گرمازدگی در فصل تابستان یکی از شایع‌ترین مشکلاتی است که افراد با هر سن و سال و وضعیت جسمانی، ممکن است با آن مواجه شوند.
در روزهای گرم، نوشیدنی‌های خنک طرفدارهای بیشتری پیدا می‌کنند، اما گاهی تنها نمی‌توان با آب روزها را گذراند، چرا که افت فشار و گرمازدگی در روزهای گرم بیشتر است.
بنابراین خوب است از میوه‌های تازه و خوشمزه این فصل برای درست کردن نوشیدنی‌های سالم استفاده کنیم و از آبمیوه‌های مصنوعی که پر از رنگ‌های شیمیایی و اسانس هستند، دوری کنیم.
علایم گرمازدگی
سردرد
تهوع و استفراغ
سرگیجه و ضعف
برافروخته شدن پوست
تنفس سریع و افزایش ضربان قلب
گرفتگی عضلانی و درد شکمی
عدم تعرق و تعریق شدید
ممکن است در موارد شدید هم علایم عصبی در بیمار دیده شود که عبارتند از:
کج خلقی و عصبانیت
توهم و هذیان
تشنج
تغییرات رفتاری عجیب و غریب
در ادامه به معرفی برخی از شربت ها که در فصل گرما می تواند مفید باشد می پردازیم.
دوغ
مصرف دوغ که از درصد بالایی آب و مقداری از پروبیوتیک‌ها تشکیل شده است هم در درمان و پیشگیری از گرمازدگی بسیار موثر است.
2 قاشق غذاخوری ماست را به یک لیوان آب بیافزایید و کمی نمک و پودر زیره سبز(اختیاری) به آن اضافه کنید و خوب هم بزنید. برای جلوگیری از گرمازدگی در فصل تابستان، حتما این نوشیدنی سنتی و دلپذیر را 1 تا 2 بار در روز بنوشید.
سرکه سیب
سرکه سیب هم دارای مواد معدنی و ویتامین است که برای جلوگیری از کاهش آب و مایعات بدن و همچنین المترولیت‌های آن بسیار مفید می‌باشد.
عناب و شکر
برای رفع گرمازدگی بهتر است عناب را در آب جوشانده و با کمی شکر به صورت خنک میل کنید. همچنین خوردنی‌های سرد و تر مانند گل بنفشه، خاکشیر، هندوانه و تخم خیارین (خیار، کدو، هندوانه و خربزه) نیز توصیه می‌شود. البته بهترین دارو برای رفع گرمازدگی دم کرده عناب و زرشک است که همراه با مقداری شکر میل می‌شود.
خاکشیر یخ زده و شربت آب‌لیمو
استفاده از خاکشیر یخ‌زده و شربت آب‌لیمو برای جلوگیری از گرمازدگی موثر است. برای جلوگیری از اسهال و تأثیر خنکی، خاکشیر باید به شکل یخ‌زده یا همراه خرده یخ مصرف شود، در غیر این صورت ملین و اسهال‌آور است.
با توجه به گرمی و آلودگی هوا، مصرف آب‌لیمو نیز به دلیل داشتن ویتامین C که دارای خاصیت ضدعفونی‌کننده است، توصیه می‌شود و نیاز است هر دو روز یک بار، یک عدد لیمو در آب مصرفی استفاده شود.
تخم شربت
تخم شربت در حقیقت دانه گیاه ریحان است که به علت داشتن ترکیبات لعاب‌دار به صورت محلول در آب (شربت) استفاده می‌شود. لعاب این دانه‌ها پس از جذب آب، به صورت ژله‌ای درمی‌آید که می‌تواند برای رفع عطش مورد استفاده قرار گیرد. تخم شربتی در طب سنتی ایران به عنوان رفع کننده التهابات دستگاه تناسلی و مجاری ادرار کاربرد بسیار داشته است.
به لیمو
به‌لیمو گیاهی به صورت درختچه است که از برگ آن استفاده می‌شود. این گیاه از قدیم در طب سنتی ایران به عنوان آرام‌بخش، ضد تشنج، ادرارآور، رفع کننده سرگیجه و تپش قلب مورد استفاده بوده و در حال حاضر نیز از آن استفاده می‌شود.
