشيد.
از نخ دندان استفاده كنيد. نخ دندان در جدا كردن مواد زائد غذاها از ميان دندان‌ها بسيار مؤثرتر از مسواك زدن است.
به برنامه غذايي خود توجه كنيد و از مواد غذايي كه باعث كاهش بوي بددهان مي‌شوند استفاده كنيد.
در موقعيت‌هايي كه قادر به مسواك زدن دندان‌ها نيستيد، سعي كنيد آب بيشتري بنوشيد و آب را در دهان خود بچرخانيد. تا بخشي از اين مواد از بين بروند.
مواد غذايي سالم بخوريد مثل ميوه‌ها و سبزيجات. خوردن سيب و هويج نيز باعث افزايش ترشح بزاق مي‌شود.
كمبود ويتامين C نيز مي‌تواند موجب افزايش بوي بد دهان شود. سيگار كشيدن باعث كاهش ويتامين C
بدن مي‌شود. بهتر است از غذاهايي كه ويتامينC دارند بيشتر استفاده كنيد.
دنیای سلامت
