عفونت ادراری که همه تجربه کرده اند

عفونت‌هاي ادراري همواره با نوعي سوزش همراه هستند. همچنين نياز به دستشويي رفتن بيشتر و ادرار بسيار بد بو مي‌شود. اين تغييرات ناشي از وجود باكتري‌هايي است كه موجب عفونت مي‌گردند.
عفونت ادراري چيست؟
دستگاه ادراري بدن انسان‌ها از شش بخش اصلي تشكيل شده است: دو كليه، دو ميزناي، مثانه و مجراي ادرار. در طول شبانه‌روز كليه‌ها تمام مواد زائد خون را تصفيه كرده و آنها را به شكل ادرار به صورت چكه چكه به ميزناي‌ها مي‌فرستند. ميزناي، لوله نازك و بلندي است كه از يك سر به كليه متصل است و ادرار از آنجا راهي مثانه مي‌شود. مثانه كه تقريباً به اندازه يك بادكنك خالي (باد نشده) است، كم‌كم شروع به پر شدن مي‌كند. وقتي كه حدود 1 فنجان پر (237 ميلي‌ليتر) ادرار در مثانه جمع شد، مغز دستور تخليه آن را مي‌دهد و فرد راهي دستشويي مي‌شود. به هنگام تخليه مثانه، ماهيچه‌هاي آن احساس راحتي مي‌كنند. ادرار به يكباره وارد مجراي ادرار مي‌شود و از آنجا از بدن خارج مي‌گردد.
مشكلات دستگاه ادرار
زنان در مقايسه با مردها بيشتر در معرض خطر عفونت‌هاي ادراري هستند؛ چرا كه مجراي ادرار آنها كوتاه‌تر از مجراي ادرار مردهاست. كوتاه بودن مجراي ادرار به معني ورود بيشتر و آسان‌تر باكتر‌ها به مثانه است كه منجر به عفونت مي‌گردد. برخي از باكتر‌هايي كه موجب عفونت دستگاه ادراري مي‌شوند، به طور معمول در روده‌ها زندگي مي‌كنند. هر بار كه روده‌ها حركتي كرده و مقداري از باد معده خالي مي‌شود، تعدادي از اين باكتري‌ها از بدن خارج مي‌گردند. در زن‌ها، اين باكتري‌ها در ابتداي مجراي ادرار شروع به رشد كرده، وارد مجرا مي‌شوند و موجب سوزش و رنجش مجراي ادرار مي‌گردند. به اين حالت اورتريت يا عفونت ميز راه مي‌گويند. عفونت درست مثل عمل پريدن، از مجراي ادرار به مثانه منتقل شده و فرد دچار عفونت مثانه مي‌گردد كه نوعي از UTI يا عفونت دستگاه ادرار محسوب مي‌شود. آماس مثانه نيز همان عفونت مثانه و در واقع التهاب مثانه است. گاهي اوقات اين باكتري‌هاي مضر، به رشد خود ادامه داده و از مثانه وارد ميزناي و از آنجا راهي كليه‌ها مي‌شوند. عفونت كليه‌ها نيز يكي ديگر از عفونت‌هاي دستگاه ادرار و البته از نوع حاد و بسيار خطرناك آن است.
علائم عفونت دستگاه ادراري
شما ممكن است برخي از علائم عفونت دستگاه ادراري را در مورد خودتان متوجه شده باشيد:
آيا به هنگام ادرار كردن دچار سوزش و ناراحتي مي‌شويد؟  آيا تعداد دفعات ادرارتان افزايش يافته است؟  آيا ادرارتان ذره ذره و با فاصله زماني‌ از بدن‌تان خارج مي‌شود؟  آيا شب‌ها چندين بار از خواب بيدار شده و به دستشويي مي‌رويد؟  آيا احساس درد، فشار و خارش در ناحيه زيرشكم خود داريد؟
آيا گاهي لكه‌هاي خون در ادرارتان مي‌بينيد؟  آيا رنگ ادرارتان تيره‌تر شده است؟  آيا بوي ادرارتان بسيار بد و زننده شده است؟
اين علائم و نشانه‌ها، عفونت مثانه را نشان مي‌دهند كه بايد بلافاصله به پزشك مراجعه كنيد. علائم ديگري مثل تب و لرز و درد در ناحيه كمر، در زير دنده‌ها و زيرشكم از نشانه‌هاي عفونت كليه‌ها هستند.  