هندوانه
هندوانه یک میوه تابستانی لطیف، آبدار، خنک کننده، آرام بخش و مسکن التهابات درونی است که اصولا برای رفع عطش در اوج گرمای تابستان مصرف می‌شود و مورد پسند بسیاری از مردم است. طبیعت هندوانه سرد و تر است و برای افراد گرم مزاج بسیار مطلوب است. مربای پوست هندوانه برای رفع حرارت بدن، رفع تشنگی و گرمازدگی بسیار مفید است.
گلاب
بنابر اعلام دانشکده طب سنتی دانشگاه علوم پزشکی تهران، برای معالجه اشخاص گرمازده، بهترین راه خوراندن گلاب همراه با مقداری یخ است، به قدری که باعث استفراغ شده و صفرا را خارج کند. نوشیدن گلاب خنک، گرمی درون را از بین می‌برد و بدن را تقویت می‌کند. بوییدن گلاب برای تقویت قلب و رفع بیهوشی و تقویت حواس باطنی مفید است.
شربت زرشک
با استفاده از زرشک تازه به صورت شربت به عنوان تصفیه کننده خون، به یک نوشیدنی بسیار گوارا در تابستان دست یابید. البته مصرف مقدار زیاد زرشک و یا ریشه و ساقه و برگ آن برای زنان حامله مناسب نیست، زیرا رحم را تحریک می‌کند و ممکن است باعث سقط جنین شود. مصرف زیاد این گیاه به مدت طولانی می‌تواند سبب ناراحتی معده و روده‌ها شود و جذب ویتامین‌های گروه B را در بدن مختل کند. عرق طبی زرشک که از تقطیر آب میوه زرشک به دست می‌آید، نیز خواص زیادی دارد از جمله کاهش کلسترول خون، کاهش قند خون، تقویت معده، رفع سوء هاضمه، درمان زخم معده و رماتیسم.
سکنجبین
سکنجبین شربت مناسبی برای فصل گرم است. پدربزرگ‌ها و مادربزرگ‌ها با روش تهیه این نوع شربت آشنایی کامل دارند، چراکه از قدیم و ندیم سکنجبین رفیق کاهو بوده و هر وقت که سفره‌ای از کاهو می‌گسترانند، سکنجبین نیز در کنارش بوده و هنوز هم ما ایرانی‌ها دوست داریم این دو را با هم مصرف کنیم.
آب طالبی
مطالعات نشان داده است، مصرف یک لیوان آب طالبی در روز به میزان 25 درصد احتمال بروز فشار خون را کاهش می‌دهد. محققان برای آزمایش، مقداری از پلاکت‌های خون را گرفته با مقدار کمی عصاره یا آب طالبی شیرین مخلوط کرده و مشاهده کردند در طالبی عاملی وجود دارد که به شدت مانع از انباشته شدن غیرطبیعی پلاکت‌ها می‌شود و در نتیجه از انعقاد و لخته شدن خون در رگ‌ها (که عامل حمله‌های قلبی است) جلوگیری می‌شود.
طالبی را بدون شکر یا چیزهایی دیگر به طور ساده باید پیش از غذا خورد، کسانی که طالبی را با نمک و فلفل می‌خورند، هضم آن را آسان‌تر می‌کنند ولی در مقابل، خاصیت ملین آن را کم می‌کند.
یک قاشق غذاخوری سرکه سیب را در یک لیوان آب مخلوط کنید و بعد از یک پیاده‌روی و زمانی که در معرض نور خورشید بوده‌اید میل کنید.
گشنیز
گشنیز برای بدن خنک کننده است و حرارت، حالت تهوع و استفراغ را برطرف می‌کند.
مقداری گشنیز را له کنید و آب آن را با مقداری آب مخلوط نمایید و کمی شکر هم به آن اضافه کنید. این نوشیدنی را هر روز می‌تونید میل کنید.