با مراجعه به پزشك در مورد تمام اين علائم از شما سؤال مي‌شود و بايد يك آزمايش كامل ادرار بدهيد. قبل از ادرار در ظرف مخصوص آزمايشگاه، حتماً خود را تميز كنيد تا جرم‌هاي بيروني وارد نمونه ادرار‌تان نشود. در صورت وجود هرگونه جرمي در ادرار، مي‌توان نتيجه گرفت كه فرد به عفونت دستگاه ادراري دچار شده است. گاهي اوقات دكتر آزمايشگاه كاغذي را درون ظروف حاوي نمونه ادرار مي‌اندازد تا تغيير رنگ آن را مشاهده كند. تغيير رنگ كاغذ نشان‌دهنده عفونت مثانه است. بعد از آنكه عفونت تشخيص داده شد، پزشك دارو تجويز مي‌كند و از شما مي‌خواهد كه مدتي از نوشيدني‌هاي كافئين‌دار، مثل نوشابه، چاي و … پرهيز كنيد؛ زيرا كافئين مثانه را تحريك كرده و موجب سوزش آن مي‌شود. عفونت دستگاه ادراري به اين معنا نيست كه اگر يك بار به آن دچار شديد، اين اتفاق مرتباً تكرار شود. براي دوري از اين باكتري‌ها همواره خود را تميز نگاه داريد. خانم‌ها به هنگام ادرار و مدفوع بايد عمل شست‌و شوي خود را از جلو به عقب انجام دهند. از نگاه داشتن ادرار خود پرهيز كنيد و وقتي كه لازم است، حتماً به دستشويي برويد و مثانه خود را تخليه كنيد. به هنگام تشنگي، حتماً تشنگي خود را برطرف كنيد؛ حتي اگر سرتان خيلي شلوغ است. آب و آب ميوه قره‌قاط نيز، در اين گونه مواقع، بهترين انتخاب مي‌باشد. آب‌ميوه قره قاط از رشد باكتر‌ي‌‌هاي مضر در دستگاه ادراري جلوگيري مي‌كند. لباس زير خود را هميشه تميز نگاه داريد و از پوشيدن لباس‌هاي پلاستيكي خودداري كنيد؛ زيرا باعث جذب رطوبت و خيسي بدن‌تان مي‌شود. لباس‌هاي نخي بهترين انتخاب هستند. لباس‌هاي زير اگر از جنس پلاستيكي باشند، خصوصا در آب و هواي گرم، بهترين شرايط را براي رشد باكتري‌ها فراهم مي‌كنند.
عفونت ادراري در اثر برگشت ادرار
يكي از مهم‌ترين علل عفونت ادراري در كودكان، ريفلاكس يا برگشت ادرار از مثانه به كليه‌هاست. اين مسأله معمولاً در
30- 50 درصد از دختران ديده مي‌شود و مي‌تواند علت ژنتيكي داشته باشد؛ مثلا اگر پدر و مادر دچار برگشت ادرار از مثانه به كليه‌ها باشند، تقريباً 30- 50 درصد بچه‌هاي‌شان نيز با اين مشكل مواجه مي‌شوند. اگر در خانواده‌اي يكي از بچه‌ها برگشت ادرار داشته باشد، 25- 30 درصد احتمال دارد كه بچه‌هاي ديگر نيز به اين عارضه مبتلا شوند. علائم عفونت ادراري بستگي به اين مسأله دارد كه درگيري سيستم ادراري محدود به مثانه است يا كليه‌ها را هم درگير كرده است. اگر درگيري فقط در مثانه باشد، معمولاً علائم به صورت تكرر ادرار، سوزش ادرار، بي‌اختياري ادرار، زور زدن در هنگام ادرار، بوي بد و در مواردي تب مي‌باشد. اما مشكل اصلي زماني پيش مي‌آيد كه كليه‌ها نيز درگير شوند كه موجب تخريب آنها مي‌گردد. بازگشت ادرار به علت اشكال در كار دريچه يكطرفه حالب به وجود مي‌آيد و موجب پس زدن ادرار مي‌شود. پس زدن ادرار به علت اختلالات مادرزادي، عفونت و برخي ديگر از بيماري‌ها به وجود آمده و عدم درمان آن مي‌تواند موجب آسيب‌هاي جبران‌ناپذير به كليه شود. اين بيماري معمولاً تا سن هفت سالگي بهبود پيدا مي‌كند؛ ولي تا اين سن بايد مراقب بود به كليه‌ها آسيبي وارد نشود. در صورت مشاهده علائم بيماري و مراجعه به پزشك، آزمايش كشت ادرار انجام مي‌شود و وقتي وجود عفونت ادراري مشخص شد، ساير آزمايش‌هاي لازم انجام مي‌پذيرد تا پزشك پي به ميزان و نوع برگشت ادرار ببرد. در صورت استفاده از دارو (به تشخيص پزشك متخصص) بيمار بايد هر شب مقدار مشخصي آنتي‌بيوتيك ضعيف مصرف كند. طول دوره درماني را پزشك تعيين مي‌كند. معمولاً با مصرف طولاني مدت آنتي‌بيوتيك، مسأله جدي و خطرناكِ آسيب ديدن كليه‌ها از بين مي‌رود.

دنیای سلامت